ქართული მატერიალური კულტურის ეთნოგრაფიული ლექსიკონის მიხედვით, ოდა დასავლეთ საქართველოში გავრცელებულ ტიპურ საცხოვრებელს ჰქვია. ასეთი სახლები დასავლეთ საქართველოში მე-19 საუკუნის ბოლოდან და მე-20 საუკუნის დასაწყისიდან გვხვდება.
ამავე ლექსიკონის მიხედვით, ოდა ხის ბოძებზე დგას, მოგვიანებით კი ბლოკებით აშენებული პალატით შეიცვალა ბოძები, მეორე სართული მთლიანად ხისაა.
ოდა-სახლს ფართო აივნები აქვს, ძირითადად 3 ან 4 ოთახისგან შედგება. ზოგჯერ გამართულია ქვის ბუხარი და განსაკუთრებით კარგადაა გამოხატული ქვისა და ხის ერთმანეთთან შერწყმის ხელოვნება. როგორც წესი, ოდა-სახლის აივნებს უკეთებდნენ ხის აჟურულ ფასადებს, მცენარეების, ყვავილებისა და საკრალური გამოსახულებებით. სახლებს ხშირად აივნებიც მოვარაყებული ჰქონდა.
ოსტატები ოდას ხისგან ისე აშენებდნენ, რომ ნებისმიერ დროს შეიძლებოდა მისი დაშლა და სხვაგან გადატანა, ხელახლა გამართვა. ქვემოთ მოცემული ოდა-სახლები დასავლეთ საქართველოს, კერძოდ, იმერეთისა და სამეგრელოს სოფლებშია გადაღებული, ქუტირში, ღანირში, დედალაურსა და მარტვილში.
ამ სახლების უმრავლესობა დაკეტილია და ზაფხულობით იღება – როცა პატრონები ქალაქებიდან შვებულების გასატარებლად ჩამოდიან.
ამავე თემაზე:
