დღეს 104 წლის ფატი პაქსაძეზე გიამბობთ, რომელიც ხულოს სოფელი პაქსაძეებიდან ჩამოვიდა ბათუმში, ახლა დროს ძირითადად ქსოვაში ატარებს და ასე ცდილობს ებრძოლოს მოწყენილობას, რომელიც, მისივე თქმით, სიბერეს ახლავს თან.
ფატის მოქსოვილ წინდებს, ჟაკეტებს თუ მაგიდის გადასაფარებლებს კონკრეტული ადრესატი არ ჰყავთ: „ვქსოვ მათთვის, ვისაც ჩასაცმელი არ აქვს. შალი ჯანმრთელობისთვისაც კარგია“, – გვეუბნება ფატი.
როგორც ქალი გვიყვება, სოფელ პაქსაძეებიდან რამდენიმე თვის წინ წამოვიდა. დიდთოვლობის გამო ბევრჯერ ვერ მოუხერხებია საავადმყოფოში წასვლა და მისი ასაკის გათვალისწინებით, მნიშვნელოვანია ამისგან დაიზღვიოს თავი. გარდა ამისა, სოფელი პაქსაძეებში მეწყრული პროცესებიც გააქტიურებულა და ესეც მისი ბათუმში წამოსვლის ერთ-ერთი მიზეზია. ძალიან მენატრება სოფელიო – ამბობს ფატი.
„ხულოს სოფელ პაქსაძეებში ვცხოვრობდი. 4-5 თვეა, რაც წამოსული ვარ, სიცივე დაიწყო და მეწყერი განმეორდა, აღარ იცხოვრება.
მე თუ არ მოვკვდი, სოფელში უნდა წავიდე დათბება თუ არა. ჰაერი იქაა“, – გვეუბნება ფატი.
ქალს 6 შვილი, 12 შვილიშვილი, 26 შვილთაშვილი და 3 შვილთაშვილის შვილი ჰყავს.
„დიდი წვალება მაქვს გაწეული. ჩვენს სოფელში მხოლოდ მე ვარ ამ ასაკის, 104 წლის.
400 ლარი მაქვს პენსია. მომვლელს მივცე, საჭმელს მივცე? არაფერი არ რჩება“, – გვითხრა ფატიმ.
ფატის ხშირად სტუმრობენ ნათესავები, თუმცა ძირითადად მარტოა და ქვედა სართულზე მცხოვრები მეზობელი უვლის.
მისი თქმით, პერიოდულად სჭირდება ექიმის დახმარება და მედიკამენტები.
წარსულის მძიმე დღეები კარგად ახსოვს:
„წიფლის ქერქი მაქვს ჩამოფხეკილი და ნაჭამი. არ მოკვდები თურმე, არა. წიფელა იჭმევა? ხე იჭმევა?
სტალინისა და ლენინის დრო იყო. არ იყო საჭმელი. სწავლა არ იყო, მე ქართულად არც წერა ვიცი და არც კითხვა. იცით, როგორი რთულია ეს? ვერ გაიგებ სად რა წერია, ხომ არ გატყუებენ, ხომ არ გაგინებენ…
ისე გავიზარდე, ბოდიში თქვენთან, როგორც საქონელი. საერთოდ არაფერი არ გვქონია. შემხედავ, ცოცხალი ადამიანი ვარ და წერა-კითხვა არ ვიცი.
16 წლის გამათხოვეს. დედოფლობა სად იყო და რამე სად იყო, სიზმარი… ცხოვრება არ იყო ის.
წვალებით გავზარდეთ 6 შვილი. კარგი შვილები მყავს, მაგრამ დაიპანტნენ. ეროზიაში რომ მოვხვდით, მაგის გამო წავიდნენ. ზოგი ასპინძაში, ზოგი იქეთ-აქეთ. მე და ჩემი ქმარი დავრჩით მარტო სოფელში.
სანამ შეგვეძლო, ერთად ვცხოვრობდით პაქსაძეებში. მერე ქმარიც მომიკვდა და დავრჩი მარტო და ამ ასაკამდე მოვაღწიე. ახლაც კარგად ვარ, ცოტა ყურს დამაკლდა. ჩემმა მშობლებმა 60-80 წელი იცოცხლეს. 3 და მყავდა და 3 ძმა, ყველა მოკვდა, დავრჩი მე“ – გვიყვება ფატი პაქსაძე.
ქალის თქმით, როცა სოფელში ცხოვრობდა, კარტოფილს რგავდა, საქონელს უვლიდა და ზაფხულობით იალაღზეც დადიოდა და რძის პროდუქტებს ამზადებდა, რაც თავადაც განსაკუთრებით უყვარს და პერიოდულად ამარაგებს შვილიშვილი.
„ნადუღი და სხვა პროდუქტი ყველას უყვარს. ეგ ვის სძულს? მაგას რად უნდა თქმა?
„ბოჭკებით“ იაღი და ყველი ბათუმში ჩამომქონდა. ერთ „ბოჭკა“ იაღს ჩამოვიტანდი და 60 ლარი იყო, არ ჰქონდა ფასი. ახლა ცეცხლი ეკიდება.
კაიმაღს დავწვავდი, ყველს ჩავყრიდი და ნაღბი ბორას გავაკეთებდი. ნაღბი ბორას თბილი მჭადი და სქელი მაწონი უხდება. ამას რომ შეჭამ, ექიმი რად გინდა და ნემსი რად გინდა? ესაა ნემსიც და ექიმიც. ამით შევინახე ჯანმრთელობა, თქვენ რა გგონიათ აბა?!
კაი ძროხა შეინახე, რძეს თავი მოხადე, თბილი მჭადი ჭამე. ეგეც შენი ნემსი და წამალი. გრიპიც მოკვდება და ავადმყოფობაც“, – ამბობს ფატი და დასძენს, რომ ქალაქში ცხოვრებას სოფელში ცხოვრება ურჩევნია.
„ქალაქში ტომრით ფული არ გაგიჩერდება და სოფელში ვერ დახარჯავ. კარტოფილში, ყველში, კარაქში არ ხარჯავ ფულს და არაფერი.
რა არის შენი ბათუმი? თოვლი არ არის, თავს აფარებ და ეგაა. მეხუთე სართულზე რამდენი ფული უნდა გქონდეს, რომ შენ მომვლელმა საჭმელი ამოგიტანოს, გაჭამოს, ჩაიტანოს, ამოგიტანოს“.
ფატი ახერხებს ოთახიდან ოთახში გადაადგილდეს, მაგრამ ეზოში ვერ ჩადის და ვეღარც სეირნობას ახერხებს მას შემდეგ, რაც რამდენიმე წლის წინ ფეხი მოიტეხა.
ფოტოზე: ფატი პაქსაძის ნაქსოვი მაგიდის გადასაფარებელი
