„მხოლოდ ავტობუსით მგზავრობაა ჩვენთვის უფასო,“ – ამბობს ომის ვეტერანი, რამაზ ბერიძე. ის 43 წლისაა და სამხედრო სამსახურის საშუალება მას შემდეგ აღარ აქვს, როცა ავღანეთში, 2013 წელს, ერთ-ერთი სამშვიდობო მისიის დროს ნაღმზე აფეთქდა.
რამაზ ბერიძე ერთ-ერთია ომის ვეტერანებს შორის, რომელსაც საჯარო სექტორში დასაქმების გამო 100-ლარიანი დახმარება მოუხსნეს – 2022 წლის იანვრიდან ომის ვეტერანების პენსია 22 ლარიდან 100 ლარამდე გაიზარდა, ამავე დროს, გაზრდილ პენსიას ვეღარ იღებენ ის ვეტერანები, რომლებიც საჯარო სექტორში მუშაობენ.
სამართლებრივ ნორმას, რომელიც ამ რეგულაციას აწესებს, სახალხო დამცველი საკონსტიტუციო სასამართლოში ასაჩივრებს. ის მიიჩნევს, რომ სადავო სამართლებრივი ნორმა არღვევს საქართველოს კონსტიტუციის მე-11 მუხლის დათქმას: ყველა ადამიანი სამართლის წინაშე თანასწორია.
ამ სარჩელით საკონსტიტუციო სასამართლოს სახალხო დამცველმა 6 მარტს მიმართა.
„100 ლარი არაფერია დღევანდელ ფასებთან შედარებით, ისე გაძვირდა ცხოვრება, მაგრამ კომუნალურ გადასახადებს მაინც გადავიხდიდი,“ – გვიყვება რამაზ ბერიძე და აღნიშნავს, რომ სახალხო დამცველის სარჩელის მოთხოვნას ისიც უერთდება.
რამაზ ბერიძეს ნაღმზე აფეთქების შემდეგ სმენის პრობლემა აქვს – ნაღმზე აფეთქების დროს მარჯვენა ყურში სმენა დაკარგა, ამ დრომდე კი, მისთვის თავდაცვის სამინისტრომ შესაბამისი აპარატის მიწოდებაც ვერ მოახერხა:
„შედარებით იაფიანს მთავაზობდნენ, გარედან ჩანს, ეს არ მინდოდა. სხვანაირი ძვირი ჯდებაო და ვნახოთ. ჯერ არ მოუწოდებიათ, ველოდები,“ – ამბობს ომის ვეტერანი.
„ჯარისკაცი თხილის პლანტაციაში ოჯახის სარჩენად ათწლიანი სამხედრო სამსახურის და 4 ომის შემდეგ“ – ამ სათაურით გამოქვეყნებულ სტატიაში 2016 წელს წერდა „ბათუმელები“ რამაზ ბერიძის შესახებ. სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ რამაზ ბერიძე, როგორც სამოქალაქო პირი, დაასაქმეს ჯარების ლოჯისტიკური უზრუნველყოფის სარდლობის სამსახურში.
„ჩემი ხელფასი ახალი წლიდან უკვე 1200 ლარია, მაგრამ ისე გაძვირდა ცხოვრება, რა უნდა იკმარო?“ – კითხულობს 4 ომის მონაწილე, რომელიც 2013 წელს NATO-ს მაშინდელმა გენერალურმა მდივანმა, ანდერს ფოგ რასმუსენმა, საპატიო მედლით დააჯილდოვა სამშვიდობო მისიაში შეტანილი ფასდაუდებელი წვლილისთვის.
„ოჯახში მარტო მე ვარ დასაქმებული,“ – გვიყვება ომის ვეტერანი. – „2 შვილი მყავს, მეხუთე და მეექვსეკლასელები არიან, სკოლის საგნებში მომზადებაც ხომ უნდათ? 60-60 ლარს ვიხდი ინგლისურში.
ცეკვაც უნდოდათ წელს ძალიან, მაგრამ უარი ვუთხარი, არ გვყოფნის შემოსავალი.
სპორტზე და საცურაო აუზზე ხომ ზედმეტია საუბარი, ეს ფუფუნებაა,“ – უთხრა რამაზ ბერიძემ „ბათუმელებს“.
ჯერ უცნობია, განიხილავს თუ არა არსებითად საკონსტიტუციო სასამართლო სარჩელს, რომელიც ომის ვეტერანების სახელით შეიტანა სახალხო დამცველმა.
„იმ პირთა წრის დიდი ნაწილისთვის, რომლებიც წარმოადგენენ სოციალური პაკეტის ბენეფიციარებს, ვეტერანის სტატუსი მოპოვება დამოკიდებულია საომარ მოქმედებებში მონაწილეობის გამოცდილებაზე,“ – ვკითხულობთ სახალხო დამცველის მიერ მომზადებულ სარჩელში. – „ამგვარ აქტივობებს კი ყოველთვის თან ახლავს ბუნებრივი ტკივილის გამოწვევისა და მძიმე ფსიქოლოგიური სტრესის განცდის ფაქტორები.
შესაბამისად, სახელმწიფოს მიზანს [მადლიერების ჟესტის გამოხატვის კონტექსტში] აგრეთვე წარმოადგენს ვეტერანთათვის, გარკვეული სოციალური დაცვის ღონისძიებების უზრუნველყოფის გზით, კმაყოფილების განცდის შექმნა, რომელიც, მართალია, სიმბოლურად, თუმცა მაინც, მიზნად ისახავს მათ მიერ განცდილი ნეგატიური ემოციური, ფსიქიკური თუ ფიზიკური განცდების დაბალანსებას…“
სახალხო დამცველი ყურადღებას ამახვილებს იმაზეც, რომ მსგავსი სოციალური პაკეტის მიზანი მატერიალური მდგომარეობის გაუმჯობესებაზე მეტად სახელმწიფოს განსაკუთრებული დამოკიდებულების ხაზგასმაა იმ ადამიანების მიმართ, რომლებიც იცავენ სახელმწიფოს სუვერენიტეტს.
„…ცხადია, რომ ამგვარი ღონისძიებები არ ისახავს მიზნად ვეტერანებისთვის ფინანსური ან სხვაგვარი დახმარების მინიჭებას და ისინი არ ახდენენ გავლენას პირის საჭიროებასა თუ მატერიალურ მდგომარეობაზე, არამედ მათი მიზანია, ერთი მხრივ, საზოგადოებისა და სახელმწიფოს განსაკუთრებული დამოკიდებულების ჩვენება იმ პირთა მიმართ, რომელთაც დაიცვეს სახელმწიფო სუვერენიტეტი და შეასრულეს კონსტიტუციის 70-ე მუხლის მე-3 პუნქტით გათვალისწინებული „საქართველოს დაცვის ვალდებულება“, ან მიუძღვით სხვაგვარი ისტორიული წვლილი თანამედროვე დასავლური ღირებულებების პირადად დაცვაში და მეორე მხრივ, მომავალი/მოქმედი სამხედრო მოსამსახურეებისთვის მოტივაციის ამაღლება მათი საქმიანობისთვის სპეციალური, გამოკვეთილი სტატუსის მინიჭების სახით,“ – ვკითხულობთ სარჩელში.
ომის ვეტერანებს 100-ლარიანი დახმარება არ უწყდებათ კერძო სექტორში დასაქმების შემთხვევაში. სახალხო დამცველი მიიჩნევს, რომ ეს მიდგომაც პრობლემაა, რადგან მიდგომა დისკრიმინაციულია.
