როგორ იწყება და ვითარდება ანაფილაქსია – ბიძინა კულუმბეგოვის განმარტება

იმუნოლოგი ბიძინა კულუმბეგოვი ამბობს, რომ კორონავირუსის ვაქცინაზე მსოფლიოში დაფიქსირებული რეაქციების 90 პროცენტი ვლინდება ვაქცინის გაკეთებიდან პირველ 30 წუთში.

„პაციენტს პირველ რიგში ეწყება კანის ალერგიული რეაქცია. უვითარდება სიწითლე, ე.წ. ჭინჭრის ციება, შეიძლება ამას ახლდეს ძლიერი ქავილის შეგრძნება მთელს სხეულზე.

ანაფილაქსიისთვის მხოლოდ კანზე გამონაყარი საკმარისი არ არის, თუმცა კანზე გამონაყარი და შეშუპების განვითარება აუცილებელია.

ანაფილაქსიის დროს კანის ალერგიას თან ერთვის ერთი რომელიმე დამატებითი ნიშანი ორგანოთა სისტემების. შეიძლება განვითარდეს სუნთქვის გაძნელება, მსტვინავი ხასიათის სუნთქვა ან ჩასუნთქვითი ხმიანობა; შეიძლება იყოს გულთან დაკავშირებული გართულებები, წნევის დაქვეითება, რასაც პაციენტი ატარებს იმ წნევის 30 პროცენტით დაქვეითება უკვე ანაფილაქსიის ნიშანია.

ასევე პულსის აჩქარება, ანუ ტაქიკარდიის განვითარება.

შესაძლოა ანაფილაქსიის შემთხვევათა 30-40 პროცენტში კანზე გამონაყარს მოულოდნელად დაერთოს მუცლის ძლიერი ტკივილი, გულისრევა და ღებინება.

აი, ეს ნიშნები: კანი, სასუნთქი სისტემა, პულსი, წნევა – ერთად არის ანაფილაქსიური რეაქცია“.

ამის შესახებ ბიძინა კულუმბეგოვმა „იმედის დღის“ ეთერში ისაუბრა.

მისი თქმით, ანაფილაქსიას აქვს 4 ყველაზე დიდი გამომწვევი: მედიკამენტი, მწერის ნაკბენი, ლატექსი და საკვები.

„არსებობს უმიზეზო ანაფილაქსიაც. ხანდახან ადამიანს შეიძლება ემოციურ ფონზეც კი ანაფილაქსიური შოკი დაემართოს. არიან პაციენტები, რომლებსაც, მაგალითად, თვითმფირნავით ფრენის შიშის დროს ანაფილაქსია უვითარდებათ. ეს ცოტა უცნაური და ალერგიაში ყველაზე რთული მოვლენაა“.

მან ხაზი გაუსვა, რომ ანაფილაქსია არის რთული ალერგიული რეაქცია, რომელიც გამოიხატება ადამიანის ალერგენთან შეხებიდან რამდენიმე წუთიდან მაქსიმუმ 2 საათის განმავლობაში, თუმცა კოვიდის ვაქცინაზე მსოფლიოში დაფიქსირებული რეაქციების 90 პროცენტი ვლინდება პირველ 30 წუთში.

მისივე თქმით, პირველი დახმარების წამალია ადრენალინი, შემდგომ – დექსამეტოზონი, ჟანგბადის მიწოდება, სითხეების გადასხმა და ა.შ.

„პაციენტი უნდა იწვეს აუცილებლად იატაკზე, კიდურები უნდა ჰქონდეს აწეული გულთან შედარებით და იმ წუთას უნდა დაიწყოს ეს ღონისძიებები. ადრენალინი კეთდება წონისა და ასაკის მიხედვით.

თუ წნევა არ იმატებს და სუნთქვა არ უმჯობესდება, ადრენალინი მეორდება 5-15 წუთში და ამ დახმარებების შემდგომ ანაფილაქსიების 95 პროცენტი სტაბილურდება. შემთხვევების რაღაც პროცენტი რთულდება და უკვე ინტენსიური თერაპია და რეანიმატოლოგი ერთვება,“ – განაცხადა ბიძინა კულუმბეგოვმა.

მისივე თქმით, სწორი და დროული დახმარების შემთხვევაში ანაფილაქსიისას 99,9 პროცენტში გამოსავალი არის კეთილსაიმედო და პაციენტი ყოველგვარი დაზიანების გარეშე აგრძელებს ცხოვრებას.

მან ასევე ისაუბრა ანაფილაქსიური რეაქციების პროცენტულ მაჩვენებელზე კოვიდის სხვადასხვა ვაქცინასთან მიმართებით.

„ფაიზერის ვაქცინა საშუალოდ ერთ მილიონ დოზაზე ავითარებს 4,5 ანაფილაქსიურ რეაქციას.

მაგალითად, გრიპის ვაქცინა მილიონი დოზიდან 1 შემთხვევაში ავითარებს ანაფილაქსიას.

[კოვიდვაქცინებს შორის] მოდერნას ვაქცინის მაჩვენებელი ყველაზე დაბალია, 2,5-ია.

რაც შეეხება „ასტრაზენეკას“, დღეის მონაცემებით, 5 მილიონი შემთხვევის ანალიზის შედეგად, ეს არის 1 მილიონზე 8 შემთხვევა.

ჩვენი ქვეყნის ბედის ირონიაა, რომ მაინცადამაინც 3 ათასი ინექციიდან ანაფილაქსიური რეაქცია დაგვატყდა თავს, როცა მილიონიდან სულ 7-8 ადამიანს შეიძლება ეს პოტენციურად დაემართოს,“ – აღნიშნა იმუნოლოგმა.

მას ასევე ხაზი გაუსვა, რომ საქართველოში ყველა აცრის კაბინეტი აღჭურვილია სათანადოდ.

„მეგის [ახალციხელი ექთანი, რომელიც დღეს გარდაიცვალა] შემთხვევაში ეს ყველაფერი გაკეთდა, ერთი შეხედვით, თითქოს არაფერი არ დააკლდა მას, თუმცა საბოლოო შეფასება უნდა გააკეთოს კომისიამ, გვექნება დეტალური განხილვის შესაძლებლობა, ყველა წამზე, ყველა წუთზე, როგორი ხარისხის სამედიცინო დახმარება აღმოუჩინეს მას და ამის შემდეგ გვექნება საბოლოო დასკვნის გაკეთების საშუალება,“ – განაცხადა ბიძინა კულუმბეგოვმა.

გუშინ, 18 მარტს, 27 წლის ექთანს ახალციხეში სავარაუდოდ, ანაფილაქსიური რეაქცია განუვითარდა კორონავირუსის ვაქცინით აცრის შემდეგ. პაციენტი გუშინვე კატასტროფის ბრიგადამ ახალციხიდან თბილისში გადმოიყვანა, თუმცა დღეს, 19 მარტს, ცნობილი გახდა, რომ ახალგაზრდა ექთანი გარდაიცვალა. 27 წლის ექთნის გარდაცვალების საქმეზე შსს-მ გამოძიება დაიწყო.