განათლების სამინისტროს და სკოლის წინააღმდეგ, დისკრიმინაციის დადგენის მიზნით, სასამართლოს 14 წლის მოზარდმა მიმართა. ბავშვის უფლებებს არასამთავრობო ორგანიზაცია „პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის“ იცავს.
მოზარდის ადვოკატი ანა არგანაშვილი „ბათუმელებთან“ ამბობს, რომ შემთხვევა 2017 წელს მოხდა, თუმცა სასამართლო პროცესი ამ დრომდე გრძელდება.
ანა არგანაშვილის თქმით, 2017 წელს თელავის ერთ-ერთმა საჯარო სკოლამ მილენიუმის პროგრამის ფარგლებში სკოლის რემონტი დაიწყო. ამის გამო მოსწავლეები სხვა სკოლაში გადაიყვანეს. მოსწავლეების ტრანსპორტირებისთვის სკოლამ ტენდერი გამოაცხადა, თუმცა არ გაითვალისწინა ერთი შშმ მოსწავლის საჭიროება, რომელიც ეტლით გადაადგილდება.
„სკოლას არა მარტო დაავიწყდა ეს ბავშვი, მშობელსაც კი არ განუმარტეს, რომ ბავშვს ჰქონდა უფლება მოეთხოვა ადაპტირებული ტრანსპორტი. მათ დაარწმუნეს მშობელი, რომ ერთადერთი გამოსავალი იქნებოდა, ბავშვი სახლში დარჩენილიყო. ანუ ყველა ბავშვი სკოლაში ივლიდა, ეს ბავშვი კი ვერა. დედა, გამომდინარე იქედან, რომ არ ფლობდა ინფორმაციას ბავშვის უფლებების შესახებ, დათანხმდა სკოლის შეთავაზებას და შინსწავლა მოითხოვა.
თუმცა, რამდენიმე თვის შემდეგ, როცა დედა მიხვდა, რომ ბავშვისთვის დამაზიანებელი იყო ეს მდგომარეობა, ირღვეოდა მისი უფლება, განათლების სამინისტროს და სკოლასაც წერილობით მიმართა“, – ამბობს ანა არგანაშვილი.
მშობელი ითხოვდა, რომ ბავშვს სკოლის შენობაში გაეგრძელებინა სწავლა.
ადვოკატის თქმით, სისტემის პრობლემაა ის, რომ არც კი ცდილობენ ბავშვის ან მშობლის ინფორმირებას მათი უფლებების შესახებ.
„მშობლის განცხადება, როგორც ხდება ხოლმე, ერთი ინსტანციიდან მეორეში გაიგზავნა, მეორე აგზავნიდა მესამეში და ასე გავიდა მთელი წელი. ბავშვი საერთოდ ვერ გავიდა სახლიდან და იმის ნაცვლად, რომ სრული განათლება მიეღო, კვირაში მხოლოდ რვა საათი უტარდებოდა სახლში მისვლით გაკვეთილები“, – ამბობს ანა არგანაშვილი.
როგორც ადვოკატი ამბობს, სასამართლო პროცესებზე განათლების სამინისტროს წარმომადგენელი აპელირებდა იმაზე, რომ განცხადება დედამ დაწერა და მოითხოვა შინსწავლა. „სამწუხაროდ, სახელმწიფო უწყების პოზიციაა, რომ ისარგებლონ მოქალაქეების მხრიდან ინფორმაციის არქონით. მეორე არგუმენტი, რასაც სამინისტრო ასახელებს, არის ის, რომ მულტიდისციპლინურმა გუნდმა შეაფასა ბავშვი და გადაიყვანა შინსწავლაზეო. არადა, ეს გუნდიც კრიტიკულად უნდა უყურებდეს მოქალაქის ინფორმირებულობის გაზრდას.
ხომ უნდა გაუჩნდეს ვინმეს კითხვა, რა არის ბავშვისთვის კარგი. დავუშვათ, მშობელმა არ იცის რა არის კარგი ბავშვისთვის, ჩვენ ხომ იმისთვის ვართ, რომ დავაზღვიოთ ბავშვის ინტერესი? ეს იმას ჰგავს, მშობელი ვერ ხვდებოდეს, რომ ადრეული ქორწინება დანაშაულია და ამაზე არავინ არ რეაგირებდეს. სასამართლომ უნდა იმსჯელოს იმაზე, რა არის სახელმწიფოს მოვალეობა. სახელმწიფომ არ უნდა ისარგებლოს იმით, რომ მოქალაქეებმა არ იციან თავიანთი უფლებები“, – ამბობს ანა არგანაშვილი.
ადვოკატის თქმით, ამ ამბის ყველაზე სევდიანი ნაწილი ისაა, რომ განათლების სამინისტროს წარმომადგენელი მოზარდისგან ითხოვს აუნაზღაუროს მივლინების და საწვავის ხარჯები სასამართლო პროცესებში მონაწილეობის გამო.
„სამინისტროს იურისტი ითხოვს, რომ 15 ლარი დაეკისროს ბავშვს. რაზე ვსაუბრობთ, რომ ვერც ერთმა ბავშვმა ვეღარ გაბედოს დავა საკუთარი უფლებებისთვის? სახელმწიფო ერთი ხელით ვითომ იცავს ბავშვის უფლებას, კოდექსზე მუშაობს და მეორე ხელით, პრაქტიკაში, აღსრულების დროს, სჯის ყველა ბავშვს, ვინც თავისი უფლებების დაცვას ცდილობს.
მაშინ, როცა ადმინისტრაციას ბევრი რესურსი აქვს, ჰყავს ბევრი იურისტი, მძღოლები, მანქანები, ყველაფერი მათ ხელშია და ბავშვებს ყველა სურვილს უქრობენ, რომ საკუთარი უფლებები დაიცვან“.
მორიგი სასამართლო სხდომა დღეს, 2 ივნისს, იყო ჩანიშნული, თუმცა გადაიდო. როგორც ანა არგანაშვილი ამბობს, დღეს სასამართლო პროცესი მათი მოთხოვნით გადაიდო დამატებითი მტკიცებულებების მოპოვების მოთხოვნით.
ბავშვი, რომელმაც სკოლას და სამინისტროს უჩივლა, ახლა 17 წლისაა, ანუ სასამართლო დავა, ფაქტობრივად, ოთხი წელია მიმდინარეობს. ეს ანა არგანაშვილის აზრით, ასევე მიუღებელიa.
„ჩვენ 2018 წლიდან ვიცავთ ამ ბავშვის უფლებას და სულ ერთი-ორი სხდომა გაიმართა. 2019 წლის შემდეგ საერთოდ აღარ ჩანიშნულა პროცესები. არ შეიძლება ოთხი წელი გაგრძელდეს ბავშვის საქმე, რადგან ბავშვი იზრდება და მას მაშინ სჭირდება დახმარება, როდესაც ითხოვს. ბავშვის კოდექსში გვაქვს ჩანაწერი, რომ სასამართლომ ბავშვის საქმეები უნდა განიხილოს სწრაფად, თუმცა, სამწუხაროდ, არც ეს სრულდება“.
