ეკონომიკის ზრდის პარალელურად, სულ უფრო მეტი ადამიანი ერთვება მეწარმეობასა და ბიზნესში. ასეთ დროს კი, პირადი ფინანსებისა და ზოგადად, ფინანსების მართვის საფუძვლების ცოდნა გადამწყვეტი ხდება როგორც ინდივიდუალური, ასევე ეროვნული კეთილდღეობისთვის.
ამ ბლოგში, ვეცდებით მოკლედ მიმოვიხილოთ 7 ძირითადი მიზეზი, თუ რატომ არის ფინანსური განათლება მნიშვნელოვანი ქვეყნის განვითარებისთვის:
- ინფორმირებული ფინანსური გადაწყვეტილებები აძლიერებს თითოეულ ინდივიდს
ფინანსური განათლება ადამიანებს სთავაზობს იმ ცოდნასა და ინსტრუმენტებს, რაც მათ ინფორმირებული გადაწყვეტილებების მისაღებად სჭირდებათ. საქართველოში, სადაც ბევრი ჯერ კიდევ ცდილობს ანაბრებში, ინვესტიციებსა და სხვა საბანკო პროდუქტებში ნავიგაციას, ფინანსური განათლება ფინანსური დამოუკიდებლობის გასაღები ხდება. ისეთი ცნებების გაგება, როგორიცაა საპროცენტო განაკვეთი, საკრედიტო ქულა და დაზოგვის მნიშვნელობა, ადამიანს აძლევს ძალაუფლებას აიღოს კონტროლი საკუთარ ფინანსურ მომავალზე.
- ფინანსური განათლება სიღარიბის დაძლევის წინაპირობაა
ფინანსური განათლება მნიშვნელოვან როლს ასრულებს სიღარიბის ციკლის გარღვევაში. როდესაც ადამიანებს ესმით, როგორ მართონ საკუთარი ბიუჯეტი და შეძლონ დანაზოგების გაკეთება, ისინი უკეთ მართავენ ხარჯებს და ამცირებენ ვალის მოცულობას. ქვეყანაში, სადაც ძალიან ბევრი ადამიანი კვლავ ებრძვის სიღარიბეს, ფინანსების მართვის ცოდნა ამცირებს ფინანსურ ხაფანგში მოხვედრის რისკებს და ეხმარება ადამიანებს ოჯახებისთვის სტაბილური საფუძვლის შექმნაში.
- მეწარმეობის ხელშეწყობა
საქართველოს აქვს მზარდი სამეწარმეო სულისკვეთება, რადგან აქ ყოველდღიურად უფრო და უფრო მეტი ადამიანი ცდილობს საკუთარი ბიზნესის წამოწყებას. თუმცა, ბევრი ახალი წამოწყება მალევე სრულდება ცუდი ფინანსური მენეჯმენტის გამო. ფინანსური ცოდნა ეხმარება დამწყებ მეწარმეებს დაგეგმვასა და წარმატებული ბიზნესის შექმნაში – ასწავლის მათ როგორ მართონ ფულადი ნაკადები და მოიზიდონ ინვესტიციები. ფინანსური განათლება განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია განვითარებად ქვეყნებში, სადაც კაპიტალზე წვდომა შეზღუდულია.
- ეკონომიკური ზრდის სტიმულირება
ფინანსურად განათლებული მოსახლეობა ხელს უწყობს ქვეყნის მთლიან ეკონომიკურ ზრდას. როდესაც ადამიანებს ესმით, როგორ განახორციელონ ინვესტიციები და მონაწილეობა მიიღონ ფინანსურ სისტემაში, ეს აძლიერებს ეკონომიკურ აქტივობას. ფინანსური განათლების ხელშეწყობას შეუძლია გაზარდოს სამომხმარებლო ხარჯები, გააუმჯობესოს დანაზოგის განაკვეთები და ზოგადად, გაზარდოს ჩართულობა ფორმალურ ეკონომიკაში – ეს კი ხელს უწყობს მთლიანი ქვეყნის განვითარებას.
- ფინანსური საგანგებო სიტუაციებისთვის მომზადება
ისეთ მოულოდნელ მოვლენებს, როგორიცაა სამსახურის დაკარგვა, ჯანმრთელობის გაუარესება ან ეკონომიკური ვარდნა, შეუძლია დამანგრეველი გავლენა მოახდინოს ინდივიდებსა და ოჯახებზე. ფინანსური განათლება ხალხს შთააგონებს გააკეთონ დანაზოგები „შავი დღისთვის“ და განახორციელონ ინვესტიციები დაზღვევაში, რაც მათ ცხოვრებისეული კრიზისებისა და გამოწვევების გადალახვაში ეხმარება. საქართველოში, სადაც ბევრი ადამიანი დაუცველია ეკონომიკური შოკების მიმართ, ფინანსური განათლების გაუმჯობესება ნიშნავს ინდივიდების ცხოვრების გაუმჯობესებას.
- ფინანსური ჩართულობის ხელშეწყობა
ბევრ ქვეყანაში ფინანსურ სერვისებზე წვდომა ხშირად შეზღუდულია. ინფორმაცია ნაკლები დოზით, ან საერთოდ არ მიდის სოფლად მცხოვრებ ადამიანებთან, რელიგიურ და ეთნიკურ უმცირესობებთან. ყველასთვის ხელმისაწვდომი და გასაგები საბაზისო ფინანსური განათლება ამ უფსკრულის გადალახვას უწყობს ხელს, ასწავლის ადამიანებს, როგორ მიიღონ საბანკო მომსახურება და ისარგებლონ სხვადასხვა ფინანსური ინსტრუმენტით. ფინანსური ინკლუზიის ხელშეწყობით, საქართველოს შეუძლია უზრუნველყოს, რომ უფრო მეტმა მოქალაქემ ისარგებლოს ეკონომიკური სიკეთეებით და აღჭურვოს ისინი ეკონომიკაში მონაწილეობისთვის საჭირო რესურსით.
- დაცვა ფინანსური თაღლითებისგან
როდესაც ქვეყანა განაგრძობს განვითარებას, ის ფინანსური თაღლითობისა და მტაცებლური სესხების პრაქტიკის გამოწვევის წინაშე დგას. ფინანსური ცოდნა საშუალებას აძლევს ადამიანებს ამოიცნონ და თავიდან აიცილონ თაღლითობები. ეს კი სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია განვითარებად ბაზარზე, სადაც ადამიანები უფრო დაუცველნი არიან თაღლითური სქემების, ე.წ. პირამიდების მიმართ, რადგან მათ არ აქვთ სრულყოფილი ინფორმაცია ფინანსურ პროდუქტებზე.
განვითარების ისეთ საფეხურზე მყოფ ქვეყანაში, როგორიც საქართველოა, ფინანსური განათლება ის აუცილებელი ინსტრუმენტია, რომელიც აძლიერებს ინდივიდებს, ხელს უწყობს მეწარმეობას, ამცირებს სიღარიბეს და უზრუნველყოფს ეკონომიკურ სტაბილურობას. ეს არის წინაპირობა, რომელიც შექმნის ფინანსურად ძლიერ საზოგადოებას, სადაც თითოეულ წევრს შეუძლია ინფორმირებული გადაწყვეტილებების მიღება. ფინანსურ საგანმანათლებლო პროგრამებში ინვესტირებით, ჩვენ გზას ვუხსნით უფრო ნათელ და წარმატებულ მომავალს.
*****
პუბლიკაცია მომზადდა Mastercard-ის მიერ, პროგრამის „ერთიანობა მრავალფეროვნებაშია“ ფარგლებში, რომელიც ხორციელდება საქართველოს გაეროს ასოციაციის მიერ, აშშ-ის საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს ფინანსური მხარდაჭერით.
პუბლიკაციაში მოცემული შეხედულებები და მოსაზრებები ეკუთვნის პუბლიკაციის ავტორ(ებ)ს და არ უნდა აღიქმებოდეს ამერიკის შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოს და საქართველოს გაეროს ასოციაციის პოზიციად.
