რუსუდანი სიხარულიძე არის „პატრიოტთა ალიანსის“ მაჟორიტარი კანდიდატი საქართველოს პარლამენტში. ის კენჭს ბათუმის 69-ე უბანზე იყრის. პროფესიით ტანმოვარჯიშე რუსუდან სიხარულიძე არის მსოფლიოს ჩემპიონი გუნდურ პირველობაში და მესამე პრიზიორი თავისუფალ ვარჯიშში, საბჭოთა კავშირის ორგზის ჩემპიონი, საერთაშორისო კლასის სპორტის ოსტატი, საქართველოს დამსახურებული მწვრთნელი, საერთაშორისო კატეგორიის მსაჯი.
ქალბატონო რუსუდან, სპორტიდან პოლიტიკაში წასვლა რატომ გადაწყვიტეთ?
მე ადრე – 1996-2003 წლებშიც ვიყავი აჭარის დეპუტატი. განათლება, კუტურა სპორტის ქვეკომიტეტში ვიყავი „აღარძინების“ [ასლან აბაშიძის პარტია]დროს. ორი მოწვევის დეპუტატი ვიყავი მაშინ. ის პერიოდი როგორ დამთავრდა იცით – იყო ლანძღვა, უბედურება. დამნაშავეთა პარლამენტი დაერქვა იმ პარლამენტს. მე არ მიმაჩნია, რომ ეგ ეგრე იყო, რადგან ჩემს საქმიანობაში და პირად ცხოვრებაში დამნაშავეობის ვერაფერი დავინახე, პირიქით, იმ პერიოდში სიდნეის ოლიმპიადაზე 5 ოლიმპელი გვყავდა [აჭარის ოლიმპიურ კომიტეტშიც ვმუშაობდი მაშინ]. საკანონმდებლო ბაზიდან დაწყებული რეგიონული ორგანიზაციით დამთავრებული, ძალიან ბევრი კარგი საქმე გავაკეთეთ. ამდენად ვთვლი, რომ ჩემი მუშაობა იყო წარმატებული.
იმ დიდი ტკივილის მერე არც მიფიქრია მაგ თემაზე, მაგრამ ამჟამად იყო შემოთავაზება [შემოთავაზება მქონდა აპატრიოტთა ალიანსის აჭარის საორგანზაციო კომიტეტიდან] და ბევრი ფიქრის მერე გადავწყვიტე, იმდენად, რამდენადაც ჩემთვის ეს პარტი მაინც გაუსვრელი პარტიაა, არ ყოფილა პარლამენტში, აქვს ძალიან დიდი დამსახურება იმაში, რომ „ნაციონალური მოძრაობის“ ცუდი პროცესი, რაც ციხის კადრებთან არის დაკავშირებული, აღმოფხვრეს, სიმართლე დაანახვეს ხალხს. მე რაღაცნაირად ვარ ამ პარტიის გვერდში. მათ პროგრამაში ხალხისთვის საჭირო საკითხებია.
პარტიული ხართ?
კანდიდატი ვარ ამ პარტიიდან, მაგრამ პარტიაში გაწევრიანებული არ ვარ.
სპორტულ საქმიანობას ჩამოშორდით?
თუ გავხვდები დეპუტატი, ალბათ მივეშველები, რომ სპორტისტისთვის სასიკეთო გადაწყვეტილებები იქნას მიღებული. მაქსიმალურად ვეცდები, რომ ვიყო სპორტთან ახლოს, მაგრამ გარკვეული პერიოდი შეიძლება პრაქტიკული მუშაობიდან გამოვეთიშო. მაგრამ უკვე ასაკიც ისეთია ჩემი, რომ შეიძლება არის დრო ახალგაზრდებმა ჩამანაცვლონ, რასაც უშუალოდ მწვრთნელის პოზიცია, დარბაზში მუშაობა ჰქვია. მე მგონი ჩემი მაქსიმალურად შევასრულე ტანვარჯიშში. ჩვენ ჩვენი ადგილები ახალგაზრდებს უნდა გადავცეთ.
რა არის შესაცვლელი, მაგალითად, რეგიონიდან გამომდინარე სპორტის მიმართულებით?
მარტო სპორტი არ იქნება ალბათ ჩემს პროგრამაში, მაგრამ მარტო სპორტზე თუ ვილაპარაკებთ, ბათუმში ძალიან ბევრი რამ არის გასაკეთებელი. კანონმდებლობის დონეზე მე მაგალითად გავაკეთებდი, რომ ბავშვების მიღება სპორტულ სკოლებში იყოს უფასო. აუცილებლად გავაკეთებდი იმას, რომ მწვრთნელთა ხელფასები იყოს გადახედილი, ძალიან დაბალი აქვთ ჩვენს მწვრთნელებს [ხელფასი]. და მათ, ვისაც პენსიამდე ჯერ კიდევ 20 წელი უკლია, მიიღონ შესაბამის ანაზღაურება.
ვაუჩერიზაცია იყო წამოწყებული და ეს უნდა გაგრძელდეს, ვისაც ბევრი შვილი ჰყავს, ვაუჩერი ისეც არსებობს. ზოგიერთ სკოლაში არის უფასო სწავლება, მაგრამ ეს უნდა მოექცეს სისტემაში. უნდა აშენდეს სპორტის სასახლე. არის ამაზეც ლაპარაკი, მაგრამ, ჯერჯერობით, ეს არ მოხერხდა. სასახლეში დიდი მასშტაბის ტურნირები უნდა ჩატარდეს. სპორტული სკოლები ვატარებთ ამას, მაგრამ შესაბამისობაში ვერ მოდის, ანუ გაფართოებაა საჭირო. ძალიან ბევრი პრობლემა გვაქვს რიგ სახეობაში, არ გვაქვს სტადიონი, კი ამბობენ რომ აშენდება, მაგრამ… არ გვაქვს აუზი. ფასიან აუზები გვაქვს, მაგრამ სპორტულ სისტემას ფასიანზე ვერ ააწყობ, ამიტომ უნდა იყოს ისეთი აუზები… არ ვარ წინააღმდეგი იყოს ფასიანიც, მაგრამ ბავშვებისთვის უნდა იყოს უფასო სწავლება.
სხვა მიმართულებით როგორ წარმოგიდგენიათ პარლამენტში თქვენი მუშაობა?
ჩვენს პროგრამაში ძალიან ბევრი ჩამონათვალია. ჩემი ადგლი იქნება იქ, სადაც ხალხის სატკივარია. ნამდვილად ვეცდები, რომ ყველა იმ საკითხში ვიყო ბათუმელების გვერდით და ყველა საკითხს მივიტან იქ, სადაც ეს პრობლემები უნდა გადაიჭრას. აუცილებლად გავაკონტროლებ მათ შესრულებას. ჩვენ შეიძლება ჩვენი ხელით ვერ ავაშენოთ რაღაცა, მაგრამ ჩვენ უნდა მოვიძიოთ ეს პრობლემა, თუ ამისთვის საკანონმდებლო ბაზა იქნება საჭირო, ამაზე უნდა ვიმუშავოთ, თუ ადგილობრივად გადაწყდება, მაშინ შესაბამისად ვიმოქმედოთ…
ბათუმში პრობლემაა დავიწროებული ქუჩები, სანიაღრვე სისტემა, რა დღეშია ქალაქი, როდესაც წვიმა მოდის. თურქებს უჭირავთ უმეტეს ნაწილი ყველა ბიზნესის. მე არ ვარ წინააღმდეგი, რომ სხვა ქვეყნის მოქალაქეს ჰქონდეს ჩვენთან ბიზნესი, მაგრამ არ უნდა იყოს ჩვენი ხალხის დაჩაგვრის ფონზე. გამოვარდება კაცი მაღაზიიდან და ჩვენი ხალხი, რომელიც აქ ცხოვრობს, აქ მანქანა არ გააჩეროო, აქ არ გაიაროო…
ამის კონკრეტული მაგალითი შეგიძლიათ დაასახელოთ, რომ გადავამოწმოთ?
ხშირად ხდება ასე და მე მარტო ჩემი თავიდან გამომდინარე არ ვლაპარაკობ. ეს ხდება ძველ ბათუმში, სადაც დავიწროვებულია ქუჩები და უმეტესად რესტორნები და კაფეები არის თურქული მხარის. მე დიდი მომხრე ვარ მეგობრობის, ჩვენი მეზობლები არიან. რასაკვირველია უნდა იყოს ურთიერთგაცვლა კულტურული, სპორტული, სავაჭრო, ყველანაირი ურთიერთობა, მაგრამ ჩვენივე ქალაში ჩვენი ხალხი არ უნდა იყოს დაჩაგრული. იმათ ეძლევათ საშუალება მათი ქვეყნიდან, რომ აწარმოონ ბიზნესები. როგორც ეძლევათ თანხა ჩინელებს, რომ წადი ქვეყნიდანო.
მე არ ვიცნობ დოკუმენტს, რითაც დადასტურდება, რომ ეგ ინფორმაცია სწორია. თქვენს პარტიას აქვს მსგავსი დოკუმენტი მოძიებული?
მე მაქვს ინფორმაცია ჩინელებთან დაკავშირებით. აქ კიდევ თურქეთი ეხმარება თავის მოქალაქეებს თანხობრივად, აქ რომ აწარმოოს ბიზნესი.
რადგან ახსენეთ თურქები, აქვე გკითხავთ, პატრიოტთა ალიანსის საარჩევნო გაზეთში წერია, რომ ბათუმში რეგისტრირებულია 40 ათასი თურქი. ეს იმას ნიშნავს, რომ ბათუმში ყოველი მეორე თუ არა მესამე არის ეთნიკურად თურქი ამომრჩეველი. ეს რეალისტური გგონიათ?
მე როგორც ვიცი 30 ათას თურქზე არის გაცემული მოქალაქეობა. 40 ათასი ალბათ ახალია. მე ამის გადამოწმების ფაქტები როგორ გავაკეთო. ინფორმაცია არის ამოღებული საჯაროობიდან ხომ? ამდენად ვეყრდნობით ამ ინფორმაციას. ალბათ გადასახედი იქნება. მე არ მითქვამს და ვერ გიდასტურებთ იმას, რომ მე მოვიარე ბათუმი და ეს ყველაფერი აღმოვაჩინე 30 ათასი, მაგრამ მე გეუბნებით, რომ ეს ინფორმაცია გასაჯაროვდა და აღმოჩნდა, რომ 30 ათასს აქვს მოქალაქეობა. და რამდენი პროცენტი გამოდის ყოველი მესამე, ეს უკვე ძნელი სათქმელი აღარ არის. ამიტომ ვამბობ, რომ არ შეიძლება მოქალაქეობა ჰქონდეს ამ ხალხს.
საქართველოს იუსტიციის სამინისტროს მონაცემებით, 2005 წლიდან დღემდე თურქეთის მხოლოდ 5 802 მოქალაქეს აქვს საქართველოს მოქალაქეობა მიღებული. თქვენ რა წყაროებზე საუბრობთ?
ძალიან კარგი იქნება თუ იქნება გამოკვლეული და მართლა დაიდება ეს ციფრი… ალბათ არჩევნების პერიოდში ეს გამოჩნდება.
„პატრიოტთა ალიანსი“ გამოირჩევა ანტითურქული რიტორიკით. თქვენ ემხრობით ამ რიტორიკას?
არა, მე არა ვარ წინააღმდეგი, რომ თურქეთთან გვქონდეს კარგი ურთიერთობა. მე სწორედ მაგას ვლაპარაკობ, მაგრამ ყველაფერში უნდა იყოს ქართული ინტერესი დაცული. ქართველი ადამიანი და ქართული ინტერესი. ჩვენ ურთიერთობა უნდა გვქონდეს ყველასთან, თურქეთთან, ამერიკასთან, იგივე რუსეთთან, მაგრამ ჩვენი ინტერესი უნდა გავატარებინოთ მათ. აი, ეს არის მთავარი პრინციპი. რასაკვირეველია მეც ძალიან ბევრი ამხანაგი, მეგობარი მყავს თურქეთში, რომლებსაც ძალიან კარგად ვიცნობ, თუნდაც სპორტული მხრიდან, მაგრამ მე ვამბობ, რომ ჩვენ ხელი უნდა შევუწყოთ ერთმანეთს ვაჭრობაში, სპორტულ შეჯიბრებებში, კულტურულ სფეროში. ჩვენ მეგობრებად უნდა დავრჩეთ. რასაკვირველია, ჩვენ არ გვჭირდება ურთიერთობის დაძაბვა თურქეთთან.
თურქეთი არის ოკუპანტი, ისე როგგორც რუსეთი – მიაჩნიათ თქენს პარტიაში. თქვენ რა აზრის ხართ ამ შეფასებაზე?
მე ვთვლი, რომ სიმართლე უნდა იყოს დაფიქსირებული. ის, რომ 33% ჩვენი ტერიტორიის არის თავის დროზე თურქეთის მიერ მითვისებული, ამას დამალვა არ სჭირდება. ჩვენ დღეს ხომ ვაფიქსირებთ, რომ აფხაზეთი საქართველოს ტერიტორაა. ამიტომ ჩვენ უნდა დავაფიქსიროთ სიმართლე.
თუმცა, ალბათ იცით, რომ საერთაშორისო დონეზე საქართველოს აღიარებულია აქვს თურქეთის სახელმწიფოს დღევანდელი საზღვრები და აფხაზეის შემთხვევაში ეს ასე არ არის. განსხვავებას ხედავთ ამ ორ საკითხში?
მართალი ხართ, არ არის ერთი და იგივე, მაგრამ ამ შემთხვევაში ჩვენ საერთოდ რომ დავივიწყოთ… ისტორია აბა რისთვის არის. ისტორიულად უნდა ვიცოდეთ რა იყო. ჩვენ არ ვაფიქსირებდით იმიტომ, რომ შეიძლება ძალიან ბევრ საკითხში მერე თურქეთისგან გვჭირდებოდა გვერდზე დგომა, რაღაც რაღაცეები. შეიძლება გარკვეულწილად მიჩუმდა – წარსულ წლებზე მაქვს ლაპარაკი, მაგრამ ჩვენ მაინც უნდა ვიცოდეთ, ისტორიულად რა იყო ჩვენი.
ანუ ეს უნდა ისწავლებოდეს ისტორიის სახელმძღვანელოებში თუ პოლიტიკური პარტიები უნდა აცხადებდნენ, რომ თურქეთი ოკუპანტია, ისე როგორც რუსეთი?
იცით რა, ყველა პარტია არ იძახის ამას ხომ. არის პარტია, რომელიც… ჩვენ ბევრ საკითხზე გვაქვს აზრთა სხვაობა. ზოგიერთი პარტია ამჟღავნებს რაღაც საკითხებს, ზოგიერთი პარტია არ ლაპარაკობს ამაზე. ჩვენი პარტია ამჟღავნებს და ამბობს, რომ თურქეთს აქვს ჩვენი ტერიტორია მიტაცებული. და რატომ ამახვილებს ამაზე ყურადღებას? – იმიტომ, რომ პროცესი განახლდა. თურქეთის მოქალაქეებს ძალიან ბევრი უფლებები ეძლევათ თუნდაც ბათუმში, მათ ძალიან ბევრი ტერიტორიები დაიკავეს. ამიტომ განახლდა ეს საკითხი, რომ არ გაგრძელდეს ეს პროცესი და არ აღმოვჩნდეთ უმცირესობაში ბათუმში, გადამოწმება ამ ციფრების უნდა მოხდეს.
ბოლო კითხვა – პრობლემები ხომ არ გექმნებათ საარჩევნო კამპანიის პროცესში?
არა. მინდა გითხრათ, რომ მოსახლეობა კარგად გვხვდება, ნამდვილად ვერ ვიტყვი, რომ რაღაც პრობლემები იყო შექმნილი. ერთადერთია, ხალხი დაიღალა ამ ყველაფრისგან. ვფიქრობ, რომ ყველამ თავისი პროგრამა უნდა წარადგონოს… მმართველ პარტიას პრივილეგია რომ მეტი აქვს, ამას ვერავინ დამალავს. ფინანსურად, პლაკატებით, მთავრობა დადის მაჟორიტარ კანდიდატებთან ერთად. ეს არის მართველი პარტიის ძალა.
მე ერთადერთი მინდა ვთქვა, რომ მშვიდ გარემოში ჩატარდება არჩევნები და არავინ არ უნდა დავუშვათ ექსცესები და ხალხი რა გადაწყვეტილებასაც მიიღებს, ისე უნდა იყოს. არავინ არ აპირებს გაბრძოლებას და იარღით ხმების მოპოვებას. ვფიქრობ, ქართველები ამ მხრივ ცოტა გავიზარდეთ.
