1918 წელს, კავკასიაში პირველი ეროვნული უნივერსიტეტის დაარსების დღეს, ელისაბედ ბაგრატიონ-ორბელიანი, ერთ-ერთი პირველი ქალი მეცნიერი, „ამ წუთის სიდიადით“ ფრთაშესხმული, შეკრებილ საზოგადოებას ასე მიმართავს: „ვხსნით ჩვენს საკუთარ უნივერსიტეტს და ამით ხელახლა ვნასკვავთ ჩვენი ძველი კულტურის შეწყვეტილ ძაფს. აღმოსავლეთის მზეზე გაბრწყინებული კულტურა უფრო მშვენიერდება დასავლეთის აზრებთან დაახლოებით. ევროპა გვიცნობდა და ჩვენ მას ვუყვარვართ“.
ეს ნაცნობობა და ურთიერთობა ცარისტული რუსეთის ბატონობის „უკანასკნელმა ასმა წელმა“ გაწყვიტა და საქართველო „ძალაუნებურად დააშორა“ ევროპას ანუ „საფრანგეთის აზროვნების თავისუფალ აღორძინებას.“ ახალდაბადებული უნივერსიტეტი ბაგრატიონ-ორბელიანისთვის ამ სააზროვნო სივრცის განუყოფელი ნაწილი და სამართალმემკვიდრეა: „ნუ დაგავიწყდებათ, რომ საფრანგეთის 1789 წლის წყალობითაა, რომ 1918 წელს გვაქვს თავისუფალი ქართული უნივერსიტეტი“.
ამ სწავლული ქალისთვის უნივერსიტეტში მოღვაწეობის საკუთარი უპირველესი მისია სრულიად ნათელი იყო. მას ახალგაზრდებისთვის თავისი ეპოქის უმნიშვნელოვანესი უცხო ენა, ფრანგული უნდა ესწავლებინა და ამით ევროპული ცოდნისკენ გაეკვალა მათთვის გზა. ამიტომაც საუბრობს ის ამ პირად მისიაზე დაუფარავი სიამაყითა და კმაყოფილებით:
„ბედნიერად ვთვლი ჩემს თავს, რომ მოვალეობად მარგუნეს თქვენ ფრანგული შეგასწავლოთ, რათა ენის საშუალებით გაეცნოთ, იგემოთ მისი გენიოსების ნაწერები.“
სწორედ ფრანგულის დახმარებით უცხოური წიგნებისა და ნაწერების გაცნობა გახდიდა შესაძლებელს, კიდევ უფრო დიადი, საქვეყნო და უმთავრესი მისიის განხორციელებას, რაც ასწლიანი დაპყრობის პერიოდში „დაკარგული დროის მოგებას“ და საქართველოს კვლავ ევროპული კულტურის სივრცეში დაბრუნებას გულისხმობდა.
ამრიგად, ევროპული კულტურის სივრცესთან საქართველოს სიახლოვე ქართველი ინტელექტუალებისთვის ისევე ეჭვგარეშე და უდავოა, როგორც ევროპელ ავტორთა თუ მოგზაურთა უმრავლესობისთვის, ვისთვისაც საქართველო აღმოსავლეთისა და დასავლეთის შეხვედრის ადგილად და კულტურულ მიჯნად მოიაზრება.
ოღონდ გასათვალისწინებელია, რომ მაგალითად, ფრანგი მწერლის, ალექსანდრე დიუმასათვის, მეცხრამეტე საუკუნის თბილისის ევროპულობის მთავარი დამადასტურებელი ქართველი ლამაზმანებით დამშვენებული „ფერიათა სასახლის“ მსგავსი, ბრწყინვალე საოპერო თეატრია. მაშინ, როდესაც, ამ ფრანგი ავტორისაგან განსხვავებით, „მსოფლიო მოქალაქეობის“ სულისკვეთებით გამსჭვალული გერმანულენოვანი ებრაელი ინტელექტუალის, პრაღელი ეგონ ერვინ კიშისთვის, გასული საუკუნის ოციან წლებში საქართველოს დასავლურობის უტყუარ საბუთს, იმხანად ახალდაფუძნებული უნივერსიტეტის მრავალფეროვანი გამოცემებით უხვად აღჭურვილი, საოცრად მოწესრიგებული ბიბლიოთეკა განასახიერებს. ეს ბიბლიოთეკა კიშის აზრით, თავისი „სიმდიდრითა და წესრიგით ტოლს არ უდებს დასავლეთევროპულ“ წიგნთსაცავებს.
საბოლოოდ, ალბათ სწორედ წიგნიერებისა და კულტურისადმი დამოკიდებულებაა განმსაზღვრელი, როცა ლაპარაკია საქართველოსთვის მუდმივად აქტუალურ თემაზე, ანუ ევროპული გზის არჩევანზე.
ძალიან მიხარია, რომ ჩემს მეგობრებთან ერთად საშუალება მეძლევა ჩავერთო ამ მეტად მნიშვნელოვან და სასარგებლო კამპანიაში, რომლის მიზანიც მაღალმთიანი აჭარის 60-ზე მეტი სოფლის სკოლისა თუ ბიბლიოთეკისთვის თანამედროვე მხატვრული და სპეციალური ლიტერატურის საჩუქრად მიწოდებაა.
დააკლიკე და შეავსე ცარიელი თაროები სოფლის ბიბლიოთეკებში
ან გადმორიცხეთ ჩვენს ანგარიშზე
სს “საქართველოს ბანკი”, ბანკის კოდი:BAGAGE22;
ანგარიშის ნომერი:
GE88BG0000000103117598
ა(ა)იპ თავისუფალ ჟურნალისტთა სახლი
