პანდემიის გამო ბიუჯეტში დაკარგული შემოსავლების ფონზე, აჭარის მთავრობამ 48 ათასი ლარი გამონახა საპატიო მოქალაქეების დასაჯილდოებლად, ბათუმის მერიამ კი „დამსახურებულ მოღვაწეებს“ ქალაქის ცენტრში ოფისისთვის მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული არასაცხოვრებელი ფართობი გადასცა.
ძველ ბათუმში, ზვიად გამსახურდიას N6-ში, 67კვ.მ ფართობი ბათუმის მერიამ ორი წლით, უსასყიდლოდ ა(ა)იპ „ქალაქ ბათუმის სახალხო აკადემიას“ გადასცა. მერიის გადაწყვეტილება ბათუმის საკრებულომ 2020 წლის 13 აგვისტოს დაამტკიცა.
მერიიდან საკრებულოში გაგზავნილ განმარტებით ბარათში ვკითხულობთ:
როგორც მერიის განმარტებით ბარათშია აღნიშნული: „ბათუმის სახალხო აკადემია არის ა[ა]იპ. იგი ადრეც და ამჟამადაც ღებულობს მონაწილეობას ბათუმისა და აჭარის ყველა იმ ღონისძიებაში, რომელსაც მოაქვს დადებითი თვისებები ხალხის კეთილდღეობისთვის“.
თუმცა, როგორც დოკუმენტებიდან ჩანს, ახალი ა[ა]იპ-ის დასარეგისტრირებლად „სახალხო აკადემიელებმა“ საჯარო რეესტრს 2020 წლის 18 ივლისს მიმართეს და 30 ივლისს დაარეგისტრირეს. ამ საზოგადოების საქმიანობის მიზნები წესდებით ასეა განსაზღვრული: „1. ბათუმის ღვაწლმოსილი პიროვნებების დაფასება/დაჯილდოვება; 2. ქალაქ ბათუმის განვითარებაში წვლილის შეტანა“.
განსაკუთრებული წვლილისთვის, ოღონდ აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის წინაშე, გარკვეულ პირებს საპატიო წოდებებს წელს აჭარის მთავრობის თავმჯდომარეც მიანიჭებს. ამ კუთხით მთავრობის თავმჯდომარე ჯილდოებსაც გასცემს და თანხასაც.
აჭარის უმაღლესმა საბჭომ 18 აგვისტოს მიიღო კანონი, რომელიც „ადგენს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოებსა და საპატიო წოდებებს იმ პირთა დასაჯილდოებლად, რომლებმაც განსაკუთრებული წვლილი შეიტანეს აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის აღმშენებლობაში, საზოგადოებრივი ცხოვრების სხვადასხვა სფეროს განვითარებაში, აღიარებასა და პოპულარიზაციაში“.
პირი ჯილდოვდება/საპატიო წოდება ენიჭება აჭარის მთავრობის თავმჯდომარის გადაწყვეტილებით.
კანონით, რომელიც 2020 წლის 31 აგვისტოდან ამოქმედდება, ჯილდოსთან და საპატიო წოდებასთან ერთად, პირს ეძლევა ერთჯერადი თანხა:
[checklist]
- ტბელ აბუსერისძის I ხარისხის ორდენოსანს – 5 000 ლარი;
- ტბელ აბუსერისძის II ხარისხის ორდენოსანს – 4 000 ლარი;
- ტბელ აბუსერისძის III ხარისხის ორდენოსანს – 3 000 ლარი;
- აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის მედალოსანს – 2 000 ლარი;
- საპატიო წოდებისათვის – 1000 ლარი.
2020 წლამდე მსგავსი კონონი აჭარის ავტონომიაში არ არსებობდა.
[/checklist]
კანონში აღნიშნულია, რომ შესაბამისი თანხა ბიუჯეტიდან სპეციალურად ამ მიზნით გათვალისწინებული ასიგნებებიდან გაიცემა. აჭარის 2020 წლის ბიუჯეტში პანდემიის გამო ცვლილებები პირველად აპრილში შეიტანეს. იმ დროს ბიუჯეტში ჯილდოებისთვის თანხა გათვალისწინებული არ იყო.
2020 წლის 8 აგვისტოს მორიგი ცვლილებების დროს კი, ბიუჯეტში გაჩნდა გრაფა – „აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოებისა და საპატიო წოდებებისათვის დაწესებული ერთდროული ფულადი გასაცემლების ფინანსური უზრუნველყოფა“, რისთვისაც 48 ათასი ლარია განსაზღვრული.
ამავე კანონით, ჯილდოს ჩამორთმევა შეუძლია მხოლოდ აჭარის მთავრობის თავმჯდომარეს „დაჯილდოებული პირის მიერ აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოს შეურაცხმყოფელი საქციელის ან საქართველოს სისხლის სამართლის კოდექსით გათვალისწინებული დანაშაულის ჩადენის შემთხვევაში, საკუთარი ინიციატივით ან აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოზე წარმდგენი თანამდებობის პირის შუამდგომლობით“.
ავტონომიური რესპუბლიკის ჯილდოებისა და საპატიო წოდების სამკერდე ნიშნის ნიმუშებს ამტკიცებს მთავრობის თავმჯდომარე. ამასთან, აჭარის მთავრობამ/მთავრობის თავმჯდომარემ 2020 წლის 31 აგვისტომდე უნდა უზრუნველყონ ამ კანონით გათვალისწინებული შესაბამისი სამართლებრივი აქტების მიღება/გამოცემა და ამ კანონის ამოქმედებასთან დაკავშირებული სხვა ღონისძიებების განხორციელება.