კულტურული მემკვიდრეობა,მთავარი,სიახლეები

“ისრაელის სახლის” განცხადება ბათუმის ძველი სინაგოგის აღდგენაზე

28.02.2019 • 3346
“ისრაელის სახლის” განცხადება ბათუმის ძველი სინაგოგის აღდგენაზე

საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატა და „ისრაელის სახლი“ ბათუმის ძველ სინაგოგასთან დაკავშირებით განცხადებას ავრცელებს.

„საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატა და „ისრაელის სახლი“ საქართველო-ისრაელის პირდაპირ კავშირებსა და ისრაელის წარმოდგენაზე (ჰასბარაზე) მუშაობენ. ეს საქმიანობა ქვეყნებს შორის ურთიერთობის 80%-ს მოიცავს და ამიტომ მზად ვართ, ჩავერთოთ ყველა იმ საკითხში, რომელიც ჩვენი ორგანიზაციის მიზნებს ემსახურება.

ამასთან, „ისრაელის სახლი“ ევროსაბჭოსთან არსებული ებრაული კულტურული მემკვიდრეობის დაცვისა და ხელშეწყობის ევროპული ასოციაციის (AEPJ) წევრი ორგანიზაციაა და ვალდებულია ჩაერთოს ძეგლის გადარჩენაში და, შესაბამისად, საჯაროდ გამოხატოს თავისი პოზიცია.

ცოტა ხნის წინათ ბათუმში 9 მარტის ქუჩაზე მდებარე ნგრევის პირას მისული სინაგოგის რეაბილიტაციის საკითხზე მოგვმართა საქართველოს მოქალაქეთა ჯგუფმა. გამოვთქვით მზადყოფნა, რომ მხარს დავუჭერდით საინიციატივო ჯგუფის სურვილს, რომ სინაგოგა, რომელის საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა ნუსხაშია შესული, აღდგეს პირვანდელი სახით.

მოვლენათა მსვლელობამ აჩვენა, რომ ბათუმის სინაგოგასთან დაკავშირებით არსებობს ორი აზრი: ერთნი, კერძოდ, საინიციატივო ჯგუფი, რომელიც წლებია იბრძვის ძეგლის გადარჩენისთვის, ითხოვს სინაგოგისათვის სტატუსის შენარჩუნებას; მეორე ჯგუფს კი იქ სასტუმროს მშენებლობა სურს.

ვინაიდან აღნიშნული მხარეების პოზიცია ერთმანეთისგან რადიკალურად განსხვავებულია და, ჩვენი ინფორმაციით, არც ერთი მხარე არ აპირებს პოზიციის შეცვლას, ვშიშობთ, მავანმა ეს შიდა დაპირისპირებისთვის არ გამოიყენოს, რასაც კატეგორიულად ვემიჯნებით.

საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატა და „ისრაელის სახლი“ გულგრილი არ/ვერ იქნებიან ისრაელთან, ებრაელობასთან, ისრაელ-საქართველოს ურთიერთობებთან დაკავშირებული საკითხებისადმი.

ამიტომაც ბათუმში ნგრევის პირას მისული სინაგოგის საკითხის წამოწევისთანავე მივმართეთ საქართველოში მოქმედ ისრაელის კომპანიებს, რომლებიც ქმნიან ისრაელსა და საქართველოს შორის ეკონომიკურ ხიდებს, საქართველო-ისრაელის ურთიერთობებში ფუნდამენტს, რამაც ბოლო 30 წლის განმავლობაში ებრაელობის მიმართ დადებითი განწყობა გააძლიერა.

საკითხის ბოლომდე მისაყვანად საჭიროა კონსენსუსი, წინააღმდეგ შემთხვევაში, საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატა და „ისრაელის სახლი“ არ აპირებს პროცესში მონაწილეობის გაგრძელებას.

მიგვაჩნია, რომ აღდგენილ სინაგოგის შენობაში უნდა განთავსდეს სალოცავი და მიკვე, თუმცა ვფიქრობთ, საბოლოოდ, საზოგადოების გადასაწყვეტია, აღდგენილი სინაგოგის შენობას რა ფუნქცია მიენიჭება.

„ისრაელის სახლი“ და საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატა არ ერთვებიან საქართველოსა და ქართველ ებრაელთა კუთხურ ურთიერთობებში და კარგი იქნება, თუ ისეთ საკითხს, როგორიცაა ნგრევის პირას მისული სინაგოგას აღდგენა, განვიხილავთ არა როგორც ადგილობრივი თემის ერთი ნაწილის ინტერესების, არამედ ქვეყნის კულტურული მემკვიდრეობის შენარჩუნებისა და მასზე ზრუნვის ჭრილში, რაც საბოლოო ჯამში, კულტურული ხიდების განმტკიცების, საქართველოს, როგორც კულტურული ტოლერანტობის ქვეყნად წარმოჩენის საწინდარი იქნება,“ – ნათქვამია განცხადებაში.

XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე აშენებული  ძველი სინაგოგა ბათუმში ნახევრად დანგრეულ მდგომარეობაშია. კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი, საქართველოს ებრაელთა კავშირის ბალანსზეა. სინაგოგის შენობა, 2015 წელს მას შემდეგ ჩამოინგრა, რაც მის გვერდით „გუმბათი ჯგუფმა“ კომპანია „ინშაათის“ დაკვეთით მაღალსართულიანი კორპუსის მშენებლობა წამოიწყო.

სამოქალაქო აქტივისტი ირაკლი კუპრაძე, თანამოაზრეებთან ერთად წლების მანძილზე ცდილობდა შენობის აღსადგენად სახსრების გამონახვას. 2019 წლის 14 თებერვალს ცნობილი გახდა, რომ ძეგლის აღსადგენად საჭირო თანხებს საქართველო-ისრაელის ბიზნესპალატის თავმჯდომარე,  „ისრაელის სახლის“ დამფუძნებელი იციკ მოშე მოიძიებდა.

იციკ მოშესგან თანხმობის მიღების შემდეგ სამოქალაქო ჯგუფმა ძეგლის აღდგენასთან დაკავშირებული საკითხები საქართველოს განათლების, სპორტისა და კულტურის სამინისტროშიც განიხილა.

ამავე თემაზე: დაშლის პირას მყოფ სინაგოგას ბათუმში კერძო პირები აღადგენენ

27 თებერვალს ცნობილი გახდა, რომ ბათუმის ძველი სინაგოგას ადგილას, მისი მფლობელი, საქართველოს ებრაელთა კავშირი, ებრაული ცენტრის აშენებას გეგმავს, რომელიც მინიმუმ სამსართულიანი იქნება. ირაკლი კუპრაძის მიერ გავრცელებული ინფორმაციით, საკულტო ძეგლის ადგილას, მრავალსართულიანი სასტუმრო კომპლექსის მშენებლობაა დაგეგმილი.

ბათუმის ძველი სინაგოგა საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს დაქვემდებარებაშია. სააგენტოს განცხადებით, როდესაც პროექტი მომზადდება, ის სააგენტოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის საბჭოს წევრებმა უნდა განიხილონ და მხოლოდ განხილვის შედეგად გადაწყდება გაიცემა თუ არა საპროექტო დოკუმენტაციის საფუძველზე სარეაბილიტაციო სამუშაოების დაწყებაზე ნებართვა.

აღსანიშნავია ისიც, რომ აჭარის კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს ხელმძღვანელის განცხადებით, თუკი ვინმეს ექნება სურვილი ბათუმის ძველი სინაგოგა ძველი ფორმით აღდგეს, სააგენტო მათ არქიტექტურულ პროექტს შეუსყიდის.

გადაბეჭდვის წესი


ასევე: