მოამზადა ნათია კაპანაძემ
__________________
გაჟონვა არის სიტყვა, რომელიც საქართველოში განვითარებული მოვლენების შინაარსს სრულად გამოხატავს.
გასულ კვირას პოლიტიკური მოვლენების კულმინაცია სხვა რამ უნდა ყოფილიყო, საქართველოში საპარლამენტო არჩევნები ჩატარდა. პროცესი ახალი, ელექტრონული ტექნოლოგიების გამოყენებით მიმდინარეობდა. არჩევნებში წელს 18 პოლიტიკური სუბიექტს შორის უნდა გაეკეთებინა არჩევანი 3 508 294 რეგისტრირებულ ამომრჩეველს. ამის მიუხედავად, მთავარი საკითხი არა ახალშექმნილი პარლამენტის შემადგენლობა, არამედ სწორედ გაჟონვაა.
საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ (საია) 29 ოქტომბერს განაცხადა, რომ 2263 საარჩევნო უბნის შედეგების ბათილად ცნობას ითხოვს, სადაც არჩევნები ტექნოლოგიების გამოყენებით ჩატარდა. ეს კი, დაკმაყოფილების შემთხვევაში, გამოიწვევს ხელახალი არჩევნების ჩატარებას. ტექნოლოგიური უბნების შედეგების ბათილობა არსებით გავლენას ახდენს არჩევნების შედეგზე.
კენჭისყრის დღეს მასობრივად დაირღვა ამომრჩევლის ხმის ფარულობის პრინციპი, რაც არღვევს საქართველოს კონსტიტუციით გარანტირებულ საარჩევნო უფლებას. უფრო მარტივად რომ ვთქვათ, ბიულეტენებმა გაჟონა.
საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიები ამბობენ, რომ „ქართულმა ოცნებამ გამოიყენა სახელმწიფო რესურსები თავისი კამპანიისთვის და ასევე ამომრჩევლების აქტივობის შესამცირებლად. ამაში ჩართო ადგილობრივი თვითმმართველობის წარმომადგენლები. მუდმივი დაშინება და ზეწოლა საჯარო მოხელეებზე იყო ნათელი. გარდა ამისა, „ქართული ოცნება“ აკონტროლებდა ადგილობრივი თვითმმართველობის ბევრ წარმომადგენელს. ასევე, იყო დაშინება, რომ თუ ადგილობრივი მოსახლეობა მმართველ პარტიას არ მისცემდა ხმას, შეუწყვეტდა სოციალურ დახმარებას“.
კენჭისყრის დღეს ხელისუფლებასთან დაკავშირებული ჯგუფები დევნიდნენ მედიას. კრიტიკული მედიის წარმომადგენლებისთვის კენჭისყრასთან დაკავშირებული ინფორმაციის მიღებისა და გავრცელების პროცესი იყო უკიდურესად მძიმე და საფრთხის შემცველი. ბოლო მონაცემებით, „მედიაომბუდსმენმა“ 2024 წლის 25 და 26 ოქტომბერს საქართველოს საპარლამენტო არჩევნების გაშუქებისას მედიის წარმომადგენლების უფლებების დარღვევის 48 შემთხვევა დააფიქსირა. ორგანიზაციის ცნობით, დანაშაულებრივი ქმედებებით დაირღვა მინიმუმ 70 ჟურნალისტისა და ოპერატორის უფლება.
„ქართული ოცნების“ ხელისუფლებას საპარლამენტო არჩევნებში სადავო გამარჯვებას ხუთი ქვეყანა (უნგრეთი, აზერბაიჯანი, სომხეთი, თურქეთი და ჩინეთი) ულოცავს. ამ დროისთვის საქართველოს ევროინტეგრაციის პროცესი შეჩერებულია.
„უნდა ვაღიაროთ, რომ დღეისათვის საქართველოში რუსეთმა მოიგო…“ – განაცხადა უკრაინის პრეზიდენტმა, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ. მისი მოსაზრება ემთხვევა საფრანგეთის ევროპათა საკითხების მინისტრი, ბენჯამინ ჰადადის განცხადებას, რომ საქართველოს არჩევნებში რუსეთი ჩაერია და ამით თავს დაესხა „ევროპულ იდეას, ევროპის ინტერესებს და მოსაზღვრე ქვეყნებში სტაბილურობას“.
„ნუ დაკარგავთ იმედს!“, – ასე ანუგეშებს საქართველოში ევროკავშირის ელჩი, პაველ ჰერჩინსკი საქართველოს მოსახლეობას, მათ, ვინც, „ოცნებისგან“ დაანონსებული დიქტატურის დამყარების წინააღმდეგ ქუჩაში პროტესტისთვის გამოდის.
ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტთან წარწერები გამოჩნდა – „ქოცობა ტეხავს! განქოცდი! არა რუსეთს! არ დანებდე! არა რუსულ ოცნებას!“ ეს და სხვა ანტირუსული წარწერები, „ბათუმელების“ ინფორმაციით, ბსუს-თან ახალგაზრდებმა დატოვეს, რომლებიც არჩევნების შედეგებს არ ცნობენ და მიიჩნევენ, რომ მათი ხმები მოპარულია. ბულვარის ადმინისტრაცია წარწერებს შლის, თუმცა განწყობებმა უკვე გაჟონა.
შაბათს გაჟონა კიდევ ერთმა ამბავმა – „ქართული ოცნება“ თითოეულ საარჩევნო უბანზე მიმაგრებული ე.წ. ქოლ-ცენტრით ატარებდა არჩევნებს. ტელეკომპანია „პირველის“ გადაცემა „ნოდარ მელაძის შაბათის“ თანახმად, „ოცნების“ ქოლ-ცენტრები საარჩევნო უბნებთან ახლოს მდებარეობდა, მათ შორის ჩუღურეთში საჯარო სკოლის დირექტორის კაბინეტში, ასევე უფასო სასადილოში.
ჟურნალისტიკაში რამდენიმე გამორჩეული ტერმინია დამკვიდრებული. მაგალითად:
“ინფორმაციის გაჟონვა” – დაფარული ამბის მოულოდნელი გავრცელებაა.
“ფულის გაჟონვა” – ხშირად გამოიყენება ბიზნესის კონტექსტში, რაც გულისხმობს შემოსავლის დაკარგვას არაეფექტურობის გამო.
“მონაცემთა გაჟონვა” – მიუთითებს სენსიტიური მონაცემების შემთხვევით ან მიზანმიმართულ გამჟღავნებაზე.
“სისტემური გაჟონვა” – აღწერს ხარვეზებს ან დეფექტებს, რაც პრობლემების ზედაპირზე ამოტანის წინაპირობაა.
გაჟონვისას, რამდენადაც თანმდევია შოკი, იმდენად დიდია ცვლილების შანსიც. ამ პროცესის შემდეგ იწყება პრობლემების გამოვლენა და შესაძლებელია ზიანების მასშტაბის შეფასება; ზოგჯერ მხოლოდ ამის შემდეგ იწყება გაუმჯობესება და უსაფრთხოების ზომების მიღება.
გასულ კვირას „ბათუმელების“ და „ნეტგაზეთის“ ჟურნალისტები პროფესიულ საქმიანობაში ხელშეშლის მიუხედავად, აქტიურად აშუქებდნენ მოვლენებს, რომლებიც პოლიტიკური ზეგავლენისა და ამომრჩეველთა ქცევის გააზრებისთვის მნიშვნელოვანია.
ქვემოთ მითითებული ბმულებით შეგიძლიათ გაიხსენოთ გასული კვირის მნიშვნელოვანი დეტალები და საჭირო ინფორმაცია, რაც სადავო პროცესების უკეთ გაგებაში დაგეხმარებათ.
- არჩევნები
ოლქები არ ხდიან სადავოდ, რომ კამერები ყველგან იდგა და ბიულეტენები ჟონავდა – ქურდოვანიძე
„ჩემი ხმა“ : ცესკოს წინასწარი შედეგები არ ასახავს ქართველი ხალხის ნებას
„კოალიცია ცვლილებებისთვის“: არჩევნები მოპარულია, შედეგს არ ვაღიარებთ
„ძლიერი საქართველო“ – „რაც ცესკომ გამოაცხადა, აცდენილია ჩვენი მოქალაქეების ნებას“
„ერთიანობა – ნაციონალური მოძრაობა“: არ ვაღიარებთ „მოპარული არჩევნების შედეგებს“
რა თქვეს IRI-ს და NDI-ს წარმომადგენლებმა საპარლამენტო არჩევნებზე
„არჩევნები მასობრივად გააყალბეს“ – მოძრაობა „ტალღა“ 2 ნოემბრიდან აქციებს აანონსებს
„ამომრჩეველი მარკირების გარეშე შეიყვანეს კაბინაში და თავადაც შეჰყვნენ“ – დარღვევები ქუთაისში
პროკურატურამ დაიწყო ჩვენი დამკვირვებლების დაბარება – „ნაციონალური მოძრაობა“
გახარიას პარტია: მიმდინარეობს ბაზების ფალსიფიცირება
ბოკუჩავა: დიპლომატიურ კორპუსს წარვუდგინეთ გაყალბებების ამსახველი სამხილები
ბიძინა ივანიშვილმა არჩევნებზე დაარღვია კანონი – ანა ნაცვლიშვილი
მამუკა მდინარაძე ირწმუნება, რომ ოპოზიციამ “ოცნებას” ხმები მოჰპარა
„ხმა მისცა 5-მა მარკირებულმა პირმა“ – რა დააფიქსირეს ბათუმში საარჩევნო კომისიის წევრებმა
„ტიტუშკებს“ ბათუმში დისკომფორტი არავინ შეუქმნა – არჩევნები 2024
ხულოში უბანზე მისულ ამომრჩეველს მის ნაცვლად ხმა მიცემული დახვდა – საჩივრები
უსკო აცხადებს, რომ აჭარის უმაღლესი საბჭოს არჩევნებში „ოცნებამ“ ხმების 57 პროცენტი მიიღო
თურქეთში მცხოვრები ემიგრანტის თქმით, ემიგრანტების ნაწილი საარჩევნო სიაში არ აღმოჩნდა
საია აცხადებს, რომ მარნეულის მე-4 უბანზე მათ დამკვირვებელს, გიორგი გოცირიძეს სცემეს
ვაშინგტონის უბანზე ამომრჩევლები მოდიან და სიაში არ არიან – დამკვირვებელი
ვინ რამდენი ხმა მიიღო საზღვარგარეთ გახსნილ უბნებში
„არჩევნების შედეგები შესაძლოა სათანადოდ არ ასახავდეს ამომრჩევლების ნებას“ – ISFED
არჩევნებში მონაწილეობა 2 060 400-ზე მეტმა ამომრჩეველმა მიიღო
ენმ-ს ცენტრალურ ოფისს თავს დაესხნენ
კონსტიტუციონალისტი ხსნის, რომ ოპოზიციის ბოიკოტი პარლამენტს შეკრებაში ხელს ვერ შეუშლის
ძნელია, საღი აზრის მქონემ დაიჯეროს, რომ 350 ათასი ადამიანი ჩამოატარეს კარუსელებზე – ლევან იოსელიანი
ყოფილი სახალხო დამცველი მოქმედს უხსნის, როგორ მუშაობს საარჩევნო “კარუსელი”
#მევნახეგაყალბება — სოციალურ ქსელში კამპანია დაიწყო
მარნეულში არჩევნების გაყალბების ბრალდებით 2 ადამიანი დააკავეს
დამკვირვებლები ასახელებენ ძირითად სქემას, რომლითაც არჩევნები გაყალბდა
სამმა ოპოზიციურმა გაერთიანებამ 4 ნოემბერს რუსთაველზე აქცია დააანონსა
„ძლიერმა საქართველომ“ სიების გახსნის მოთხოვნით სასამართლოში სარჩელი შეიტანა
ISFED-ის ხელმძღვანელი განმარტავს, რა საარჩევნო ტაქტიკა გამოიყენა ხელისუფლებამ ემიგრანტების მიმართ
“ოცნება” თითოეულ უბანზე მიბმული ე.წ. ქოლ-ცენტრით ატარებდა არჩევნებს – TV PIRVELI
- პოლიტიკა
არჩევნების გაყალბებაზე გამოძიება დაიწყო, პრეზიდენტი პროკურატურაში გამოკითხვაზე დაიბარეს
მედვედევი: ზურაბიშვილმა კონსტიტუცია დაარღვია, ამას, როგორც წესი, დაპატიმრება მოჰყვება
მედვედევის მიერ გაცემულ მითითებებს უცნაურად ემთხვევა – ზურაბიშვილი პროკურატურაში დაბარებაზე
ცესკო პროკურატურას სთხოვს, გამოიძიოს პრეზიდენტის და სხვების განცხადებები გაყალბებებზე
პრეზიდენტის თქმით, შს მინისტრ გომელაურს ვერ უკავშირდება – ვერც „სამთავრობო ხაზით“
ზესტაფონის ფერო მუშაობას წყვეტს, ჩერდება ჭიათურის მაღაროც – GM განმარტებას არ აკეთებს
„ალტ-ინფო“ აცხადებს, რომ არსებული ფორმატით ვეღარ გააგრძელებს მუშაობს
წელს რუსეთიდან 1,489,079 მოქალაქე შემოვიდა – სამი კვარტლის მონაცემები
ორბანი არ წარმოადგენს ევროკავშირს, ნუ მოიტყუებთ თავს – „ოცნების“ მთავრობის ექსმინისტრი
“დასავლეთი დასუსტდა, რუსეთი წამყვან როლს იბრუნებს” – სოხუმში “ოცნების გამარჯვებას” აფასებენ
თბილისის საქალაქო სასამართლომ სადიგოვი პატიმრობაში დატოვა
ამერიკული ორგანიზაციის თანამშრომლების თქმით, საბანკო ანგარიშებზე წვდომა უკანონოდ აქვთ შეზღუდული
- ინტერვიუ
„ოცნებას გარდაუვალის ცოტა ხნით გადადება შეუძლია“ – ინტერვიუ
„დასავლეთი ხალხის რეაგირებას ელის. ჩანს, არ აპირებენ არჩევნების შედეგების ცნობას“ – ინტერვიუ
„არჩევნები არ იყო არც სამართლიანი და არც თავისუფალი“ – პარლამენტარები დასავლეთის 8 ქვეყნიდან
„ეუთოს ანგარიში ადასტურებს მრავალ დარღვევას, სირცხვილია“ – ლატვიის საგარეო საქმეთა მინისტრი
- უცხოეთის ამბები
„ნოემბერში შევაფასებთ სიტუაციას“ – შარლ მიშელი არჩევნებზე
ევროპარლამენტარი ფიქრობს, რომ საქართველოს ევროინტეგრაცია უახლოეს პერიოდში არ განახლდება
საქართველოში არჩევნები პუტინის მარიონეტებმა მოიპარეს — ბორის ჯონსონი
შეშფოთებული ვარ არჩევნებზე სისტემატურ დარღვევებზე სარწმუნო ბრალდებებით – უილსონი
„შეშფოთებული ვარ ეუთო/ოდირის ანგარიშით არჩევნების შესახებ“ – ნორვეგიის საგარეო საქმეთა მინისტრი
„არავის აქვს ევროპული ოცნების მოპარვის უფლება, სოლიდარობა ქართველ ხალხს“ – ლატვიის პრეზიდენტი
დარღვევები და უწესრიგოები განმარტული უნდა იყოს – ბორელი
„ამ რთულ დროს ქართველ ხალხთან ვდგავართ“ – EU-ს 13 წევრის მინისტრები
„არჩევნების გაყალბებისა და ძალადობის ამბები შემაშფოთებელია“ – რასმუსენი
„შეშფოთებული ვარ დარღვევებით, რომლებზეც დამკვირვებლები ამბობენ“ – შვედეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი
„ეუთო/ოდირის წინასწარი მიგნებები ადასტურებს ჩვენ შეშფოთებას“ – საფრანგეთის ევროპის საქმეთა მინისტრი
„საქართველოს მთავრობამ პატივი უნდა სცეს დემოკრატიულ ღირებულებებს“ – ჩეხეთის საგარეო
„ქართველ ხალხს უფლება აქვს, იცოდეს, რა მოხდა შაბათს“ – ურსულა ფონ დერ ლაიენი
ნიკოლ ფაშინიანმა “ქართულ ოცნებას” საპარლამენტო არჩევნებში გამარჯვება მიულოცა
რუსი პროპაგანდისტი მარგარიტა სიმონიანი ქართველებს გამარჯვებას ულოცავს
ორბანი „ოცნებას“ გამარჯვებას ულოცავს – წინასწარი შედეგების გამოცხადებამდე
კრემლი ირწმუნება, რომ საქართველოს არჩევნებში არ ჩარეულა
„არ გვითქვამს, რომ დარღვევების გამოძიება მთავრობამ უნდა ჩაატაროს“ მეთიუ მილერი
შვედეთი წყვეტს თანამშრომლობას საქართველოს ხელისუფლებასთან
„ველოდით სამართლიან არჩევნებს, ვნახეთ რაღაც სხვა“ – შაჰინი და რიში
კანადის მთავრობა აპირებს, გადააფასოს ურთიერთობა საქართველოს მთავრობასთან
„წარმოდგენილია მტკიცებულებები, რომ არჩევნები არ ასახავს ხალხის ნებას“ – ჰელსინკის კომისია
ხუთი ნორდიკული ქვეყანა საპარლამენტო არჩევნებზე განცხადებას აქვეყნებს
„ნაცვლად კანონიერი არჩევნებისა, ხალხმა ფარსი მიიღო“ – სენატორი როჯერ უიკერი
ვაშინგტონის გამოხმაურება არჩევნების გამო გამოძიების დაწყებასა და პრეზიდენტის დაკითხვაზე
პიტერ ფიშერი: არჩევნები არ შეესაბამებოდა მოლოდინებს კანდიდატი ქვეყნისგან
“ხმის ფარულობა პოტენციურად კომპრომატირებული იყო დაკვირვების 25 პროცენტში” – ეუთო/ოდირი
„მოიხსენით ვარდისფერი სათვალე, EU-ის ანგარიში პროგრესზე არ მიუთითებს“ — ლიეტუვის ელჩი
კრამერი: არ უნდა აღიარდეს ამ არჩევნების ლეგიტიმურობა
- კვირის ამბავი
საია ყველა ელექტრონული უბნის შედეგის ბათილად ცნობას ითხოვს ფარულობის დარღვევის გამო
