ძველ ბათუმში, ხულოს ქუჩის #10-ში ძველი აბანოს შენობა, რომელსაც კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის სტატუსი აქვს, ისევ ისეთ სავალალო მდგომარეობაშია, როგორშიც იყო 9 წლის წინ, როცა შენობის რეაბილიტაციისა და ბათუმის მუზეუმის გახსნის შესახებ პირველად გააჟღერეს.
ეს მოხდა 2014 წელს, მაშინ აჭარის კულტურული მემკვიდრეობის სააგენტოს ბიძინა აფხაზავა ხელმძღვანელობდა და როგორც თავად გვითხრა შენობაში ბათუმის მუზეუმის გახსნა სურდა.
სააგენტოს ხელმძღვანელმა გვითხრა ისიც, რომ იდეა მისთვის ძალიან მნიშვნელოვანი იყო და მისი განხორციელების შემთხვევაში ამ მუზეუმისთვის საკუთარი კოლექციის გადაცემასაც გეგმავდა.
2014 წელს სააგენტომ სამშენებლო კომპანიის შესარჩევად ტენდერიც გამოაცხადა. ბიუჯეტში 550 000 ლარი იყო გათვალისწინებული.
რეკონსტრუქციის პროექტი შენობის ნაწილობრივ დემონტაჟს ითვალისწინებდა: „გუმბათებისა და მზარდი კედლების შენარჩუნებითა და მათში არსებული ლოკალური დაზიანებების პირველადი აღდგენით.“
ამავე წელს აგვისტოში სააგენტოს ხელმძღვანელი გადადგა.
მას შემდეგ 9 წელი გავიდა. შენობის მდგომარეობა გაუარესდა.
მუზეუმის რეაბილიტაციის ამბავს ქრონოლოგიურად თუ მივყვებით, რეაბილიტაციის ცხრაწლიანი ისტორია ასე განვითარდა:
რეაბილიტაციის შემდეგ მუზეუმი ვერ გახსნეს, ერთ-ერთი კომპეტენტური პირი, რომელიც ამ პროცესს თვალს ადევნებდა გვიყვება, რომ შენობაში სამუშაოები უხარისხოდ იყო შესრულებული, „იყო ნესტი და ნესტის სუნი“.
2018 წელს გავიგეთ, რომ რეაბილიტირებულ შენობაში წყალი ჩავიდა. სააგენტომ გუმბათის რეაბილიტაცია თავიდან დაიწყო. ამავე წელს ითქვა, რომ განიხილებოდა შენობის „მუზეუმების გაერთიანებისთვის“ გადაცემა.
ამ დროს სააგენტოს ხელმძღვანელის მოვალეობას ლაშა ასლანიშვილი ასრულებდა. მალევე დირექტორის თანამდებობა ზაურ ახვლედიანმა ჩაიბარა.
ამის შემდეგ მუზეუმის გახსნის იდეა ისევ გაიყინა.
2022 წელს ხულოს ქუჩაზე, N10-ში მდებარე ყოფილი აბანოს შენობის რეაბილიტაციისთვის აჭარის ბიუჯეტიდან 1 მილიონ 189 320 ლარი გამოყვეს.
გადაწყდა, რომ შენობაში, რომელიც კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლია, სულიკო ჟღენტის სახელობის ბათუმის კინოს მუზეუმი განთავსდებოდა. სამუშაოების შესყიდვაზე ტენდერი სსიპ „აჭარის მუზეუმმა“ გამოაცხადა.
საპროექტო დოკუმენტაცია, რომლის მიხედვითაც შენობის რეაბილიტაცია იგეგმებოდა, „აჭარის მუზეუმმა“ შპს „არქიტექტურის სახელოსნოდან“ 39 999 ლარად შეისყიდა.
პროექტის განმარტებითი ბარათში ვკითხულობთ:
„2015 წელს ჩაუტარდა კაპიტალური რეკონსტრუქცია, რომლის დროსაც რკინაბეტონის კონსტრუქციების გამოყენებით მასშტაბური ჩარევა განხორციელდა: დარბაზში მოეწყო რკინაბეტონის კოლონები და გადახურვის ახალი ფილა. შენობის ორსართულიანი ნაწილი, რკინაბეტონის კარკასული ნაგებობის სახით, ფაქტობრივად, ახლიდან აშენდა.
ამ ჩარევას განვიხილავთ, როგორც ისტორიული ნაგებობის ერთ-ერთ ისტორიულ ფენას, რომელსაც ჩვენი ჩარევა ახალ ფენად უნდა დაედოს. ამ კონტრასტის წარმოსაჩენად, ჩვენი ჩარევის ძირითად მასალად ლითონის კონსტრუქციები გამოიყენება.“ [დეტალურად ნახეთ აქ]
ტენდერი არ შედგა, მონაწილეობა არავინ მიიღო. შემდეგ ხელახლა გამოცხადდა, შესყიდვის ბიუჯეტი 1 მილიონ 189 320 ლარი უცვლელი დარჩა.
რომ შევაჯამოთ 2022 წლის 24 მარტიდან 29 ივლისის ჩათვლით პერიოდში ტენდერი აჭარის მუზეუმმა ოთხჯერ გამოაცხადა – 1 189 320 ლარით. არც ერთ ტენდერში მონაწილეობა არავინ მიიღო. შესაბამისად, ტენდერები არ შედგა.
2023 წელს სულიკო ჟღენტის სახელობის ბათუმის კინოს მუზეუმის მშენებლობაზე აჭარის მუზეუმმა ტენდერი უკვე მეხუთედ გამოაცხადა. ამჯერად შესყიდვის ბიუჯეტი 589 ათასი ლარით გაზარდეს და 1 778 806 ლარით გამოაცხადეს.
ტენდერში „ივერთმშენმა“ გაიმარჯვა. კომპანიამ სამუშაოების შესრულება „აჭარის მუზეუმს“ 1 მილიონ 733 333 ლარად შესთავაზა.
კომპანიის წარმომადგენლებს მუშაობა უკვე დაწყებული აქვთ.