მთავარი,სიახლეები

2016 წლის საუკეთესო წიგნები ქართულ ენაზე – პაატა შამუგიას რეკომენდაცია

09.01.2017 • 4553
2016 წლის საუკეთესო წიგნები ქართულ ენაზე – პაატა შამუგიას რეკომენდაცია

პოეტი, “საბას” ორგზის ლაურეატი პაატა შამუგია საკუთარ არჩევანს გვიზიარებს. 

პაატა შამუგია: „Einmal ist keinmal – ეს გერმანული ანდაზა დაახლოებით ასე ითარგმნება: რაც ერთხელ მომხდარა, ის მომხდარად არ ითვლება. წიგნებზეც ეგრეა – რაც ერთხელ წაგვიკითხავს, ის წაკითხულად არ ითვლება. ნამდვილი კითხვა და წიგნის ფსკერზე ჩასვლა იწყება მეორე წაკითხვიდან. თუმცა, მაგალითად, მილორად პავიჩი მიიჩნევდა, რომ წიგნები „ერთნახევარჯერ უნდა წავიკითხოთ.“

შესაბამისად, თუ ჩემი რეკომენდაციებიდან რომელიმე, ან, ღმერთმა არ ქნას და, ყველა გაქვთ წაკითხული, ფრთებს ნუ ჩამოყრით – ან გერმანელებს ენდეთ, ან პავიჩს.

ულრიხ პლენცდორფი „ახალგაზრდა ვ-ს ვნებანი“
გამომცემლობა „ინტელექტი“

ულრიხ პლენცდორფის „ახალგაზრდა ვ-ს ვნებანი“-ს წაკითხვამდე სასურველია უკვე წაკითხული გვქონდეს გოეთეს „ახალგაზრდა ვერტერის ვნებანიც”. მართალია, აზრი მის გარეშეც გასაგებია, მაგრამ მეტი ემოციური ბმა იქნება, ასე მგონია.  პერსონაჟი ედგარ ვიბო მეამბოხე თინეიჯერია, რომელიც სკოლის, მეგობრების, მასწავლებლების, ოჯახის და ნათესავების მიერ დადგენილ წესებს (მოდი, ვიყოთ გულახდილები, კრეტინულ წესებს) აუმხედრდება. უიღბლო მხატვარი თავს ბერლინში გაქცევით შველის. და აქ ჩნდება დიდი და გაუმხელელი სიყვარული. მაგრამ დიდ სიყვარულამდე ჩნდება კიდევ ერთი დიდი ვინმე, უფრო სწორად, რამე. მოქმედების განვითარება ახალ რიტმში გადადის, როცა რომანში კიდევ ერთი პერსონაჟი შემოდის. და ეს, არც მეტი, არც ნაკლები, გოეთეს კლასიკად ქცეული ნაწარმოებია. მწერლის ოსტატობაც აქ გამოიცადა  – მაღალი და დაბალი სტილების გადათამაშებაში, ქუჩის ენისა და ბურჟუაზიული მანერულობის უნაკლოდ შეთავსებაში.

როგორც თავად ვიბო იტყოდა, ხო აზრზე ხართ!

გიორგი კაკაბაძე „ფიროსმანი“
გამომცემლობა „პეგასი“ 

მართალია, ეს წიგნი რამდენიმე წლის წინ გამოიცა, მაგრამ მხოლოდ ახლა მომეცა საშუალება, წამეკითხა და სიამოვნებით ვიძლევი კურთხევა-რეკომენდაციას. საერთოდ, ბიოგრაფიული ლიტერატურისადმი გამორჩეული  ინტერესი არ მაქვს (აქვე გავამხილე ჟანრიც – დოკუმენტური პროზა), მაგრამ, საბედნიეროდ, ავტორს ხედვის ისეთი კუთხე და დინამიკა აქვს დაჭერილი, რომ შეუძლებელია, პირველივე გვერდებიდან არ შეგიყოლიოს. სიღარიბეში მცხოვრები ნიკო ფიროსმანის ნახატების რეპროდუქციები, ბედის ირონიით, უკვე არაერთი კაზინოს და ან სამიკიტნოს კედლებზეც კი შეგიძლიათ ნახოთ თბილისში. თუმცა, მის შესახებ ინფორმაცია ხშირად ან ბურუსითაა მოცული, ან ლეგენდებით. ამ ბიოგრაფიული ქაოსის დალაგებაში გიორგი კაკაბაძის „ნიკო ფიროსმანი“ დაგეხმარებათ. ავტორი მთლიანად ეყრდნობა დოკუმენტურ მასალებს, რომლებიც მოიცავს როგორც თავად ამ თვითნასწავლი გენიოსის ცხოვრებას, ისე იმდროინდელ ეთნოგრაფიულ, კულტურულ და კულტუროლოგიურ მოვლენებს.

ელენე პეპი ბოჭორიშვილი – „სტენოგრაფიული რომანები“
გამომცემლობა „სეზანი“

ეს ავტორი დაიბადა საქართველოში, წერს რუსულად და ცხოვრობს კანადაში, სადაც რომანებს აქვეყნებს ფრანგულად. მოკლედ, დიდი ჩახლართული ამბავია, ამიტომ უშუალოდ ტექსტის ნაწილზე გადავალ. ელენე პეპი ბოჭორიშვილი სტენოგრაფიული რომანის პიონერად მიიჩნევა (თუმცა, ჩემი აზრით, აქ მას ნობელიანტ მოდიანოს რამდენიმე რომანთან კონკურენციაში მოუწევს ამ ტიტულისთვის ბრძოლა). ვაღიარებ, ცოტა ხნის წინ გავიგე ამ ავტორის არსებობა. ლევან ბერძენიშვილმა მიქო და ვფიქრობ, სამართლიანადაც. რომანები კია, მაგრამ საკმაოდ ეკონომიური – თითოეული მათგანი 50-60 გვერდზე მეტი არაა. მაგრამ მათი მთავარი ღირსება ეს არაა – მთავარი აქ შემპარავად გაშლილი სიუჟეტები და ზღაპრისმიერი რიტმის შემცველი თხრობაა.  მკაცრად რეკომენდებულია.


ოთარ ჯირკვალიშვილი  „ლაზარე“
გამომცემლობა „საბას წიგნები“

ოთარ ჯირკვალიშვილის ტექსტები არ არის არც ე.წ. ინტელექტუალური პროზა, არც ფილოსოფიური, არც ცნობიერების ნაკადი… ის აწარმოებს დიალოგს (მართალია, კონფლიქტურ დიალოგს) ამ ყველაფერთან, მაგრამ თავად არ შეერევა მას. კრებულ „ლაზარეში“ ის ფილოსოფიურ-თეოლოგიური ნარატივი (და ხშირად, ამ ნარატივის პაროდია) გრძელდება, რომელიც დაიწყო წინა „კანფეტში“ და რომლითაც დაიწყო ჯირკვალიშვილი, როგორც მწერალი. ვისთვისაც ლიტერატურა მხოლოდ ძილის წინ თავშესაქცევი საშუალება არაა და მისგან უფრო მეტს მოელის, სწორედ „ლაზარეს“ ვურჩევდი – წიგნის მხოლოდ ელექტრონული ვერსია არსებობს, ამიტომ დროა, ალესოთ „ქინდლები“.

ცოტნე ცხვედიანი „მაიაკოვსკის თეატრი“
„ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა“

ჟანრის კანონის თანახმად, წრე უნდა შეიკრას. ცოტნე ცხვედიანის „მაიაკოვსკის თეატრის“ პერსონაჟი თუთაც უიღბლო რევოლუციონერია, რომელსაც სამყაროს შეცვლა სურს, მაგრამ რამდენჯერაც ამას დააპირებს, იმდენჯერ „ალკოჰოლური მოწამვლით და ღვიძლის გადიდებით“ ასრულებს. თუმცა, კაცმა რომ თქვას, ეგეც ხომ ცვლილებაა, სრულიად ფიზიკურიც კი.  თუთა ფიქრობს, რომ კონსტრუქციული წინააღმდეგობა სისტემას კვებავს, საჭიროა დესტრუქცია, თამაშის წესებიდან გასვლა და მაშინ გაქვს შანსი… დამარცხდე. ოღონდ ისე, რომ უთანასწორობის მკვებავი სისტემაც გაიყოლო.  ამ ანტიბურჟუაზიულ რომანში რამდენიმეგან პლეონაზმებსაც შეხვდებით და სტილის აღრევასაც, მაგრამ ეს არ ცვლის იმ ფაქტს, რომ „მაიაკოვსკის თეატრი“ არის მშვენიერი ტექსტური სანახაობა, რომელზე „დასწრებაც“ ნამდვილად ღირს.

ახალ წელს გილოცავთ! გისურვებთ კითხვისთვის საჭირო დროს!

გადაბეჭდვის წესი


ასევე: