ყოველი წლის ბოლოს და ზოგჯერ კვარტალურადაც კი, მთავრობა რეგიონში ინვესტიციის გაზრდაზე საუბრობს და შესაბამის სტატისტიკასაც აქვეყნებს. ამას მოყვება ხელის ჩამორთმევის ან საძირკვლის ჩაყრის სატელევიზიო კადრები მთავრობის მონაწილეობით. „ბათუმელებმა“ შეისწავლა, თუ როგორ გრძელდება ამბავი პომპეზური დასაწყისის შემდეგ, რაზეც უმეტეს შემთხვევაში არ საუბრობენ და არც ინფორმაციას აქვეყნებენ.
ამ დროისთვის აჭარის მთავრობას 30-მდე კომპანიასთან აქვს სასამართლო დავა. მიზეზი ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულებების დარღვევაა. სამინისტროს მიერ მოწოდებულ ჩამონათვალში არიან ისეთი კომპანიები, რომლებმაც პირობები ვერ შეასრულეს, მაგრამ მათი საქმე სასამართლომდე არ მისულა – ჯარიმა გადაიხადეს და მთავრობას ახალ პირობებზე შეუთანხმდნენ. რამდენიმე კომპანიის წინააღმდეგ კი, ადმინისტრაციული წარმოებაა დაწყებული. ეს იმას ნიშნავს, რომ კომპანიამ პირობები დაარღვია და მის საქმეს ჯერ მთავრობა სწავლობს, შეუთანხმდეს ახალ პირობებზე, დააჯარიმოს თუ ხელშეკრულება გაუუქმოს.
ამათ გარდა, არსებობს დაახლოებით 10 კომპანია, რომლებიც სახელშეკრულებო პირობებს უკვე მერამდენედ არღვევენ, მთავრობა კი პატიობს. საერთო მონაცემებით ირკვევა, რომ კომპანიებისგან, რომლებმაც სახელმწიფოსთან შეთანხმების სანაცვლოდ გარკვეული ქონება შეღავათიან ან სიმბოლურ ფასად მიიღეს, აღებული ვალდებულებების შესრულებას მხოლოდ რამდენიმე ასრულებს.
შპს „მანიაკეთი“ ერთ-ერთია მათ შორის, რომელსაც აჭარის მთავრობა სასამართლოში უჩივის, სამინისტრო კომპანიასთან 2013 წლის 23 აგვისტოს გაფორმებული ნასყიდობის ხელშეკრულების გაუქმებას ითხოვს. დავას ბათუმის საქალაქო სასამართლო განიხილავს. კომპანიას ქობულეთის მუნიციპალიტეტის სოფელ მუხაესტატეში ორი შენობა-ნაგებობა (1125 კვ/მ და 16,6კვ/მ) და მათზე დამაგრებული 7574 კვ.მ არასასოფლო-სამეურნეო დანიშნულების მიწის ნაკვეთი გარკვეული პირობით გადაეცა. ინვესტორს საპრივატიზებო თანხა ხელშეკრულების ხელმოწერიდან 30 დღეში უნდა გადაეხადა; 2013 წლის პირველ ნოემბრამდე კი არანაკლებ 20 ტ/სთ წარმადობის ციტრუსის დამხარისხებელი და ანათალას (შპონი) ყუთის დამამზადებელი საწარმოს ამოქმედება, ასევე საქართველოს 30 მოქალაქის დასაქმების ვალდებულება აიღო. ამ ყველაფერში კომპანიას 470 000 ლარის ინვესტიცია უნდა განეხორციელებინა. კომპანიას პროფილისა და დასაქმებულთა შენარჩუნება 20 წლის ვადით ევალებოდა.
აღებული ვალდებულებები ვერ შესრულდა, რის გამოც აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტრო სასამართლოში ჩივის: სამინისტრო ქონების სახელმწიფოს საკუთერებაში დაბრუნებას ითხოვს.
კომპანიის 40 პროცენტს თურქეთის მოქალაქე ფლობს, დანაჩენ 60 პროცენტს საქართველოს სამი მოქალაქე იყოფს. „ბათუმელები“ კომპანიის მფლობელებს ტელეფონით დაუკავშირდა, მთავრობასთან სასამართლო დავაზე საუბარი მათგან არც ერთმა არ ისურვა.
სასამართლოში აჭარის მთავრობა უჩივის შპს „ჩაქვი 2005“-საც _ხელშეკრულების დარღვევისთვის კომპანიისგან პირგასამტეხლოს სახით 305 775 ლარს და 6 850 აშშ დოლარს ითხოვს.დავას ბათუმის საქალაქო სასამართლო განიხილავს. კომპანიას ჩაქვში სასტუმრო და სპორტული კომპლექსი უნდა აეშენებინა.
გასული წლის აგნარიშში სახელმწიფო აუდიტის აუდიტორი წერდა: „შპს „ჩაქვი 2005“-ის მიერ ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვალდებულებების შესრულების მიზნით განხორციელებულია 373 800 აშშ დოლარის ინვესტიცია. თუმცა ეს არ აღმოჩნდა საკმარისი სახელშეკრულებო ვალდებულებების სრულად შესრულებისთვის. მყიდველის მხრიდან ვადის გაგრძელების თხოვნის მიუხედავად, სამინისტროს 2015 წლის 21 იანვრის ბრძანებით მოიშალა ხელშეკრულება.
შპს „ჩაქვი 2005“-ს გადასახდელად დაერიცხა 308 800 ლარი და 6 900 დოლარი. ასევე მის საკუთრებაში რიცხული ქონების, დაბრუნების თხოვნით მიმართეს საჯარო რეესტრის ეროვნულ სააგენტოს. თხოვნა არ დაკმაყოფილდა, რადგან სადავო ქონება დაყადაღებულია“. საგულისხმოა ისიც, რომ სამინისტროს მიერ მოწოდებული ციფრები და აუდიტის მონაცემები ამ შემთხვევაში ერთმანეთს არ ემთხვევა.
ბევრი შემთხვევაა, როცა მთავრობა კომპანიას უჩივის, მაგრამ იმის გამო, რომ მასზე ყადაღაა დადებული,ამ ქონებას უკან ვერ იბრუნებს. არის შემთხვევები, როცა საქმე ჭიანურდება და მიუხედავად იმისა, რომ კომპანია ვალდებულებებს ვერ ასრულებს, ქონების დაბრუნების პროცესს წლები სჭირდება. ერთ-ერთი ასეთია შპს „Chief Asia international“-ი – აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტრომ ამ კომპანიისთვის გადაცემული ქონების სახელმწიფოს საკუთრებაში დაბრუნების მიზნით სასამართლოს მიმართა. დოკუმენტების მიხედვით, რომლებიც „ბათუმელებმა“ მოიპოვა, დავა კომპანიასა და აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროს შორის საჯარიმო თანხის ამოღების მოთხოვნით დაიწყო.
კომპანიას ხელშეკრულების მოშლა არც კი გაუხდია სადავოდ, თუმცა აჭარის მთავრობა ქონების ხელახალ განკარგვას იმიტომ ვერ ახერხებს, რომ მთავრობამ ვერ გაარკვია ჩაბარდა თუ არა შესაბამისი დოკუმენტები კომპანიას. სარჩელი და თანდართული საბუთები 2014 წლის 21 მაისს შპს Chief Asia international-ს საქართველოს ფოსტის მეშვეობით გაუგზავნეს რეგისტრირებულ მისამართზე ისრაელი (ქ.აშდოდი, ჰაბანიმის ქუჩა №9). მოპასუხეს ასევე განემარტა, რომ ის ვალდებული იყო შესაგებელი სარჩელი წარედგინა სასამართლოსათვის 10 დღის ვადაში. მოპასუხეს სასამართლოსთვის არც შესაგებლის დადგენილვადაში წარუდგენლობის მიზეზები უცნობებია. სამინისტროს იურისტის გელა ცინცაძის ინფორმაციით, ქონება უკვე დაიბრუნა სახელმწიფომ. ახლა დავა სასამართლოში მოპასუხე მხარის გარეშე დაკისრებული ჯარიმის ამოღებაზე გრძელდება.
ნაკისრი ვალდებულებების შეუსრულებლობის გამო 121 604 ლარით დააჯარიმა აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტრომ სამედიცინო ცენტრი „სალვე“. კომპანიამ ჯარიმა ვერ გადაიხადა, სამინისტრომ სარჩელით სასამართლოს მიმართა. კომპანიას ჯავახიშვილის ქუჩაზე, იმ ადგილზე, სადაც ახლა სისხლის ბანკი გაიხსნა, კლინიკის მშენებლობისა და რამდენიმემილიონიანი ინვესტიციის ვალდებულება ჰქონდა აღებული. კომპანიას მიწის ნაკვეთი სიმბოლურ ფასად ლევან ვარშალომიძემ გადასცა.
ვალდებულებები ვერ შეასრულა შპს „STONE“-მ. სასამართლოში ამ კომპანიასაც მოუწევს მთავრობასთან მოპასუხის როლში ყოფნა. კომპანიას 2012 წლის 13 ივნისს დაბა ჩაქვში, აბაშიძის N2-ში მდებარე 1 500 კვ.მ. მიწის ნაკვეთი გადაეცა საწარმოს ასაშენებლად, სადაც 15 ადამიანი უნდა დაესაქმებინათ. კომპანიამ 120 000 ლარის ოდენობის ინვესტიციის ვალდებულება აიღო. „STONE“ 2012 წლის 25 მაისს, ხელშეკრულების დადებამდე 3 კვირით ადრეა რეგისტრირებული.
„ბათუმელების“ ინფორმაციით, საერთო ჯამში აჭარის მთავრობას სადავო პროცესი 51 კომპანიასთან აქვს, აქედან 30-ს სასამართლოში ედავება. მათ შორის არ არიან ისინი, ვისაც აპატიეს ან ჯარიმის გადახდის შემდეგ ვადა გაუგრძელეს.
სახელმწიფო აუდიტის სამსახურის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემებით, 2014 წელს აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტრომ შეისწავლა, თუ რამდენად შეასრულეს ან ასრულებდნენ კომპანიები აღებულ ვალდებულებებს, სულ 116 ხელშეკრულება. 55 შემთხვევაში (საერთო რაოდენობის 47.4%), ხელშეკრულებები დადგენილ ვადებში ვერ შესრულდა. ვალდებულებები შესრულებულად ჩაითვალა 6 შემთხვევაში, მოიშალა – 13 შემთხვევაში, ვალდებულებების შესრულება გადავადდა და დარიცხული საჯარიმო სანქციები ჩამოიწერა 25 შემთხვევაში, ხოლო 17 შემთხვევაში ხელშეკრულების შეუსრულებლობაზე გადაწყვეტილება არ არის მიღებული.
