სულ მალე სტუდენტებს საშუალება მიეცემათ, ჩაერთონ აჭარის განათლების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს პროგრამაში. სტუდენტს, რომელიც ჩააბარებს ევროპის რომელიმე უნივერსიტეტის ფასიან ფაკულტეტზე, საშუალება ეძლევა ერთი სემესტრის სწავლების დაფინანსების მიზნით განათლების სამინისტროს მოსთხოვოს მაქსიმუმ 12 500 ლარი. ამ თანხაში უნდა შედიოდეს სწავლების, საზღვარგარეთ ცხოვრების, მგზავრობისა და ყველა სხვა აუცილებელი ხარჯი.
„სტუდენტს სემესტრის დასაწყისში ჩაერიცხება სრული თანხა, არის რიგი ქვეყნები ევროპაში, რომლებშიც სწავლის საფასური მინიმალურია. თუკი ასეთ ქვეყნებზე გააკეთებენ სტუდენტები აქცენტს, მაშინ ეს თანხა საკმარისი იქნება. სამინისტროს სემესტრში ოთხი სტუდენტის დაფინანსება შეუძლია, პროგრამისთვის გამოყოფილია 50 ათასი ლარი. პროგრამაში მონაწილეობა შეუძლიათ იმ სტუდენტებს, რომლებსაც საბაკალავრო, სამაგისტრო და სადოქტორო პროგრამებზე აპირებენ სწავლას“, – ამბობს აჭარის განათლების სამინისტროს განათლების დეპარტამენტის უფროსი, ნაზიბროლა ბერიძე-გაბაიძე.
პროგრამაში მონაწილეობის მსურველთა საბუთების მიღება აპრილიდან დაიწყება, სტუდენტი დამოუკიდებლად უნდა ჩაირიცხოს ევროკავშირის წევრი ქვეყნების, აშშ-ის ან კანადის აკრედიტებულ უმაღლეს სასწავლებელში: „ყველა ამ დოკუმენტს სამინისტროში შექმნილი სპეციალური კომისია განიხილავს. ჩვენ ვხვდებით აჭარის ყველა უმაღლეს სასწავლებელს, აპრილიდან მაისის ბოლომდე სტუდენტს შეეძლება შემოიტანოს განაცხადი, თვენახევარში კომისია გამოავლენს გამარჯვებულებს. თუკი სტუდენტი შეინარჩუნებს მაღალ აკადემიურ მოსწრებას, მას ავტომატურად გაუგრძელდება დაფინანსება, თუკი ვერ შეძლებს, ამოვარდება დაფინანსების პროგრამიდან.
უკანდაბრუნებულმა სტუდენტმა ერთადერთი პირობა უნდა შეასრულოს – საქართველოში დაბრუნებიდან ორი თვის განმავლობაში სემინარის, პრეზენტაციის თუ პუბლიკაციის ფორმით გაუზიაროს თავისი გამოცდილება დაინტერესებულ მხარეებს“, – ამბობს ნაზიბროლა ბერიძე-გაბაიძე.
ბათუმის უნივერსიტეტი Erasmus Mmundus-ის ექვს გაცვლით პროგრამაში მონაწილეობს. პროგრამის ფარგლებში 2013-2014 სასწავლო წლებში უნივერსიტეტის 18 სტუდენტი ევროპის წამყვან უნივერსიტეტებში აგრძელებს სწავლას.
ქეთი დევაძე -ის პროგრამით ექვს თვეს ბელგიაში, გენტის უნივერსიტეტში სწავლობდა. ის ფიქრობს, რომ საინტერესო გამოცდილება მიიღო: „საინტერესო იყო ბელგიური (ფლანდრიული) განათლების სისტემის გაცნობა და მასში მონაწილეობის მიღება. სასწავლო პროცესი იყო განსხვავებული და ძალიან საინტერესო. შეფასების სისტემა იყო რთული, თუმცა ლექტორ-მასწავლებლის დამოკიდებულება – კოლეგიური. პროგრამა ანაზღაურებდა მგზავრობის ხარჯებს, ვიზას, დაზღვევას და ასევე ყოველთვიურად გვირიცხავდა 1000 ევროს. ეს თანხა საკმარისი იყო ცხოვრებისთვის. მოკლევადიანი მოგზაურობებისთვისაც მრჩებოდა ფული“.
Erasmus Mundus პროგრამაში მონაწილეობა ნებისმიერ სტუდენტს შეუძლია. სტუდენტმა ელექტრონულად უნდა შეავსოს აპლიკაცია: „სრულიად გამჭვირვალე პროცედურაა, კოორდინატორები მხოლოდ ვაკვალიანებთ სტუდენტებს. Erasmus Mundus-ი წარმოდგენილია ოთხი პროგრამით პირველი ჯგუფისთვის, სადაც მხოლოდ ჩვენი სტუდენტებისთვისაა გამოყოფილი კვოტა. მეორე ჯგუფში 14 პროგრამაა წარმოდგენილი, ნებისმიერ მსურველს შეუძლია ჩაერთოს, თუმცა რადგან ჩვენ ვართ პარტნიორი, ჩვენს სტუდენტს ეძლევა უპირატესობა. პროგრამა საინტერესოა, ევროპის თითქმის ყველა ქვეყანას მოიცავს, არამარტო ინგლისურით, სხვა ენების მეშვეობითაც შეიძლება იქ წასვლა“, – ამბობს ნანა ყურშუბაძე, ბსუ-ს საგარეო ურთიერთობათა და სტრატეგიული განვითარების სამსახურის უფროსი.
პროგრამა – Mevlana 2013 წლის სექტემბერში ამოქმედდა. ბათუმის უნივერსიტეტი ამ დროისათვის თურქეთის 12 უნივერსიტეტთან თანამშრომლობს. გაცვლითი პროგრამით ამ ეტაპზე სამი სტუდენტი იმყოფება თურქეთში. „პროგრამა მხოლოდ ჩვენი სტუდენტებისთვის მოქმედებს, გასულ სემესტრში თურქეთის წამყვან უნივერსიტეტებში ჩვენი უნივერსიტეტიდან ხუთი სტუდენტი და სამი ლექტორ-მასწავლებელი იყო. უკან კმაყოფილები დაბრუნდნენ, სამმა სტუდენტმა გვთხოვა, სწავლების გახანგრძლივება. ვფიქრობთ, წელს უფრო მეტი მსურველი იქნება, შარშან ახალი იყო, არ იცნობდნენ კარგად, ეშინოდათ”, – ამბობს ნანა ყურშუბაძე.
მინდია კურცხალიძე ბათუმში იანვარში დაბრუნდა. ის Mevlan-ის პროგრამაში იყო ჩართული, სამსუნის „19 მაისის“ უნივერსიტეტში სწავლობდა, ახლა კი ნორვეგიის პროექტშია ჩართული. თუ შესარჩევ ტურს წარმატებით გაივლის, მომავალი წლიდან ის ტელემარკის უნივერსიტეტში გააგრძელებს სწავლას. „კარგი გამოცდილება იყო ჩემთვის, რომ არა ნორვეგია, ალბათ, ერთი წლით დავრჩებოდი სამსუნში. ხარვეზებიც იყო, თუმცა ვფიქრობ, ამ ყველაფერს მოაგვარებენ, – ამის დიდი სურვილი ჩანდა მათგან. ხელშეკრულებაში ეწერა, რომ ინგლისურად ვისწავლიდით, თუმცა ორი სტუდენტი ვიყავით მხოლოდ ამ სპეციალობით და ჯგუფი აღარ შექმნეს. თურქულ ჯგუფში სწავლა რთული იყო, რადგან თურქული არ ვიცოდით, ლექტორებთან ცალკე გავდიოდით კონსულტაციებს, გამოცდაც და შუალედურიც ინგლისურ ენაზე ჩაგვიტარდა. სტიპენდიაც არ იყო მაღალი, 560 ლირა ხშირ შემთხვევაში არ იყო საკმარისი, მშობლები მიგზავნიდნენ ფულს… სტუდენტს დასაქმების საშუალებასაც აძლევს პროგრამა, მეც მომიძებნა სამსახური ჩემმა კოორდინატორმა, ინგლისურს ვასწავლიდი ლექტორებს, ანაზღაურებაც საკმაოდ კარგი იყო, თუმცა რადგან მხოლოდ ერთი სემესტრი ვრჩებოდი, მუშაობა ვეღარ შევძელი. თურქეთის ათ ქალაქში მოვახერხე მოგზაურობა სრულიად უფასოდ – ავტოსტოპით, ხალხიც ძალიან გულთბილი და კომუნიკაბელურია“, – გვიყვება მინდია.
მემორანდუმის საფუძველზე, უნივერსიტეტი ძირითადად საზამთრო და საზაფხულო სკოლებში მონაწილეობს: „წელს 44 სტუდენტი ორი თვით იყო წასული გერმანიაში, აგვისტოში წავლენ კიდევ სამი თვით. მესამე წელია უკვე ნორვეგიაში ოთხი ბაკალავრი და ერთი მაგისტრანტი მიემგზავრება სასწავლებლად ერთი წლით. სხვადასხვა ქვეყნის უნივერსიტეტებთან თანამშრომლობით ვახორციელებთ საერთო სადოქტორო პროგრამებს“, – ამბობს ნანა ყურშუბაძე.
ნორვეგიის ტელემარკის უნივერსიტეტში სოფიო ფოფხაძე 15 აგვისტოს გაემგზავრა. სოფიოსთვის ეს პირველი გაცვლითი პროგრამაა, მან ნორვეგიის მთავრობის მიერ გამოყოფილი სამთავრობო სტიპენდია მოიპოვა: „სწავლობ იმაზე მეტს, ვიდრე მოელი და ბევრი რამის გაანალიზებას ახერხებ. პირველი ორი კვირა გამიჭირდა ადაპტირება, დროთა განმავლობაში ყველაფერი უკეთესობისკენ შეიცვალა. სტუდენტებს ვურჩევ, ნუ შეიქმნიან წინასწარ დიდ შთაბეჭდილებებს, რადგან საზღვარგარეთ სწავლა მხოლოდ სწავლას არ უკავშირდება. ძალიან დიდი სტრესია თავიდან, ნორვეგიელები საკმაოდ მორცხვები არიან და უჭირთ კომუნიკაცია, თუმცა ბედნიერი ვარ ჩემი აქ შეძენილი მეგობრებით. ის სტიპენდია, რაც ჩვენ გვეძლევა, საკმარისია არამხოლოდ სწავლისთვის, არამედ ევროპის ქვეყნების მონახულებაც მოვახერხეთ. პროექტი არაჩვეულებრივია, განათლების სისტემა – საკმაოდ მაღალი დონის და მოწესრიგებული. როგორც იტყვიან: this is like once in a lifetime opportunity. მიხარია, რომ ეს შევძელი და ამაზე გაჩერებას ნამდვილად არ ვაპირებ“, – ამბობს სოფიო.
ბათუმის უნივერსიტეტი საერთაშორისო ორგანიზაციის თემპუს-ის 18 პროექტის მონაწილეა. ტემპუსთან ბათუმის უნივერსიტეტი 2000 წლიდან თანამშრომლობს, თუმცა განსაკუთრებული აქტიურობით 2010 წლიდან ჩაერთო, თემპუს-ის პროგრამებით აკადემიური და ადმინისტრაციული პერსონალიც სარგებლობს. ბსუ-ს საგარეო ურთიერთობათა და სტრატეგიული განვითარების სამსახურის მთავარი სპეციალისტის თეონა ბერიძის თქმით, „18-დან სამი პროექტი უკვე დასრულებულია, დანარჩენი 15 მუშა ფაზაშია. ძირითადად ორი მიმართულებით ვმუშაობთ. ერთობლივი პროექტები გულისხმობს საბაკალავრო, სამაგისტრო ან სადოქტორო პროგრამების შემუშავებას, უნივერსიტეტში რეფორმატორული ღონისძიებების გატარებას, შიდა მენეჯმენტის გაუმჯობესებას. პროექტის ფარგლებში მნიშვნელოვნად უმჯობესდება უნივერსიტეტის ინფრასტრუქტურა. მეორე ტიპი გულისხმობს ქვეყნის მასშტაბით ახალი სტრუქტურის შემუშავებას, რომელიც გააუმჯობესებს საგანმანათლებლო სივრცეში მიმდინარე პროცესებს”.
