კოვიდ 19-ის ვირუსის გავრცელებისა და ვირუსის ფონზე სიკვდილიანობის მზარდი სტატისტიკის გამო, მთელ მსოფლიოში ფიზიკური დისტანცირებისა და იზოლაციის რეკომენდაციაა გაცემული. ბევრ ქვეყანაში, მათ შორის საქართველოში, საგანგებო მდგომარეობაა გამოცხადებული, რომლის ფარგლებშიც კომენდანტის საათთან ერთად აკრძალულია სამ ადამიანზე მეტის შეკრება. მიუხედავად ამისა, საქართველოს ეკლესიებში ხალხმრავალი ღვთისმსახურება გრძელდება. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია, რომელიც ქმნის გაიდლაინებსა და საყოველთაო რეკომენდაციებს მსოფლიოში პირველი კორონავირუსული პანდემიის დასამარცხებლად, რეკომენდაციებს ავრცელებს სასულიერო პირებისა და რელიგიური თემებისთვის.
ჯანმო, პირველ რიგში, რელიგიური შეკრებების ორგანიზატორებს მოუწოდებს, დაიცვან ეროვნული თუ ადგილობრივი მთავრობების მიერ გაცემული რეკომენდაციები. იმ შემთხვევაში, თუ ასეთი შეკრება დაიშვება (საქართველოს შემთხვევაში მთავრობის დადგენილებით დაწესებული საგანგებო მდგომარეობის წესების დარღვევა იქნება), სასულიერო პირებმა და მრევლმა, მათივე და სხვა მოქალაქეების უსაფრთხოების მიზნით, უნდა მიიღონ უსაფრთხოების მკაცრი ზომები: თუ ამის გაკეთება ვერ ხერხდება, მაშინ შეკრება უნდა გადაიდოს.
ჯანმოს რეკომენდაციაა, რომ შეკრების ადგილთან უსაფრთხოების ზომები მოქალაქეებისთვის იყოს წერილობითი და ილუსტრირებული ფორმით გამოქვეყნებული.
“გამოიყენონ ყველა საშუალება, რომ რელიგიური შეკრება ჩატარდეს ონლაინ. თუ ეს არ ხერხდება, შემოკლდეს შეკრების ხანგრძლივობა მინიმუმამდე. ადამიანებს შორის დისტანცია იყოს მინიმუმ 1 მეტრი, შენობაში კი უნდა იყოს კარგი ვენტილაცია, უმჯობესია ასეთი შეკრება ღია სივრცეში. ადამიანების ნაკადი უნდა კონტროლდებოდეს უწყვეტად, რომ არ დაირღვეს დისტანცია”, – წერს ჯანმო. – “უმჯობესია რელიგიურმა ლიდერებმა ჩაატარონ რამდენიმე მსახურება რამდენიმე დამსწრეთი, ვიდრე ერთი შეკრება ბევრი დამსწრეთი”.
მსახურების დამსწრეები არ უნდა შეეხონ – ბევრი რელიგიური ტრადიცია მოიცავს მორწმუნეთა შორის ფიზიკურ კონტაქტს. ასეთ დროს შესაძლოა კოვიდ 19-ით დაინფიცირებული ადამიანის რესპირატორული წვეთი ინფიცირებული ხელიდან სხვაზე გადავიდეს. ამიტომ ჯანმო მოუწოდებს სასულიერო პირებს, მოიფიქრონ ასეთი წესების ადაპტირებული ვერსიები: – „მოიფიქრეთ თემის წევრებისთვის ერთმანეთთან მისალმებისა და მილოცვის ახალი გზები, რაც შეამცირებს კოვიდ19-ის გადაცემას… მაგალითად, შეცვალეთ ჩახუტება, კოცნა და ხელის ჩამორთმევა, ღიმილითა და თავის დაკვრით…“
ხელი შეუშალეთ მლოცველების მიერ რელიგიურ და სხვა ნივთებზე შეხებასა და კოცნას – ღვთისმსახურებისა და ლოცვის დროს, ხატებსა და სხვა წმინდა სიმბოლოებს ეხებიან და კოცნიან; ვირუსი, რომელიც იწვევს კოვიდ 19-ს, შესაძლოა დარჩეს ასეთ ზედაპირებზე საათობით ან დღეების განმავლობაში. ჯანმო მოუწოდებს რელიგიურ ლიდერებსა და სასულიერო პირებს, რომ დაეხმარონ მრევლს ასეთ ობიექტებს უსაფრთხოდ მიაგონ პატივი. მაგალითად, ჯანმო წერს, რომ ზოგიერთმა სასულიერო პირმა, მრევლს ურჩია შეხების ნაცვლად, თავი დახარონ წმინდა ნაწილებისა და ხატების წინაშე; მიიღონ დალოცვა 1 მეტრის დისტანციით და მოერიდონ ისეთი ფორმით ზიარებას, რომელიც საერთო ჭურჭლის გამოყენებას გულისხმობს; რეკომენდაციებში ასევე წერია, რომ სასურველია ეკლესიამ ინდივიდუალურად შეფუთოს რელიგიური/ცერემონიალური საკვები (მაგალითად სეფისკვერი), ყველას საზიარო ჭურჭლიდან რომ არ მოუწიოს მისი აღება; დაიცვან ნაკურთხი წყლის ჭურჭელი, რომ მასში არ მოხვდეს ადამიანების თითები.
ასევე ეკლესიამ უნდა უზრუნველყოს ხშირი დეზინფიცირება ისეთი ადგილებისა, რომელსაც ხშრად ეხებიან ადამიანები, მაგალითად, კარის სახელურები, კიბეები და ა.შ.
ჯანმოს გენერალურმა დირექტორმა ტედროს გებრეისუსმა ჯანმოს ოფიციალურ ბრიფინგებზე ბევრჯერ ახსენა, რომ სასულიერო პირებს ძალიან დიდი ავტორიტეტი აქვთ და შეუძლიათ დიდი როლი შეასრულონ პანდემიასთან ბრძოლაში. ჯანმოს რეკომენდაციებში ერთი ნაწილი ეხება ეკლესიის მიერ სხვების დახმარებასაც, მაგალითად, მრევლის წევრებმა სასულიერო პირებთან ერთად შეიძლება გამონახონ გზები, თუ როგორ დაეხმარონ ერთმანეთს, პირადი უსაფრთხოების დაცვით (შეამოწმონ ხანდაზმულები, დაურეკონ შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე და სხვა საჭიროების მქონე მეზობლებს და შესთავაზონ მაღაზიიდან პროდუქტების მოტანა და ა.შ.) – “სასულიერო პირებს შეუძლიათ ხელი შეუწყონ რესურსების გაზიარებას, მათთვის ვისაც არსებული ვითარების გამო არ აქვს სახსრები, რომ ირჩინოს საკუთარი თავი და არჩინოს ოჯახი”.
სასულიერო პირებს ჯანმო ასევე მოუწოდებს, აქტიურად იქადაგონ ოჯახში ძალადობის წინააღმდეგ, რადგან სოციალური დისტანცირების დროს ასეთი დანაშაულების რისკი მზარდია.
სასულიერო პირების კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი როლი, რაც ჯანმოს რეკომენდაციებშია ხაზგასმული, საგანმანათლებლო ფუნქციაა – მრევლი შეიძლება უფრო ენდოს და დაიცვას სასულიერო პირების მითითებები კოვიდ 19-ის პრევენციისთვის, ვიდრე მთავრობისა და ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლების მითითებები: “სასულიერო პირებს აკისრიათ განსაკუთრებული პასუხისმგებლობა, საზოგადოების შეცდომაში შემყვან, დეზინფორმაციისა და ჭორების წინააღმდეგ ბრძოლაში, რადგან ასეთი ინფორმაცია ვრცელდება ძალიან სწრაფად და შეუძლია ძალიან დიდი ზიანი მიაყენოს ხალხს; ქადაგებები და მესიჯები შეიძლება დაეყრდნოს ჯანმოსა და ადგილობრივი ჯანდაცვის სფეროს წარმომადგენლების მიერ მიწოდებულ ფაქტობრივ ინფორმაციას, რომელიც შეიძლება თანხვედრაში იყოს მათი რწმენის დოქტრინა/სწავლებასთან და შესაბამისი რელიგიური ტრადიციების პრაქტიკასთან”.
