მთავარი,სიახლეები

პარლამენტი უნდა დაელოდოს საკონსტიტუციო სასამართლოს – ნონა ქურდოვანიძე არჩევნებზე

21.11.2024 •
პარლამენტი უნდა დაელოდოს საკონსტიტუციო სასამართლოს – ნონა ქურდოვანიძე არჩევნებზე

„პარლამენტი უნდა დაელოდოს საკონსტიტუციო სასამართლოს. ლოდინის ვადა ჩაირთო სარჩელის წარდგენიდან“, – აცხადებს ნონა ქურდოვანიძე, ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის ხელმძღვანელი 25 ნოემბრის შესახებ, როცა „ქართული ოცნება“ პარლამენტის ახალი მოწვევა პირველ შეკრებას გეგმავს. მანამდე კი, არჩევნების შედეგების კონსტიტუციურობა საკონსტიტუციო სასამართლოში გასაჩივრდა.

საქართველოს პრეზიდენტმა, ასევე მოქმედი პარლამენტის 34-მა ოპოზიციონერმა დეპუტატმა საპარლამენტო და აჭარის უმაღლესი საბჭოს არჩევნების შედეგების კონსტიტუციურობა საკონსტიტუციო სასამართლოში გაასაჩივრეს. ამ სარჩელების დასაშვებობის საკითხს სასამართლო დღეს, 21 ნოემბერს განიხილავს.

თუ საკონსტიტუციო სასამართლო სარჩელებს წარმოებაში მიიღებს, საქმის არსებითი განხილვა დაიწყება. კონსტიტუციონალისტები, ასევე საია-ს ხელმძღვანელი, ნონა ქურდოვანიძე განმარტავს, რომ ვიდრე საკონსტიტუციო სასამართლო საბოლოო გადაწყვეტილებას არ მიიღებს, პარლამენტის ახალი მოწვევას დეპუტატების უფლებამოსილების ცნობის უფლება არ აქვს.

საქართველოს პარლამენტის რეგლამენტის 86-ე მუხლის მიხედვით: „პარლამენტის წევრთა უფლებამოსილების ცნობის თაობაზე პარლამენტის დადგენილებაში არ შეიტანება იმ პირის გვარი, რომლის პარლამენტის წევრად არჩევის კანონიერება გასაჩივრებულია საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოში ან საერთო სასამართლოში“. 

საიას ხელმძღვანელი განმარტავს, რატომ ვერ უნდა გაიმართეს ახალი მოწვევის პარლამენტის პირველი სხდომა, ვიდრე საკონსტიტუციო სასამართლო სარჩელის განხილვას არ დაასრულებს:

„საკონსტიტუციო სასამართლოში არჩევნების შედეგებთან დაკავშირებით პრეზიდენტის მიერ წარდგენილ სარჩელს განხილვის შესაბამისი პროცედურები და ეტაპები აქვს. პირველი ეტაპია სარჩელის რეგისტრაცია. ეს ეტაპი სარჩელმა უკვე გაიარა. მეორე ეტაპია სარჩელის დასაშვებობის გადაწყვეტა. მესამე – საკითხის არსებითი განხილვა და გადაწყვეტილების მიღება. ამ ყველაფრისთვის კანონით დადგენილია 30-დღიანი ვადა.

საკითხი გასაჩივრებულად ითვლება სარჩელის წარდგენის მომენტიდან. კანონში არ არის რაიმე დათქმა, რომლითაც სარჩელის გასაჩივრებულად მიჩნევა არმიჩნევის საკითხი სხვაგვარი ინტერპრეტაციის საშუალებას იძლეოდეს. მოცემულ შემთხვევაში, სარჩელს გავლილი აქვს უკვე რეგისტრაციის ეტაპი და სანამ არ იქნება მიღებული გადაწყვეტილება სარჩელის დაუშვებლობის [რისი საფუძველიც ამ სარჩელთან მიმართებით არ არსებობს] შესახებ ან განსახილველად მიღების შემთხვევაში, არ გადაწყდება, სარჩელი უნდა დაკმაყოფილდეს თუ არა, პარლამენტს არ აქვს უფლება, ცნოს დეპუტატების უფლებამოსილება. პარლამენტი უნდა დაელოდოს საკონსტიტუციო სასამართლოს. ლოდინის ვადა ჩაირთო სარჩელის წარდგენიდან,“ – წერს საიას ხელმძღვანელი ნონა ქურდოვანიძე „ფეისბუქში“.
„სანამ დავა არ დასრულდება, მანამდე პარლამენტი საკუთარ უფლებამოსილებას ვერ ცნობს,“ – წერს კონსტიტუციონალისტი ვახუშტი მენაბდე. მისი პოზიციითაც მკაფიოა, რომ საკონსტიტუციო სასამართლოს საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებამდე პარლამენტის შეკრება უკანონო იქნება.
„პრეზიდენტმა სარჩელი შეიტანა საკონსტიტუციო სასამართლოში. ეს ნიშნავს, რომ 150-ივე დეპუტატის მანდატის კანონიერება სადავო გახდა, დავა აღძრულია. სანამ დავა არ დასრულდება, მანამდე პარლამენტი საკუთარ უფლებამოსილებას ვერ ცნობს. უმრავლესობის წარმომადგენლებმა რაც არ უნდა თქვას, ეს ასეა და სასამართლოს საბოლოო გადაწყვეტილებამდე პარლამენტის მიერ საკუთარი უფლებამოსილების ცნობა იქნება უკანონო,“ – ამბობს კონსტიტუციონალისტი ვახუშტი მენაბდე.
პრემიერ ირაკლი კობახიძის განცხადებით კი, ახალი მოწვევის პარლამენტი 25 ნოემბერს შეიკრიბება. პარლამენტის პირველ სხდომას კონსტიტუციის მიხედვით პრეზიდენტი ნიშნავს, მაგრამ სალომე ზურაბიშვილი არჩევნების შედეგების პირიქით, გაბათილებას და არჩევნების ხელახლა ჩატარებას ითხოვს.
პრემიერი ირაკლი კობახიძე და „ქართული ოცნების“ სხვა ლიდერები კონსტიტუციის იმ ჩანაწერზე აკეთებენ აქცენტს, რომლის მიხედვითაც „ახალარჩეული პარლამენტის პირველი სხდომა იმართება პარლამენტის არჩევნების შედეგების ოფიციალურად გამოცხადებიდან არაუგვიანეს მე-10 დღისა. პირველ სხდომას ნიშნავს საქართველოს პრეზიდენტი“.

პარტია „ქართული ოცნების“ აღმასრულებელი მდივანი მამუკა მდინარაძე ამბობს, რომ პრეზიდენტის მიერ შეტანილი საკონსტიტუციო სარჩელი ახალი პარლამენტის წევრების უფლებამოსილების ცნობას ხელს ვერ შეუშლის. ამ განცხადებას პარლამენტის დეპუტატი და საკონსტიტუციო სარჩელის ერთ-ერთი ავტორი თამარ კორძაია გამოეხმაურა:

„მამუკა მდინარაძე იტყუება მარტივად, რამდენიმე მიზეზის გამო, პირველი: საკონსტიტუციო სასამართლოში 3 დღის ვადაში იმიტომ არის განსაზღვრული სარჩელის წარდგენის შესაძლებლობა, რომ უმოკლეს ვადაში უნდა განიხილოს საკონსტიტუციო სასამართლომ არჩევნების კონსტიტუციურობის საკითხი და აქამდე პარლამენტი არ უნდა შეიკრიბოს. ეს არის კონსტიტუციით და კანონით დადგენილი წესი.
მეორე: პარლამენტის რეგლამენტის თანახმად, სანამ საკონსტიტუციო სასამართლოში არის სარჩელი წარდგენილი, სამანდატო კომისიას უფლებამოსილება არ აქვს, წარადგინოს და სიაში შეიყვანოს პარლამენტის წევრობის ის კანდიდატები, რომელთა არჩევაც არის სადავო საკონსტიტუციო სასამართლოში. სადავო არის 150-ვე წევრის არჩევის საკითხი.
ის, რასაც ლაპარაკობს მამუკა მდინარაძე, არის თვითნებობა, რადგან თუ საკონსტიტუციო სასამართლო არ ჩანიშნავს განმწესრიგებელ სხდომას კანონით განსაზღვრულ ვადაში და მაქსიმუმ ერთი თვე აქვს მას ამისთვის, თუმცა განმწესრიგებელი სხდომა უფრო სწრაფად უნდა ჩანიშნოს, მაშინ საკონსტიტუციო სასამართლო დაარღვევს კონსტიტუციას და კანონს და პარლამენტის შეკრება იქნება არალეგიტიმური.
მეორე ვერსია: თუ საკონსტიტუციო სასამართლო ჩანიშნავს განმწესრიგებელ სხდომას, მაგრამ პარლამენტი მაინც შეიკრიბება, ამ შემთხვევაშიც პარლამენტის შეკრება იქნება არალეგიტიმური იმიტომ, რომ კონსტიტუცია და კანონმდებლობა მას ამის შესაძლებლობას არ აძლევს,“ – განაცხადა თამარ კორძაიამ.

გადაბეჭდვის წესი


ასევე: