„ქათმის კანი“, იგივე პილარული კერატოზი, კანის მდგომარეობაა, რომელიც სხეულის გარკვეულ ლოკაციებზე წვრილი გამონაყარის მსგავსი ტექსტურით ხასიათდება. კლინიკა „კანის“ დერმატო-ვენეროლოგი თათია ძოძუაშვილი განმარტავს, რა იწვევს კანზე მის განვითარებას და რა მეთოდით ხდება მკურნალობა.
- თათია, რა მდგომარეობაა ეს, რა ხდება ამ დროს?
ამ დაავადებას ფოლიკულარულ კერატოზსაც ეძახიან. ეს გენეტიკურად წინასწარგანწყობილი დაავადებაა, ანუ შესაძლოა გქონდეთ ეს მდგომარეობა, თუ თქვენს ოჯახში ვინმეს აღენიშნება.
პილარული კერატოზი გამოწვეულია კერატინის დაგროვებით, რაც იწვევს უხეშ, მუწუკებიან კანს. თავის მხრივ კერატინი არის ცილა, რომელიც კანს მავნე ნივთიერებებისგან და ინფექციისგან იცავს.
ვინაიდან ამ დაავადების დროს კერატინი გროვდება ჭარბი რაოდენობით, იგი ქმნის საცობს, რომელიც ბლოკავს თმის ფოლიკულებს, კეტავს მათ და ყალიბდება პატარა, გაუხეშებული ამობურცულობები, რომელიც უკვე თვალით შესამჩნევია კანზე, ხელის შეხებითაც იგრძნობა, თუმცა ყველაზე მეტად პრობლემური მაინც ვიზუალური მხარე ხდება, რაც აწუხებს პაციენტს და მიმართავს ექიმს.
ეს მდგომარეობა შეიძლება გამოვლინდეს ორ წლამდე ასაკში, 6 წლამდე ასაკში, პუბერტატულ პერიოდში და თან დაერთოს აკნეს.
Cleveland Clinic-ი წერს, რომ კერატოზი შეიძლება დაკავშირებული იყოს A ვიტამინის დეფიციტთან. A ვიტამინის დანამატების მიღება, დამატენიანებელი ან A ვიტამინის შემცველი კრემების გამოყენება შეიძლება დაეხმაროს პილარული კერატოზის მკურნალობას.
- როგორ არის გამოხატული ეს მდგომარეობა?
იგი წარმოგვიდგება კანზე პატარა, აკნეს მაგვარი ამობურცულობების სახით. საერთოდ მტკივნეული არ არის, იშვიათ შემთხვევაში შეიძლება ახასიათებდეს ქავილი.
ის ძირითადად წარმოდგენილია ლოყებზე, მხრებზე, ბარძაყებსა და დუნდულების არეში. ამ დროს ხელის მოსმით კანი არ არის ერთგვაროვანი და რბილი, არის უხეში და ხორკლიანი, ამიტომაც ამსგავსებენ ქათმის კანს. ეს არ არის გადამდები დაავადება და არც არანაირ საშიშროებას არ წარმოადგენს ჯანმრთელობისთვის, უბრალოდ ვიზუალური მხარეა, რაც დისკომფორტს უქმნის თავად პაციენტს.
Cleveland clinic: როგორც წესი პილარულ კერატოზი ჩნდება მკლავებზე, მაგრამ ის ასევე შეიძლება გამოჩნდეს სხეულის ნებისმიერ სხვა ნაწილზე, რომელსაც აქვს თმის ფოლიკულები.
- შეიძლება ეს მდგომარეობა მკურნალობის გარეშე, თავისით გაქრეს?
არის შემთხვევები, როდესაც პუბერტატის პერიოდი ანუ თინეიჯერობა გადაილახება და ეს მდგომარეობაც თავისით ლაგდება, თუმცა ზოგადად ქრონიკული ბუნებისაა და სრულად განკურნება არ ხდება, მაგრამ შეგვიძლია დავეხმაროთ, რომ შედარებით უფრო გაუმჯობესდეს მდგომარეობა.
მკურნალობის შედეგად, მთლიანად რომ განიკურნოს და საერთოდ ალაგდეს ეს სიმპტომი, ასეთიც ხდება, იმ შემთხვევაში, თუ არის მსუბუქი ფორმა და არ არის წარმოდგენილი სხეულის ბევრ ადგილზე.
Cleveland clinic: პილარული კერატოზი ზოგჯერ კანის დროებითი მდგომარეობაა, რომელიც, არ საჭიროებს მკურნალობას და ჩვეულებრივ ქრება 30 წლის ასაკში.
- როგორ შეიძლება შევიმციროთ პილარული კერატოზის სიმპტომი კანზე?
აუცილებელია დამატენიანებლის გამოყენება, უბრალოდ ყურადღება უნდა მივაქციოთ, მის შემადგენლობაში იყოს ურეა, ე.წ. შარდოვანა, რომელიც კარგად ატენიანებს კანს.
თუ არის ძალიან გართულებული ფორმები, სახეზეც გვხვდება და სხეულზეც, ინიშნება ე.წ. კერატოლიზური, ანუ ამქერცლავი საშუალებები. ეს არის ე.წ. რეტინოიდები [ეს მოქმედი ნივთიერებაა, არა პრეპარატის დასახელება], რომელშიც A ვიტამინის დიდი კონცენტრაცია შედის, ამქერცლავი ეფექტით გამოირჩევა და ასეთ დროს ძალიან კარგი შედეგია აქვს. მათი გამოყენების შედეგად გაუხეშებული კანი აიქერცლება, ცოტა გამოშრება და მერე ჩვენ დავატენიანებთ, რომ გლუვი და ერთგვაროვანი გახდეს.
გარდა ამისა, ალექსანდრიტის ლაზერი მოქმედებს ძალიან კარგად, იმის გამო, რომ იგი ზემოქმედებს თმის ფოლიკულზე. ჩვენ ვურჩევთ ხოლმე პაციენტებს, როცა მენსტრუაციული ციკლი დადგება და ერთი წელი სტაბილურად იქნება, შეუძლიათ გამოიყენონ ალექსანდრიტის ლაზერი [დიოდი არა, იმიტომ რომ ამ დროს საჭიროა გაპარსვა], ალექსანდრიტის სხივი რომ მოხვდება ამ ადგილებში, თმის ფოლიკულში შეღწევის შედეგად უკვე ნაკლებად უხეში ხდება ე.წ. გამონაყარი.
სამწუხაროდ, ძალიან განიცდიან პაციენტები, განსაკუთრებით მაშინ, როცა გაუხეშებული კანი სახეზეა გამოხატული და სიწითლეც ახლავს. მაგრამ მინდა დავამშვიდო ჩვენი მკითხველი, ეს არ არის საშიში მდგომარეობა, არც გადამდები და როგორც კი ამქერცლავი და დამატენიანებელი საშუალებების ჩართვა ხდება, პაციენტის მდგომარეობა უმჯობესდება, ფსიქოემოციური ფონიც იხსნება.
- რამდენად უსაფრთხოა სკრაბებისა და სახეხი ღრუბლების გამოყენება ასეთ უბნებზე?
ასეთ დროს სკრაბებისა და სახეხი საშუალებების გამოყენება არ არის რეკომენდებული. ამ შემთხვევაში დასაბანი ღრუბლის გამოყენებაც არ არის რეკომენდებული, ხელით ხდება ამ ყველაფრის გასუფთავება და შემდეგ ნოტიო კანის დატენიანება, აუცილებლად.
თუ აუცილებლობას წარმოადგენს სკრაბის გამოყენება – შეიძლება ერთ ან ორ კვირაში ერთხელ.
საქმე ის არის, ეს ყველაფერი აზიანებს ეპიდერმისს, კანის ზედა შრეს. სახეხი საშუალებების გამოყენებისას შეიძლება უფრო დიდ ფართობზე გავიხეხოთ კანი და შეიძლება (კერატოზის) არეალი გაფართოვდეს, როგორც გაუხეშებული ქუსლების გახეხვის დროს მოსდით, როცა სპეციალური სახეხით უფრო ფართო მასშტაბზე იხეხავენ კანს და თვითონვე აფართოებენ ამ არეალს, ანალოგიურად შეიძლება მოხდეს ამ შემთხვევაშიც.
