23 მარტს ბათუმში, ხელოვნების უნივერსიტეტში გაიმართა ხელნაკეთი ნივთების გამოფენა-გაყიდვა. გამოფენაზე წარმოდგენილი იყო აჭარაში მცხოვრებ ქალთა და შშმ პირთა ათასგვარი ხელნაკეთი ნივთი: ნაქარგები, მძივები, თოჯინები, სარკეები, რას აღარ ნახავდით. სხვადასხვა ასაკის ქალები ერთ სივრცეში გაერთიანდნენ და ირგვლივ მყიდველ-დამთვალიერებლები შემოიკრიბეს.
ერთ-ერთი პირველი, ვინც ჩვენი ყურადღება მიიპყრო მზევინარ ირემაძეა. მას წინ აჭარული ტრადიციული ნაქარგობები ელაგა:
„აჭარული ნაქარგობის ტრადიცია ძველია, მოდის ბებიებისგან, ადრე ოთახებს რთავდნენ ამით პატარძლები და მადლობა ღმერთს, შემორჩა ეს ტრადიცია, მიიღო ძეგლის სტატუსი და ახლა ვქარგავთ და ვყიდით, შემოსავლის წყაროდაც იქცა.
ქარგვა ახლაც პოპულარულია, მოდიან ჩემთან დასვენების დღეებში გოგოები და სწავლობენ ქარგვას. ერთი საშუალო ნაქარგის შესრულებას ერთი კვირა მაინც სჭირდება. მასალებს ძირითადად ვყიდულობთ. სასიხარულო და სასიამოვნოა დღევანდელი გამოფენა. იმედია, ზაფხულში, ღია სივრცეში უფრო მეტი გამოფენა-გაყიდვა ჩატარდება“, – ამბობს მზევინარ ირემაძე ხულოდან.
ლელა ბორჩხაძე კი ქსოვა და ბიჟუტერიის დამზადება უფრო აქტიურად პანდემიის პერიოდში დაიწყო.
„ქსოვა არა დედამ და ბებიამ, არამედ მამამ მასწავლა, სხვა ტიპის ხელნაკეთი ნივთების შექმნა უკვე ჩემი ჰობის ნაწილია, რომელსაც ვაკეთებდი ოჯახის წევრებისა და მეგობრებისთვის. შემდეგ გამოჩნდა ეს არაჩვეულებრივი პროექტი, რომელიც ქალთა გაძლიერებას უწყობს ხელს.
ვფიქრობ, ასეთი პროექტები ძალიან საჭიროა, რადგან ბევრი სახლში აკეთებს, ერიდებათ ამის გამოფენა, ასევე გამოფენებში მონაწილეობაც ხარჯებთანაა დაკავშირებული. მსგავსი აქტივობები ორგანიზაციების მხრიდან, როგორიცაა „მხარდაჭერის და შესაძლებლობის განვითარების ცენტრი“, ალბათ უფრო შეუწყობს ხელს ქალების ნიჭის წინსვლას“, – ამბობ ლელა.
გამოფენაზე სეირნობისას ასევე წავაწყდით სიმინდის ფუჩეჩისგან დამზადებულ თოჯინებს. როგორც ამ თოჯინების ავტორმა, მარეხ დიასამიძემ თქვა, თოჯინებს სველი წესით ამზადებს, ფორმას აძლევს, აშრობს და ეს პროცესი საკმაო სიამოვნებასაც ანიჭებს.
„ასევე ვაკეთებ თმის სარჭებს, სარკეებს, სააღდგომო კვერცხებს. ბავშვობიდან ვამზადებ, რა თქმა უნდა. ნელ-ნელა ახალი იდეები მომდის და ვავითარებ ნამუშევრებს. გამოფენებში და პროექტებში ვმონაწილეობ და ასე ვახდენ ჩემი ნამუშევრების რეალიზებას. ვარ ტრადიციული რეწვის ასოციაციის წევრიც. დღევანდელ გამოფენაზეც გავყიდე რამდენიმე ნივთი.
მნიშვნელოვანია მსგავსი გამოფენები, სტიმულია ჩვენთვის, რათა განვვითარდეთ“, – ამბობს მარეხი.
ნათია 27 წლისაა და ცხოვრობს ბათუმში. 23 წლიდან კი დაიწყო სამკაულების გაკეთება.
„სახლში შეკვეთებს ვიღებდი მეზობლებისგან… ინტერნეტის, ინსტაგრამის საშუალებითაც ვყიდდი. შემდეგ მომიწვიეს ამ პროექტის ფარგლებში გამოფენაზე. გასული წლიდან ვემზადები ამ პროექტისთვის. ვცდილობ სამკაულები ტანსაცმლის ფერს შევუხამო და ისე ავაწყო, ჩემი ინტერპრეტაციით დავამზადო ნივთები. მინდა ყველა მონაწილეს ვუსურვო წარმატებები. ძალიან მიყვარს ჩემი საქმე“, – ამბობს ნათია.
„ქალთა და შშმ პირთა გაძლიერება“ – ეს პროექტი ხორციელდება „პური მსოფლიოსთვის“ (bread for the world) ფინანსური მხარდაჭერით, რომელსაც მშვიდობის დემოკრატიის და განვითარების კავკასიური ინსტიტუტი ახორციელებს. ორგანიზებას კი „მხარდაჭერის და შესაძლებლობის განვითარების ცენტრი“ უწევს, რომელიც ამავე პროექტის ფარგლებში დაფუძნდა.
ორგანიზაციის წარმომადგენელთან, ციალა ქათამიძესთან ვკითხეთ პროექტის მიზნების შესახებ.
„ჩვენი დღევანდელი გამოფენა-გაყიდვის მიზანია ვნახოთ, რა შესაძლებლობები არსებობს ხელნაკეთი ნივთების სფეროში, რას ამზადებენ ადამიანები სხვადასხვა მუნიციპალიტეტში. ძალიან მნიშვნელოვანია ამ ადამიანებმა თავიანთი ნივთები გააცნონ საზოგადოებას.
ცხადია, აღნიშნული გამოფენა-გაყიდვა ხელს შეუწყობს ცვლილებებს სოციალურ, ეკონომიკური თვალსაზრისითაც. ასევე გვინდა ვნახოთ, რა საჭიროებები აქვთ ამ ადამიანებს – ჩვენი ორგანიზაციის მთავარი მიზანია იმათი მხარდაჭერა, ვინც ხელნაკეთ ნივთებს ამზადებს. გვინდა ვიცოდეთ, რა რესურსი არსებობს ამ თვალსაზრისით. რა ტიპის ნაკეთობები იქმნება და შემდგომ უკვე ვუპასუხოთ იმ გამოწვევებსა და საჭიროებებს, რომლებიც ამ ადამიანებს აქვთ.
აღნიშნული გამოფენა-გაყიდვა ხორციელდება პროექტის ფარგლებში, რომელსაც ასე ჰქვია – აჭარაში მცხოვრები ქალები და შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირების გაძლიერება და მხარდაჭერა.
პროექტს მრავალმხრივი მიმართულება აქვს – ერთი მიმართულებაა გამოფენა-გაყიდვების ორგანიზება, მეორე მიმართულება ვებგვერდის შექმნა, სადაც იქნება განთავსებული ყველა იმ ნივთის შესახებ ინფორმაცია, რომელსაც ეს ადამიანები ყიდიან.
არის მესამე მიმართულებაც – სხვადასხვა ტიპის უნარების გაუმჯობესებაში მხარდაჭერა და ტრენინგების თუ სამუშაო შეხვედრების ჩატარება. კონკრეტულ შემთხვევაში რაც სურთ ამ ადამიანებს, ეს არის უნარების გაუმჯობესება, ახალი შესაძლებლობების გაჩენა და სოციალური ქსელების მართვა
ასევე გვსურს მადლობა გადავუხადოთ ბათუმის ხელოვნების უნივერსიტეტს და მის გუნდს სივრცის დათმობისა და გაწეული დახმარებისთვის, რომ არა ისინი, ჩევნი ღონისძიება ამ ფორმით ვერ შედგებოდა“.
“ჩვენი უნივერსიტეტისთვის მნიშვნელოვანია საზოგადოებრივი მნიშვნელობის პროექტების მხარდაჭერა, მით უფრო ქალების მხარდაჭერა. ეს გამოფენა-გაყიდვაც მნიშვნელოვანი ღონისძიება იყო, მოხარულები ვართ რომ ვუმასპინძლეთ და მომავალშიც მზად ვართ, მხარი დავუჭიროთ მსგავსი სახის ღონისძიებებს”-თქვა ხელოვნების უნივერსიტეტის რექტორმა, თემურ კეჟერაძემ.