რა შეიძლება იყოს ყურის ქავილის მიზეზი? – ექიმის რჩევები

ყურის ქავილი საკმაოდ გავრცელებული მოვლენაა და, როგორც წესი, ის არ არის რაიმე სერიოზული მდგომარეობის ნიშანი. თუმცა რა ხდება მაშინ, როცა ქავილი მწვავეა და ძლიერ დისკომფორტს ქმნის. ამ თემაზე „ბათუმის საერთაშორისო ჰოსპიტლის“ ექიმი-ოტორინოლარინგოლოგი გიორგი ალიშანიძე საუბრობს.

• ბატონო გიორგი, რა შეიძლება იყოს ყურის ქავილის მიზეზები?

მიზეზი შეიძლება იყოს ბევრნაირი, მაგალითად, მიკროტრავმა, რომელსაც ჩვენვე ვიყენებთ ყურში ე.წ. ყურის ჩხირის ან მსგავსი ფორმის რაიმე უცხო სხეულის მოთავსებით; ქავილის შეგრძნებას შესაძლოა იწვევდეს ყურში დაგროვებული გოგირდის საცობი;

Cleveland Clinic: ყურის ქავილის ერთ-ერთი მიზეზი ყურის გადაჭარბებული ან ინტრუზიული წმენდაა. ყურის გოგირდის დანიშნულება არის აირიდოს წყალი და დაიცვას ყურები, მას აქვს როგორც სოკოს საწინააღმდეგო, ისე ანტიბაქტერიული თვისებები, რათა თავიდან აიცილოს ინფექცია. ყურის გადაჭარბებულმა წმენდამ შესაძლოა მოგაშოროთ ეს დაცვა. ყურის არხში საგნების მოთავსება მის გასაწმენდად (ან ქავილის მოსახსნელად) ხშირად აუარესებს მდგომარეობას. დროთა განმავლობაში ამან შეიძლება გამოიწვიოს ყურის გოგირდის დაგროვება.

ასევე, შესაძლოა საქმე გვქონდეს სოკოვან დაავადებასთან; ასევე მიზეზი შეიძლება იყოს დერმატიტი, ქავილი ახასიათებს ფსორიაზსაც.

Cleveland Clinic: დერმატოლოგიური დაავადებები, როგორიცაა ეგზემა და ფსორიაზი, შეიძლება გამოჩნდეს კანის სხვადასხვა უბანზე და გამოიწვიოს ქავილი. ამასთან, გამონაყარი ან ქერქით დაფარული ფსორიაზული ბალთები შეიძლება განვითარდეს ისეთ ადგილებში, რომლებსაც თქვენი თვალი ვერ ხედავს, მაგალითად, ყურის არხში.

• რა არის მთავარი ნიშანი, რომ დროა მივმართოთ ექიმს?

როდესაც ხშირია ეს ქავილის შეგრძნება, გვიქმნის დისკომფორტს, ქავილი არის ძლიერი და მოქავების შემდეგ ისევ რომ ექავება ადამიანს [ანუ ადვილად არ გადადის შეგრძნება].

ქავილის დროს ხშირად იყენებენ უცხო სხეულებს, რა დროსაც ხდება დაზიანებები. შესაძლოა ისე გამწვავდეს მდგომარეობა, რომ სისხლდენაც კი განვითარდეს. ამ დროს აუცილებლად უნდა მივმართოთ ექიმს, მაგრამ ზოგი აგვიანებს და ექიმს მიმართავს მხოლოდ მაშინ, როდესაც გამონადენი და სხვა, მსგავსი გართულებებია სახეზე.

• რა შემთხვევაში შეიძლება გართულდეს მდგომარეობა გამონადენით?

ყურიდან გამონადენი უფრო სოკოვანი დაავადებების და ინფექციის დროს გვხვდება. გამონადენი ამ დროს სხვადასხვა ფერისაა. ამ შემთხვევაში ყურიდან გამონადენი ნიშნავს, რომ არსებობს სმენის დაქვეითების რისკი, პროცესი შეიძლება გადავიდეს და დააზიანოს შუა ყურიც. თუმცა სოკოვანი დაავადების დროს  გამონადენი არ არის აუცილებელი, შესაძლოა პროცესი მხოლოდ ქავილით შემოიფარგლოს.

Cleveland Clinic: ქავილი ყურის ინფექციის ერთ-ერთი ადრეული სიმპტომია, მაგრამ როგორც წესი, ასეთ შემთხვევაში მას ერთვის სხვა სიმპტომებიც, ყურის ტკივილის და გამონადენის სახით. ისინი, ვინც იყენებენ სმენის აპარატებს ან ყურსასმენებს, ზოგჯერ უფრო მიდრეკილნი არიან ყურის სოკოვანი ინფექციებისკენ, ამიტომ პრევენციის მიზნით საჭიროა აპარატების რეგულარული წმენდა.

• რატომ ჩნდება გოგირდის საცობი და რა კავშირშია ქავილთან?

ის გოგირდი, რასაც ყური გამოყოფს, ჩვეულებრივ, ფიზიოლოგიურ მდგომარეობაში, არ იწვევს ქავილს; გოგირდი იწვევს ქავილს მაშინ, როდესაც საცობი ყალიბდება. საცობი იწვევს სმენის დაქვეითებას და დისკომფორტს, ყურის მოქავების სურვილს. აღსანიშნავია, რომ ეს პრობლემა მარტივი მოსაგვარებელია და ეფექტი საგრძნობია საცობის მოშორებისთანავე. 

გოგირდი ყურში გამოიყოფა გოგირდის ჯირკვლების მეშვეობით, ყურის შიგნით და გამოდის გარეთ, ასეა მოწყობილი ეს სისტემა. გოგირდს აკისრია ანტიბაქტერიული, დამცველობითი ფუნქცია და ეხმარება ყურს თვითწმენდაში. 

საცობი იმასთან უფრო მეტად ჩნდება, ვინც იყენებს ყურის ჩხირს, აღიზიანებს ყურის იმ ჯირკვლებს, რომლებითაც გამოიყოფა გოგირდი. ჯირკვლის გაღიზიანება იწვევს უფრო მეტი გოგირდის გამოყოფას. რაც უფრო მეტ გოგირდს მოიშორებს ადამიანი ყურის ჩხირით, უფრო მეტი გოგირდი წარმოიქმნება. ამიტომ არის, რომ ჩხირი არ უნდა გამოვიყენოთ, ყურს  მხოლოდ თითის მეშვეობით უნდა მოვუაროთ.

Cleveland Clinic: ყურის ცვილი, როგორც წესი, თავისით გამოდის თქვენი ყურის არხიდან და თქვენ შეგიძლიათ ჩამოიბანოთ ის გარეთა ყურიდან ბანაობის დროს.

• რატომ გამოიყოფა ზოგიერთ ადამიანთან უფრო მეტი გოგირდი, ვიდრე სხვასთან?

გოგირდი გამოიყოფა სპეციალური ჯირკვლების მეშვეობით, ყველაზე მარტივი მაპროვოცირებელი შეიძლება იყოს ფიზიკური გამაღიზიანებელი, მაგალითად, უცხო სხეულის ზემოქმედება, წყლის ზემოქმედება.

გოგირდის ჭარბად გამოყოფა ასევე შეიძლება დაკავშირებული იყოს, მაგალითად, ენდოკრინულ პათოლოგიებთან – სადაც არის მომატებული ოფლიანობა, არის მომატებული გოგირდი. თუმცა ეს არ არის იმდენად ხშირი, როგორც მექანიკური გაღიზიანების გამო წარმოქმნილი გოგირდის საცობი.

• რამდენად უსაფრთხო და ეფექტურია ყურში წყალბადის ზეჟანგის ჩაწვეთება და სხვა სახის თვითმკურნალობა ქავილის დროს?

ყურში რაიმეს ჩაწვეთება, ექიმთან კონსულტაციის გარეშე, არ შეიძლება – იქნება ეს წყალბადის ზეჟანგი თუ რაიმე სხვა. იმიტომ, რომ იქ შეიძლება დაფის აპკი იყოს დაზიანებული და ჩაწვეთებული სითხე მოხვდეს შუა ყურში. ასე, რომ ნებისმიერი სითხის ჩაწვეთება არარეკომენდებულია. თანაც ეს არც ეხმარება მაინც და მაინც გოგირდს.

გარდა ამისა, არ შეიძლება ყურის ჩხირებისა თუ სხვა ნივთების საშუალებით ყურის მოქავება. დავიწყოთ იმით, რომ ეს საქმეს არ აგვარებს, პირიქით, სიტუაციას ამძიმებს – თუ საცობია, მოქავებისას რაიმე ნივთის ზემოქმედება იწვევს საცობის უკან გადატანას. ასევე, ქავილით შეიძლება დაზიანდეს ყურის კედელი, შემდეგ კი შესაძლოა ეს მიკროტრავმები დაინფიცირდეს და გამოიწვიოს სხვა დაავადებები.

Cleveland Clinic: ყურის ქავილი შესაძლოა გამოიწვიოს ალერგიამაც. მაგალითად, მათ, ვისაც აქვთ ალერგიული რინიტი, იგივე თივის ცხელება, ყურების ქავილი შეიძლება დაეწყოს თხილის, სოიოს, ხორბლის, რძის, თევზისა და მოლუსკების მიღების შემდეგ.

თუ თქვენ გაქვთ მტვერ-საკვების ალერგიის სინდრომი, იგივე ორალური ალერგიის სინდრომი, შეიძლება ქავილი იგრძნოთ ყურებში ისეთი საკვების მიღების შემდეგ, როგორიცაა: ვაშლი, ნესვი, ბანანი, ალუბალი, კივი, მზესუმზირის თესლი, თხილი და ნუში.