ბათუმში, ნავსადგურის მიმდებარედ, სანაპიროზე გამორიყული ქაფშიის ვიდეო 28 მარტს გავრცელდა. ვიდეოში ჩანს, როგორ აგროვებენ მეთევზეები ხელით ნაპირზე გამორიყულ, უმეტესად ცოცხალ თევზს.
გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტში ამბობენ, რომ ამ საკითხზე მათთვის არ მიუმართავთ და მოკვლევაც არ დაწყებულა. დეპარტამენტში განმარტავენ, რომ ამ რაიონში ქაფშია ძალიან დიდი რაოდენობითაა თავმოყრილი და შესაძლოა, ნაპირზეც გამოირიყოს.
ასოციაციის „ფლორა და ფაუნას“ თავმჯდომარე, იქთიოლოგი არჩილ გუჩმანიძე ამბობს, რომ თევზის გამორიყვა ტექნიკური პროცესებითაც შეიძლება იყოს გამოწვეული.
„შესაძლოა ერთ-ერთი თევზჭერის პროცესში მოხდა ქაფშიის ჩაყრა ზღვაში. ჩემს პრაქტიკაში მინახავს არაერთი შემთხვევა, თუ როგორ ხდება ეს. მაგალითად, როცა გემმა ბადე ამოიღო, ნახა, რომ საჭიროზე ცოტა რაოდენობის თევზია (ქარხანა არ ჩაიბარებს, რადგან დიდი ლიმიტი აქვს), თევზიან ბადეს აბრუნებს უკან; ზოგჯერ ამოღებულია საჭიროზე მეტი რაოდენობის თევზი, საიდანაც ნაწილს აბრუნებენ უკან; შესაძლოა იყო ბადის ტექნიკური გაუმართაობაც – ამოღების პროცესში გაიხსნას ბადე, ან წუნდებული (წვრილი) თევზი შეიძლება”, – განმარტავს არჩილ გუჩმანიძე.
იქთიოლოგის განმარტებით, როცა დიდი რაოდენობის თევზი იყრის თავს ბადეში, თევზი გაბრუებულია, ხდება ანოქსიური მოვლენა (ჟანგბადის უკმარისობა). ნაწილი თევზის იღუპება, ნაწილი კი სანამ გაბრუებულია და როდესაც ბადე იხსნება, დინებების ტალღებით გამოირიყება ნაპირზე.
თევზჭერის ტექნიკური რეგლამენტის მიხედვით, რომელიც მთავრობის მიერ არის დადგენილი, სარეწი გემებიდან ჭარბად მოპოვებული ან წუნდებული თევზის ზღვაში ჩაყრა აკრძალულია.
რატომ არის ზღვისთვის საზიანო ეს პროცესი? თევზის ჩაყრა ზღვაში არის იგივე ზღვის ორგანული დაბინძურება, ჩათვალეთ, ზღვაში იყრება ორგანული მასა, რომელიც გაიხრწნება, მოიხმარს ჟანგბადს, გამოყოფს ბიოგენებს და იწვევს ევტროფიკაციას. რა მნიშვნელობა აქვს, ჩამდინარე წყლები დააბინძურებს ზღვას, თუ ჩაბრუნებული თევზი”.
გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის ინფორმაციით, შავი ზღვის დაცვის სამსახურს ელექტრონული მონიტორინგის სისტემა აქვს. ეს იმას ნიშნავს, რომ “ლიცენზიატ გემებზე კამერებია დაყენებული და 24 საათის განმავლობაში ვაკონტროლებთ თევზჭერის პროცესს”.
არჩილ გუჩმანიძე ამბობს, რომ თევზის ბუნებრივი მიზეზებით განპირობებული გამორიყვის შემთხვევები იშვიათია, თუმცა ამის მაგალითები მის პრაქტიკაშიც ყოფილა. “როგორც წესი, ასეთი შემთხვევების დროს თევზი ცოცხალი არ არის, ეს შეიძლება მოხდეს რაღაც პროცესის შედეგად, მაგალითად, თუ მოხდა ანოქსია (ჟანგბადის უკმარისობა), შესაძლოა თევზმა გაიარა გოგირდოვან ფენაში, ან უბრალოდ თევზი დასუსტდა, რაღაც პროცესი მოხდა და მკვდარი მასა გამორიყოს ზღვამ. მინახავს ასეთი შემთხვევა ადრეც”, – ამბობს ის.
სააგენტოს მიერ გამოცემული ბრძანების მიხედვით, 19 მარტიდან დაშვებულია სამრეწველო და სანაპირო თევზჭერა ბათუმის ნავსადგურის გახსნილ [ღია] ნაწილში. აქვე მითითებულია კოორდინატები და ის, რომ ერთზე მეტი თევზსაჭერი გემი აკვატორიაში არ უნდა შევიდეს. თევზჭერის დაშვება აქამდე აკრძალულ ტერიტორიაზე თევზის მომპოვებელი ლიცენზიანტების ასოციაციამ ითხოვა. ისინი ამის მიზეზად ასახელებენ, რომ თევზის რესურსი არის გაზრდილი, თუმცა კვოტის ათვისება ვერ ხერხდება, რამდენადაც ქაფშიის გუნდები [ჯოგები] თავმოყრილია ნავსადგურის თევზჭერისთვის აკრძალულ რაიონში.
