მთავარი,სიახლეები

მაზნიაშვილის რაზმი და არა იუნკრები – ვისი საფლავია ბათუმში, გმირთა სკვერში

23.02.2022 • 2420
მაზნიაშვილის რაზმი და არა იუნკრები – ვისი საფლავია ბათუმში, გმირთა სკვერში

ბათუმში, გმირთა სკვერში მდებარე საერთო საფლავს ხშირად უწოდებენქართველი იუნკრების საფლავს“, თუმცა აქ არა საქართველოს პირველი რესპუბლიკის იუნკრები, არამედ გენერალ გიორგი მაზნიაშვილის რაზმის წევრები არიან დაკრძალული. 

ბათუმში 1921 წლის მარტში გენერალ გიორგი მაზნიაშვილის რაზმმა, რომელშიც შედიოდნენ როგორც რეგულარული ჯარის ჯარისკაცები, ასევე, ბათუმელი და ახლო-მახლო სოფლებიდან ჩამოსული მოხალისეები, შეძლო ბათუმის გათავისუფლება ოსმალებისგან. ბრძოლაში 84 ადამიანი დაიღუპა, რომლებიც ამ ადგილას დაკრძალეს. 

ბათუმის შოთა რუსთაველის უნივერსიტეტის პროფესორი, ისტორიკოსი ოთარ გოგოლიშვილი ამბობს, რომ არასწორი წარმოდგენა ბათუმში, გმირთა სკვერში დაკრძალული ჯარისკაცების ვინაობის შესახებ, შესაძლოა, 1921 წელს კოჯორტაბახმელასთან გამართული იუნკერთა ბრძოლების გამო შეიქმნა.

„1921 წელს კოჯორტაბახმელასთან დიდი ბრძოლები იუნკერთა სკოლის მოსწავლეებმა გამართეს. როდესაც გაიცა ბრძანება თბილისის დატოვების შესახებ, იუნკრებმა უკან დაიხიეს. 10 იუნკერი დაიღუპა მაშინ, მათ შორის, მარო მაყაშვილი

და აი, ეს იუნკრები უკან რომ წამოვიდნენ, ხალხს შეექმნა წარმოდგენა, რომ ბათუმში ეს საფლავებიც იუნკრებს ეკუთვნოდა

სინამდვილეში, ბათუმში დასაფლავებულია გენერალ გიორგი მაზნიაშვილთან ერთად მებრძოლი 50 ადამიანი. მათ შორის, 19 წლის მოწყალების დამაყვალა ყანჩაველი

ცნობილია იქ დაკრძალულთა გვარებიც: ნარსია, დავითაია, ფილია, შონია, ურუშაძე, დვალიძე და .. მათი საფლავები 1990 წელს გაითხარა და დაკრძალვაში მეც ვმონაწილეობდი,“ – ამბობს ოთარ გოგოლიშვილი

მისი თქმით, დაღუპულებს შორის ერთერთი, შესაძლოა, მართლაც ყოფილიყო იუნკერი.

არის ვარაუდი, რომ ეზუგბაია, რომელიც აქ არის დასაფლავებული, სწავლობდა იუნკერთა სკოლაში, რომ კოჯორტაბახმელასთან ბრძოლისას მან უკან დაიხია, გამოჰყვა გენერალ კვინიტაძეს, ბათუმში დარჩა და შეუერთდა მაზნიაშვილის ჯარს“.

მაზნიაშვილის რაზმის საფლავი ბათუმში 1990-იან წლებში გათხარეს. მაშინ, ეროვნულგანმათავისუფლებელი მოძრაობის დროს, ამას განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა და ბევრი ადამიანი იყო დაინტერესებული ამ ამბით. მათ შორის იყო არქეოლოგიირაკლი ჩავლეიშვილი.

„1990 წელს საკვლევაძიებო არქეოლოგიურ გათხრებს მე ვხელმძღვანელობდი და მეხმარებოდა ასევე არქიტექტორი გიორგი რამიშვილი.

მაშინ აღმოვაჩინეთ მაზნიაშვილის ჯარის წევრების ნეშტები, ასფალტის ქვეშ იყო მოქცეული. 84 გარდაცვლილიდან ზოგი გადაასვენეს ჭირისუფლებმა, დანარჩენი 50 დავკრძალეთ“ – იხსენებს ირაკლი ჩავლეიშვილი.

გათხრები ბათუმში რამდენიმე დღის განმავლობაში მიმდინარეობდა.

გათხრებს ესწრებოდა რეჟისორი და ძველი ბათუმის ისტორიის მკვლევარი შოთა გუჯაბიძეც. იგი ამბობს, რომ ეს სრულიად სახალხო მოვლენა იყო.

მან გვიამბო ისიც, თუ როგორ ყალბდებოდა წლების განმავლობაში ამბავი იმის შესახებ, თუ ვინ იყო დაკრძალული ამ ადგილას.

„1921 წელს ბათუმში, ამ მოედნის ტერიტორიაზე, იდგა მიქაელ მთავარანგელოზის სახელობის ეკლესია და დაღუპულები ტაძრის წინ დაკრძალეს.

შემდეგ საბჭოთა ხელისუფლებამ ისინი გამოაცხადა სოციალისტური რესპუბლიკების კავშირისთვის დაღუპულებად და ობელისკიც დაუდგეს საბჭოთა ხელისუფლების სიმბოლოთი

მერე უკვე ეს საფლავები დაიკარგა, შეგნებულად დაკარგეს, გადაატარეს ასფალტი. ობელისკი გადაიტანეს სადღაც, მაქსიმალურად ეცადნენ, რომ ყველანაირი კვალი წაეშალათ“ – ამბობს შოთა გუჯაბიძე.

მას ვკითხეთ ისიც, თუ როგორ გაჩნდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ გმირთა სკვერში ქართველი იუნკრები არიან დაკრძალული. შოთა ამბობს, რომ ეს მედიის ბრალია, რომელიც ხშირად მოიხსენიებს ამ ადგილს, როგორც ქართველი იუნკრების საფლავს.

ჩვენ თვალწინ ძალიან მარტივად ყალბდება ისტორია“ – ამბობს შოთა გუჯაბიძე.  

წაიკითხეთ ვრცლად, რა მოხდა ბათუმში 1921 წლის მარტში. 

23 მარტი და წინასწარ გამოცხადებული დახვრეტის ქრონიკა

გადაბეჭდვის წესი


ასევე: