რა იწვევს ვენების ამობურცვას – ექიმის რჩევები

რა შეიძლება გახდეს სხეულზე, კანქვეშ ვენის ამობურცვის მიზეზი? – „ბათუმელებთან“ ამ თემაზე “ბათუმის სამედიცინო ცენტრის” ანგიოლოგი თემური მოსიავა საუბრობს და განმარტავს, ასეთ დროს როდისაა აუცილებელი მივმართოთ ექიმს. 

• ბატონო თემურ, რა შეიძლება გახდეს ხელებსა და ტერფებზე ვენების მოულოდნელად და შესამჩნევად ამობურცვის მიზეზი?

ვენების დროებითი ამობურცვა ბევრი გარე თუ შიდა ფაქტორით შეიძლება იყოს განპირობებული ყოველდღიურობაში.

პირველ რიგში ეს შეიძლება იყოს ისეთი საყოფაცხოვრებო ფაქტორი, როგორიც ფიზიკური მუშაობაა. ფიზიკური გადატვირთვის დროს, ვინაიდან სისხლის მიმოქცევა გაძლიერებულია, კანქვეშა ვენები შეიძლება უფრო დიდი მოცულობის გახდეს/გაფართოვდეს და გამოიბეროს. შესაბამისად, მოსვენებულ მდგომარეობაში, ვენების ეს ამობერილობა ქრება.

ასევე ბუნებრივია და არ არის საგანგაშო, როცა ვენების გვეტყობა სიმძიმეების აწევისას და გაჭინთვისასაც.

Cleveland Clinic: ეს იმიტომ ხდება, რომ ვარჯიში ზრდის თქვენს სისხლის ნაკადს და აშენებს კუნთებს. რაც უფრო დიდი ხდება თქვენი კუნთები, თქვენი ზედაპირული ვენები უფრო შესამჩნევი ხდება კანქვეშ.

ფიზიკური ზეწოლის, მოჭერის შედეგადაც ხდება ეს, მაგალითად ვენური სისხლის აღებისას, ლახტს რომ გადაუჭერენ, ხომ იბერება ვენა. შესაბამისად, სხვაგვარი ზეწოლის დროსაც შეიძლება მოხდეს, თუკი რაიმე ცუდ პოზაში ვწევართ ან ვსხედვართ.

იგივე პრინციპით შეიძლება მაღალი წნევის დროსაც უფრო შესამჩნევი გახდეს ვენები, ამ დროსაც ძლიერდება სისხლის მიმოქცევა. თუმცა როცა მაღალი წნევაა, ადამიანი სხვა სიმპტომებსაც გრძნობს, მაგალითად თავის ტკივილს, სიმძიმეს ან სხვა; თუ ძალიან მაღალი წნევაა, გულის ტკივილიც შეიძლება განვითარდეს.

დავაზუსტებ, აქ საუბარია ხელის მტევნებსა და ფეხის ტერფებზე – სადაც კიდურების ბოლო წერტილებია, იმიტომ რომ ფიზიკური დატვირთვის, დაჭიმულობის, სიმძიმის აწევის, ან ცუდ პოზაში ყოფნის დროს, აქ უფრო გამოიხატება შეგუბება.

ასევე, ეს შეიძლება უკავშირდებოდეს კვებასთან დაკავშირებულ ფაქტორს. მაგალითად, ჭარბად მარილიანი საკვების მიღებას. ჭარბი მარილის მიღების შედეგია ორგანიზმში სითხის შეგუბება [მარილის ნატრიუმმა შეიძლება გამოიწვიოს წყლის შეკავება ორგანიზმში, შედეგად, სისხლის მოცულობა იზრდება და არტერიული წნევა მატულობს, ერთიც და მეორეც ზეწოლას ახდენს თქვენს ვენებზე].

სიმპტომურად, ქვედა კიდურებზე უფრო მისაქცევია ყურადღება, იმიტომ, რომ შესაძლოა მიგვანიშნებდეს ვენური უკმარისობის, ანუ ვარიკოზული დაავადების საწყისზე. მაგრამ ასეთი ვენა ძირითადად რჩება და აღარ გადადის, რადგან თვითონ ვენა უკვე შეცვლილია დაავადებიდან გამომდინარე და ამის შედეგად გამოიბერა.

აქვე მინდა დავაზუსტო, ფიზიკური დატვირთვის, ან ფიზიკური მოჭერა/ზეწოლის შედეგად გამობურცული ვენები მოსვენებულ მდგომარეობაში გადადის, მაგრამ თუ ისევ დაბრუნდა ან/და დარჩა ეს მდგომარეობა, საჭიროა ექიმთან კონსულტაცია, რომ გამოირიცხოს ვენური უკმარისობა.

• რა რეკომენდაციები შეიძლება გაითვალისწინონ ასეთ დროს ადამიანებმა?

თუ სიმპტომურია და ამას უნდა დააკვირდეს პაციენტი, ანუ გამოწვეულია ფიზიკური დატვირთვით, მოჭერით და ა.შ., არაფერი განსაკუთრებული არ არის საჭირო. 

ზოგადად, აბაზანის მიღების შემდე გრილი წყალი რომ გადაივლოთ კიდურებზე, კარგი პროფილაქტიკაა იმისთვის, რომ ვენების ამობერვა ავირიდოთ თავიდან. აქ საუბარი არ გვაქვს ვარიკოზულ დაავადებაზე, ვარიკოზის დროს ეს ყოველთვის რეკომენდებულია; მაგრამ ასე სიმპტომურად, იშვიათად რომ ჩნდება, ელასტიკურობის შესანარჩუნებლად აბაზანის გრილი წყლით დამთავრება კარგი საშუალებაა.

კიდურების ელევაციაც [აწევა] კარგი საშუალებაა ამ დროს და ზოგადადაც, ეს ეხმარება ვენას ადვილად დაცლაში.

Cleveland Clinic: ფეხების აწევა დღეში რამდენჯერმე დაგეხმარებათ ამობურცული ვენების ჩაცხრობასა და დისკომფორტის დაამშვიდოთ ნებისმიერი დისკომფორტისგან გათავისუფლებაში. შეეცადეთ დასხდეთ ისეთ სკამზე, რომელიც საშუალებას მოგცემთ ფეხები აწიოთ წელს ზემოთ.

მაგრამ იმ ადამიანებთან, რომელთაც დიდ ხანს ჯდომის შემდეგ ხშირად ებერებათ ვენები და უმძიმდებათ ფეხი, ეს უკვე პათოლოგიაზე, ვენურ უკმარისობაზე მიანიშნებს. ეს ნიშნავს, რომ ვენა ვერ ტუმბავს უკან, გულისკენ სისხლს. ეს შეიძლება განსაკუთრებით ეხებოდეს მას, ვისაც მჯდომარე, ან პირიქით, მდგომარე სამსახური აქვს. რისკ-ფაქტორი მატულობს, თუ სითბოში, მაგალითად სამზარეულოში უწევს ხანგრძლივად ფეხზე დგომა დასაქმებულს; მათთან ასეთი სიმპტომები განსაკუთრებულად საყურადღებოა.