ბათუმის უნივერსიტეტში რომ ჩავაბარე, ისიც კი არ ვიცოდი, ავტობუსში ბარათი როგორ გამეტარებინა.
ჩემმა ნათესავმა უნივერსიტეტში ჩაბარება 50 ლარის ჩუქებით მომილოცა. იცით, რამდენი ხანი ვიჯექი საქართველოს ბანკის სტაფილოსფრად შეღებილ რკინის სკამებზე და ვაკვირდებოდი ადამიანებს, რომლებიც ბანკომატიდან ფულს ხსნიდნენ? მგონი, ვერ გამოიცნობთ.
ადამიანები სულ ზურგით დგებიან და რთულია კარგად დაინახო, რა თანმიმდევრობით ასრულებენ მოქმედებებს ანგარიშიდან თანხის მოსახსნელად.
ჩემს სოფელში ხშირად ამბობენ – „არვინ იცის შენ რა ცეცხლი ჩაგდის გულშიო“.
ბათუმში ძალიან იშვიათად ჩამოვდიოდი. ალბათ მხოლოდ მაშინ, რომელიმე კონკურსში თუ გავიმარჯვებდი. დედაჩვენი თვალზომით გვამთხვევდა ტანსაცმელს. არასდროს მოვყავდით საყიდლებზე და როცა დამთხვევა გაუჭირდა, მაშინაც ძალიან უჭირდა წამოვეყვანეთ. ჩემი ოჯახი მრავალშვილიანია.
ყოველთვის ძალიან, ძალიან ვითხოვდი, რომ თუ რაიმე უნდა შეეძინათ ჩემთვის, მე შემერჩია და სანაცვლოდ თანახმა ვიყავი, ორის ნაცვლად მხოლოდ ერთი ნივთი ეყიდათ, მაგალითად, ან შარვალი, ან ფეხსაცმელი. საყიდლების სია იმაზე იყო დამოკიდებული, რა შემოგვრჩა წინა წლიდან.
დაჟინებით ვითხოვდი, მე ამერჩია. იმდენად აუტანელი ვხდებოდი, დედაჩემი პერიოდულად იძულებული იყო დავესვი და აეხსნა, რომ მე და ჩემს და- ძმას ვერ წაგვიყვანდა საყიდლებზე, რადგან, რაც არ უნდა ადრე წავსულიყავით ბათუმში, სოფლის „მარშუტკას“ უკანა გზაზე ვერ გამოვყვებოდით, ვერ მოვასწრებდით, დასარჩენი კი არსად გვქონდა.
მიხსნიდა, რომ ჩვენი ნათესავებიც ვიწროდ ცხოვრობდნენ და ოჯახის რამდენიმე წევრი ვერ მივადგებოდით. ცალ-ცალკე თუ წაგვიყვანდა საყიდლებზე, მგზავრობის ხარჯები გაიზრდებოდა და არც დრო ჰქონდა ამდენი. სექტემბერში სოფელში საქმე თავზე აყრია ხალხს.
მე მაინც არ მესმოდა დედაჩემის.
ოთახში ვიკეტებოდი, ოთხკუთხედების იქითა და აქეთა მხარეს მომცრო ოთხკუთხედების ჩახატვას ვიწყებდი და ყვითლად ვაფერადებდი – ეს ფანჯრები იყო. სახურავად წვეტიან სამკუთხედს ვადგამდი თავზე. ეს იყო სახლი და ეს სახლი ბათუმში იდგა. დაუსრულებლად ვავლებდი ხაზებს და დროთა განმავლობაში ვხვდებოდი, როგორ იქცა ჩემთვის ოთხკუთხედი თავზე სამკუთხედით თავისუფლების სიმბოლოდ.
ბევრს ვოცნებობდი. წარმოვიდგენდი, როგორ მიყიდა დედამ იმ ფერის ჯემპრი, რომელიც მომწონდა და როგორ ვამბობდი უარს ფეხსაცმელზე, რომელიც ძალიან არაკომფორტული იყო სიარულისას. ფეხს მტკენდა, წინა თითებზე მიჭერდა.
ჩემი სოფლიდან ბათუმამდე 98 კილომეტრია – ყოველი კილომეტრი 1 დაკეტილი კარია.
პირველი სემესტრი უნივერსიტეტში 16 სექტემბერს დამეწყო. 14 სექტემბერს ჩამოვედი, 15 სექტემბერს კი ერთ-ერთ სახელოსნოში თოჯინების ამწყობად დავიწყე მუშაობა. მინდოდა დამოუკიდებელი ვყოფილიყავი და უშემოსავლო მიწის შემოსავალზე დამოკიდებული ჩემი მშობლებისთვის ჯიბის ფული არ მეთხოვა.
იმ წელს 3 სტუდენტი ვიყავით ოჯახში. ყველა ცალ-ცალკე ვმუშაობდით და მუსლიმ გოგონათა პანსიონატში ვათევდით ღამეს.
მერე პანდემია იყო. სამსახურიდან წამოვედი. სოფელში ჩავიკეტე და ჭკნობის მარადიულ პროცესში შევედი. ყოველ დილას ვგრძნობდი, როგორ აკლდებოდა ჩემს ლარნაკს წყალი, როგორ უფერულდებოდნენ ყვავილები, როგორ ყრიდნენ ამ ყვავილებს, როგორ ცარიელდებოდა ლარნაკი სიახლეებისგან იზოლირებულ სოფელში.
წელიწად-ნახევრის წინ დავბრუნდი ბათუმში – იძულებული გავხდი, უნივერსიტეტი ოფლაინ დამეწყო. ჩამოსვლის დღიდან თავდაუზოგავად ვმუშაობ, რომ ჩემი ხარჯებით არავინ არასდროს შევაწუხო და საკუთარი თავი მე მეყუდნოდეს.
ერთი ოთახი ვიქირავე, სადაც მეზობელ გოგონებთან ვიყოფ სამზარეულოს და სააბაზანოს. გამიმართლა. ჩემამდე აქ ჩემი მეგობარი ცხოვრობდა, რომელიც თბილისში ზუსტად იმ დროს გადავიდა, როცა მე ჩამოვედი.
გასული წლის ზაფხულის მიწურულიდან ჩემი ძმაც ბათუმშია. ძალიან ვეცადეთ სადმე ერთად გადასვლა. საიტებზე ვეძებეთ, ვრეკეთ, ქუჩა-ქუჩა ვიარეთ, ყველა მეგობარს, ახლობელს თუ შორეულ ნაცნობს ვთხოვეთ ახალი საცხოვრებლის მოძებნაში დაგვხმარებოდნენ. ბოლოს დავნებდით. ცალ-ცალკე ვცხოვრობთ აქამდე. ის ხან სად და ხან სად რჩება. მე – ისევ იქ.
რამდენიმე კვირის წინ დიასახლისმა მითხრა, რომ მაისის ბოლომდე უნდა დავუცალო ოთახი. კარგი ადამიანია. მჯერა, ფინანსური პრობლემების გამო გახდა იძულებული გამოგვიშვას. არ მწყენია.
ვფიქრობდი, ძალამოკრებილი დავიწყებ ძებნას და ვიპოვი ბინას-მეთქი. „სანამ ბათუმში ქირით ბინის ფასები კიდევ უფრო არ გაიზრდება, ვიპოვი რამეს“, – ვიმშვიდებდი თავს.
თავი დამნაშავე მგონია, როცა ვფიქრობ – ნეტა, პირველი სართული არ იყოს, ნესტმა არ მოგვგუდოს; ნეტა, მზის სხივი შემოდიოდეს რომელიმე მხრიდან; ნეტა, ცოტა დიდი სივრცე იყოს; ნეტა, მაცივარი და სარეცხი მანქანა კარგად მუშაობდეს.
პირველივე მეპატრონემ, 50-55 წლის ქალმა, რომელსაც დავურეკე, გამოკითხვის შემდეგ, თუ საიდან ვარ, სად ვმუშაობ, ზოგადად, რა სტატუსი მაქვს და ვისთან ერთად ვეძებ ბინას, ძალიან თამამი ხმით მითხრა, „ახლა თავისუფალი მაქვს ბინა, მაგრამ ვერ მოგაქირავებთ“. რატომ-მეთქი, ვკითხე. გაეცინა, – „რუსები არ ხართო“.
განაცხადზე ქირის ფასი არ იყო მითითებული, „შეთანხმებით“ ეწერა.
პირველი სართული, გარეუბანი, 1 იზოლირებული ოთახი, სადაც ერთი საწოლის მეტი არაფერი ეტევა და მისაღებ ოთახშივე მოწყობილი სამზარეულო… ბინას, სადაც მხოლოდ აბაზანაში მოდის ცხელი წყალი და არც გაზია შეყვანილი, ჩემს ქვეყანაში ვერ ვქირაობ იმიტომ, რომ რუსად არ დავიბადე. ბინას ვერ ვქირაობ, რადგან არ შემიძლია 300, 400, 500 და მეტი დოლარი გადავიხადო, მიუხედავად იმისა, რომ თავდაუზოგავად ვშრომობ.
ძალიან ბევრგან დავრეკე. ბევრი სახლი შემოვიარე. ქუჩა-ქუჩა ვეძებე გასაქირავებელი ბინები, თუმცა ჯერ ისევ ჰაერში ვართ მე და ჩემი ძმა.
ისევ ოთხკუთხედებს და სამკუთხედებს ვხატავ და ისევ ვოცნებობ, მქონდეს უფლება ვიცხოვრო ჩემს ძმასთან ერთად ქირით, მომცრო სივრცეში და იძულებული არ გამხადოს ყველამ და ყველაფერმა საშინლად არაკომფორტული ფეხსაცმლის ამარა დავრჩე, შევეკედლო ნათესავებს.
ჯერ ისევ სტუდენტი ვარ.
და ჩემი ქვეყნიდან ჯერ ისევ არ გავქცეულვარ ემიგრანტად.
მადლობა სამშობლოვ, რომ მწიხლავ.
_______________________