ყოფილი პატიმრებისა და პრობაციონერების ერთ-ერთი მთავარი პრობლემა – დასაქმება მრავალი მიზეზითაა გამოწვეული: სამუშაო ადგილების სიმცირე, კანონთან კონფლიქტში მყოფი პირებისადმი დამსაქმებელთა დიდი ნაწილის დისკრიმინაციული დამოკიდებულება, განათლების დაბალი მაჩვენებელი, პროფესიული უნარჩვევების დეფიციტი და ა.შ.
დემოკრატიის ინსტიტუტი წელიწად-ნახევარზე მეტია ახორციელებს ყოფილი პატიმრების გაძლიერების პროექტს, რომლის ფარგლებშიც ბენეფიციარებს სწორედ დასაქმებით რეაბილიტაციაში ეხმარებიან ტრენინგ-სემინარებით, გადამზადების კურსებითა და მატერიალური თანადგომით – უკვე გამართული მცირე ბიზნესის გასაძლიერებლად.
არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,სიდას“ კვლევაში, რომელიც კანონთან კონფლიქტში მყოფ პირთა განათლებისა და დასაქმების შესაძლებლობებს, საჭიროებები ეხება, გამოიკითხა 291 მსჯავრდებული – ყოფილი მსჯავრდებული, პირობითი მსჯავრის მქონე და განრიდებული.
რაოდენობრივი კვლევის შედეგად გამოიკვეთა, რომ რესპოდენტთა 41.2%-ს საშუალო განათლება აქვს. 13.8%-მა პროფესიული სასწავლებელი/კოლეჯი დაამთავრა, ხოლო – 13.1% ბაკალავრიატის კურსდამთავრებულია. მაგისტრის ხარისხი მოიპოვა 10.8%-მა, ხოლო – 10%-ს არასრული საშუალო განათლება აქვს მიღებული. სქესის მიხედვით მნიშვნელოვანი განსხვავებები განათლების დონის კუთხით არ გამოკვეთილა.
დიაგრამა ,,სიდას” კვლევიდან: დასაქმების ბაზრისა და კანონთან კონფლიქტში მყოფ პირთა პროფესიული შესაძლებლობები და საჭიროებები
გასამართლებამდე, ზრდასრულ რესპონდენტთა 69% არსად სწავლობდა. სკოლაში განათლებას იღებდა 7%, პროფესიულ სასწავლებელში პროფესიას ეუფლებოდა 8%, ხოლო 16% უმაღლეს სასწავლებელში იღებდა განათლებას.
დიაგრამა ,,სიდას” კვლევიდან: დასაქმების ბაზრისა და კანონთან კონფლიქტში მყოფ პირთა პროფესიული შესაძლებლობები და საჭიროებები
ის ადამიანები, რომლებიც ამჟამად არ ან ვერ იღებენ განათლებას, მიზეზად ნასამართლობას, ახალი პროფესიის ათვისებისადმი დაბალ ინტერესსა და სასწავლებლის პერსონალისა და სტუდენტების მხრიდან უარყოფით დამოკიდებულებას ასახელებენ.
კითხვაზე, თუ მოგეცემათ განათლების მიღების შესაძლებლობა ახალი პროფესიის დაუფლების ან არსებულში კვალიფიკაციის ამაღლების მიზნით, რა ტიპის სწავლებაში მიიღებდით მონაწილეობას, 48,7%-მა უპასუხა, რომ ისურვებდა ხანმოკლე პროფესიული კურსების გავლას 6 თვემდე ვადით, 42.9%-ისათვის ასევე სასურველია მოკლევადიანი ტრენინგები, რომელთა ხანგრძლივობა 1-2 კვირაა. გამოკვეთილ კურსთა შორის ყველასათვის წამყვანია საოფისე პროგრამები.
დიაგრამა ,,სიდას” კვლევიდან: დასაქმების ბაზრისა და კანონთან კონფლიქტში მყოფ პირთა პროფესიული შესაძლებლობები და საჭიროებები
კვლევის მიხედვით, გამოკითხულ პატიმართაგან არავის მიუმართავს განათლების სამინისტროსთვის სწავლის გაგრძელების თაობაზე. მათგან 93,9%-ს საკუთარი სურვილით არ განუხორციელებია მიმართვა, 6,1% კი მიუთითებს, რომ არ ჰქონდა ინფორმაცია მსგავსი შესაძლებლობის არსებობის შესახებ.
სიდამ კვლევა 2017 წლის ბოლოს ჩაატარა. ეს ამ ორგანიზაციის ერთ-ერთი ბოლო კვლევა ყოფილი პატიმრების განათლების დასადგენად.
დემოკრატიის ინსტიტუტი კანონთან კონფლიქტში მყოფი პირების საჭიროებებს ინდივიდუალურად შეისწავლის და პერიოდულ კურსებს სთავაზობს დასაქმების ხელშესაწყობად ბენეფიციარებს.
- ყოფილი პატიმრების გაძლიერების პროექტი მიზნად ისახავს:
- ყოფილ პატიმართა ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუმჯობესების ხელშეწყობას;
იურიდიულ დახმარებას - ბენეფიციართა გადამისამართებას შესაბამისი პროფილის სამედიცინო დაწესებულებაში
- ბენეფიციართა დახმარებას (ადვოკატირებას), რომ ისარგებლონ კუთვნილი სამედიცინო შეღავათებით და შესაბამისი სახელმწიფო პროგრამებით
- ყოფილი პატიმრების, პრობაციონერებისა და მათი ოჯახის წევრების მცირე სამეწარმეო ინიციატივების წახალისებას.
- სამიზნე ჯგუფების დასაქმების ხელშეწყობას
ზემოთ ჩამოთვლილი სერვისებით სარგებლობა შეუძლიათ ყოფილ პატიმრებს, პატიმართა ოჯახის წევრებსა და პრობაციონერებს. ამისთვის მათ უნდა მიმართონ:
აჭარაში – დემოკრატიის ინსტიტუტს – ქ.ბათუმი, ჭავჭავაძის ქ. №107, ტელ: (0422) 27 57 44
იმერეთში – აფხაზინტერკონტს / ქ.ქუთაისი, ნინოშვილის ქ. №27, ტელ: (0431) 26 48 61
გურიაში – გურიის ახალგაზრდულ რესურსცენტრს /ოზურგეთი, რუსთაველის ქ. №4, ტელ: (0496) 27 41 26
სამეგრელოში– ფონდ თანაზიარს / ზუგდიდი, რუსთაველის ქ. №88 /ტელ: (0415) 22 10 78
მასალა მომზადებულია პროექტის – „ყოფილი პატიმრების, პატიმართა ოჯახებისა და პრობაციონერების მხარდაჭერის პროგრამა“ ფარგლებში.
პროექტს ახორციელებს ა(ა)იპ „დემოკრატიის ინსტიტუტი“ და დაფინანსებულია ევროკავშირის მიერ.
მასალაში გამოთქმული მოსაზრებები ავტორისეულია და შესაძლოა არ გამოხატავდეს დონორი ორგანიზაციის თვალსაზრისს.
