3 დეკემბერი შეზღუდული შესაძლებლობების მქონე პირთა საერთაშორისო დღეა. 2019 წელს ამ დღის მთავარი გზავნილია – „არავინ დარჩეს პროცესის მიღმა“.
სოციოლოგ ოჩი კონცელიძის ვლოგში, „თავისუფალი თემა ოჩისთან“ „კოალიცია დამოუკიდებელი ცხოვრებისათვის“ თანამშრომელმა, დეა ერემაშვილმა ისაუბრა შშმ პირთა უფლებებზე, საჭიროებებსა და საზოგადოების დამოკიდებულებებზე. მან აღნიშნა, რომ საზოგადოება ხშირად შეზღუდულ შესაძლებლობას ინტელექტუალურ შეზღუდვასთან აიგივებს და რომ საქართველოში შშმ ქალებისთვის ყველა სამედიცინო სერვისი არ არის ხელმისაწვდომი.
„ როცა შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირი ხარ, დამატებით გიწევს რაღაცის დამტკიცება.
.. იყო მომენტი, რომ მივედი ექიმთან, როცა ორსულად ვიყავი, რომ – „უი, ბავშვს აჩენ?! შეგიძლია?!“ – ეს მომენტი იყო. ანუ ხომ ვერ დადიხარ კარგად და რატომ აჩენ. პოლიკლინიკაშიც კი, როცა ბებიაჩემთან ერთად მივდიოდი, ბებიაჩემს უხსნიდნენ, რა სჭირდებოდა ჩემს შვილს. აცრებზეც ბებიაჩემს ურეკავდნენ და არა მე.
ქალებს, ყველაფერთან ერთად, არა აქვთ ხელმისაწვდომი ჯანდაცვა. მაგალითად, ყველაზე მნიშვნელოვანი ექიმი ქალისთვის გინეკოლოგია. აჭარაში არ არსებობს ადაპტირებული სავარძელი ქალებისთვის, საქართველოში მგონი ერთია. ანუ გამოდის, რომ შშმ ქალს, ეტლით მოსარგებლეს, მისი შეზღუდვიდან გამომდინარე, არ შეუძლია სრულფასოვნად მივიდეს ექიმთან. პასუხი არის ის, რომ ძალიან ძვირი ღირს, ის კი არა, რომ ადამიანი ჯანმრთელობის სერვისს ვერ იღებს….“
ინტერვიუში დეა ერემაშვილმა განაცხადა, რომ მთავარი საზოგადოების დამოკიდებულებების შეცვლასა და ცნობიერის ამაღლებაში, თავად შშმ პირების აქტიურობაა:
„ვერ გამოდის ეს ხალხი გარეთ და როცა არ ხედავ, გგონია, რომ არ არსებობს ადამიანი… მაინც შშმ პირების აქტიურობით არის შანსი, შეიცვალოს ეს დამოკიდებულება. შენ თუ არ დაიცავ შენს უფლებებს, სხვა არავინ არ დაიცავს შენ მაგივრად. როცა აჩვენებ, რომ შენ გარეთ ხარ, ტიპიური განვითარების ადამიანი ხარ, სრულფასოვანი ადამიანი ხარ, შეიცვლება შენ მიმართ დამოკიდებულება“.
ბლოგის ავტორმა დეა ერემაშვილს ჰკითხა, თავად ტერმინის – შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირის“ – შესახებაც.
„რაც შეეხება ტერმინს, წინა ტერმინს, რომელსაც არ დავასახელებ, იმიტომ, რომ არ არის სასიამოვნო, იმას სჯობს, მაგრამ, ჩემი აზრით, უკეთესი იქნება, რომ იყოს – „ადამიანი შეზღუდული შესაძლებლობით, „მოქალაქე შეზღუდული შესაძლებლობით“. ანუ ადამიანი, პიროვნება იყოს წამოწეული და შემდეგ მისი შესაძლებლობა. თუნდაც ინგლისური ვარიანტი არის people with disabilities [ხალხი შეზღუდული შესაძლებლობით]. ჩვენთან ცოტა პირიქითაა [შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირი], მაგრამ ვეცდებით ნელ-ნელა ეს ტერმინი ჩავანაცვლოთ ცოტა უფრო ლოიალური ტერმინით, მაგრამ ზოგადად ტერმინში იმდენი პრობლემა არ არის, რამდენადაც აღქმაში,“ – აღნიშნა დეა ერემაშვილმა.
ნახეთ სრული ინტერვიუ:
