მთავარი,სიახლეები

ლარსთან რუსი მიგრანტების რიგებია, რას არ აკეთებს მთავრობა – ინტერვიუ პარლამენტართან

26.09.2022 • 1042
ლარსთან რუსი მიგრანტების რიგებია, რას არ აკეთებს მთავრობა – ინტერვიუ პარლამენტართან

ლარსთან რუსეთიდან საქართველოში შემომავალი ავტომანქანების კოლონა არ წყდება. მას შემდეგ, რაც რუსეთის პრეზიდენტმა პუტინმა ნაწილობრივი მობილიზაცია გამოაცხადა, ომში გაწვევას დაქვემდებარებული ასაკის მოქალაქეები რუსეთიდან გაქცევას ცდილობენ.

საქართველოს მოქალაქეები შფოთავენ, ხელისუფლება კი არ განმარტავს, რა რისკები ახლავს ოკუპანტი ქვეყნის მოქალაქეების მასობრივ შემოდინებას ქვეყანაში და მუშაობს თუ არა საემიგრაციო პოლიტიკაზე. რატომ არ იკრიბება უშიშროების საბჭო და რას გამოიწვევს რუსეთის მოქალაქეების მასობრივი მიგრაცია საქართველოში? – ამ თემაზე „ბათუმელები“ საქართველოს პარლამენტარს, თავდაცვისა და უსაფრთხოების კომიტეტის წევრს, თეონა აქუბარდიას ესაუბრა.

  • ქალბატონო თეონა, რას ფიქრობთ ლარსის გამშვებ პუნქტთან შექმნილი მდგომარეობაზე, რა ტიპის საფრთხეებს უქნის ეს ქვეყანას, უნდა გვქონდეს შფოთვის საფუძველი თუ არა?

რა თქმა უნდა. ის, რომ სრული იგნორირება ხდება ეროვნული უსაფრთხოების პოლიტიკის, ეს ამ მოცემულ ეტაპზე ძალიან ნათელია. თუ აქამდე რუსეთის ფედერაციიდან შემოსულ ე.წ ტურისტებზე გვქონდა ღელვა, ახლა უკვე მიგრანტების კრიზისია.

რუსული საინფორმაციო საშუალებების მიერ ვრცელდება ინფორმაცია, რომ დაახლოებით 5 ათასი მანქანა და დაახლოებით 115 ათასი ადამიანია ქვეყნიდან გასული. ეს იმაზე მეტია, ვიდრე 2008 წლის აგვისტოს ომის პერიოდში რუსეთის მიერ საქართველოს წინააღმდეგ გამოყენებული სამხედრო ძალა [ჯარისკაცების რაოდენობა].

ეს ამბავი საფრთხეა იქიდან გამომდინარე, რომ ვიცით, რუსეთი როგორ იყენებს ხოლმე მიგრანტების კრიზისს სათავისოდ, იყო ეს სირიის სამოქალაქო ომის დროს თუ ბელარუსის საზღვართან მიგრანტების კრიზისი.

შესაბამისად, დღევანდელი ინფორმაცია, რაც ФСБ -მ გაავრცელა, რომ მიდიან საზღვართან იმისთვის, რომ ლტოლვილების შეჭრა აღკვეთონ საქართველოს საზღვართან, ეს კიდევ ერთხელ მოწმობს იმაზე, რომ რეაგირება მხოლოდ და მხოლოდ რუსეთის მხრიდანაა და საქართველოს მთავრობა ნაბიჯებს არ დგამს.

მეორეს მხრივ, ვინ არის გარანტორი, რომ რუსეთი ამ პროცესს არ გამოიყენებს საქართველოს წინააღმდეგ?!

  • რა ფორმით შეიძლება გამოიყენოს?

საუბარია კაცებზე, რომლებიც მობილიზაციას ექვემდებარებიან, რომელთაც შესაბამისი სამხედრო სამსახური აქვთ მოხდილი და გაურბიან მობილიზაციას.

ამ ვითარებაში, ნორმალური ქვეყანა რომ გვქონდეს, უნდა იკრიბებოდეს საემიგრაციო პოლიტიკის საბჭო, უნდა იგეგმებოდეს შემდგომი ნაბიჯები, კოორდინირება უნდა ხდებოდეს, იხილებოდეს ყველა სავარაუდო სცენარი, იგეგმებოდეს საპასუხო ზომები, ეს უნდა იყოს განხილვის თემა, მაშინ იქნებოდა პროცესი ნორმალური, მაგრამ ჩვენ ამ პროცესს ვერ ვხედავთ.

პოლონეთმა, ლიეტუვამ, ლატვიამ სრულიად ჩაკეტეს რუსეთის მოქალაქეებისთვის საზღვარი. ფინეთიც კეტავს, როცა გაჩნდა მიგრანტების ნაკადი, ჩვენ კი ვდგავართ და ველოდებით პუტინის ბრძანებას, რომელიც იტყვის, რომ არ გაუშვათ 18-60 წლამდე სამხედრო რეზერვისტებიო.

  • როგორ ფიქრობთ, რატომ არ აკეთებს პუტინი ამას, ის ელოდება მოწინააღმდეგეთა ტალღა გავიდეს ქვეყნიდან? თუ რას გათვლები აქვს, როგორ ფიქრობთ?

რა თქმა უნდა, მოწინააღმდეგეთა გასვლა არის პუტინის ინტერესში, რადგან ჩვენი პარტნიორები ღიად მოუწოდებენ რუსეთის მოქალაქეებს, რომლებიც ეწინააღმდეგებიან მობილიზაციას, შიგნით იბრძოლონ რეჟიმის შესაცვლელად, რაც რა თქმა უნდა, პუტინის ინტერესი არ არის.

ჩვენ ასევე ვნახეთ პროცესები, რომელიც დაიწყო ჩრდილოეთ კავკასიაში – დაღესტანში მიმდინარე საპროტესტო გამოსვლები, სადაც დედებიც აქტიურად არიან ჩართული მობილიზაციის წინააღმდეგ, მოვუსმინეთ არაერთ ინტერვიუს, სადაც ჩეჩენი მოქალაქეები ღიად აცხადებენ, რომ მათ არ უშვებენ საზღვარზე.

ამიტომ, ეს საკითხი უნდა იყოს განხილვის თემა უსაფრთხოების საბჭოს შიგნით, მათ უნდა შეაფასონ რისკები და არა ჩვენ, მიუხედავად იმისა, რომ  ჩვენც გაგვაჩნია ამის კომპეტენცია და აქედან გამომდინარე უნდა ხდებოდეს გადაწყვეტილების მიღება.

საუბედუროდ, საქართველოს მთავრობის სირაქლემას პოზიცია კიდევ უფრო ასუსტებს ქვეყნის უსაფრთხოების პოლიტიკას და უფრო მოწყვლადს ქმნის მას.

არავინ იფიქროს, რომ რუსეთს ხელი აქვს აღებული საკუთარ მიზნებზე, რომ საქართველო დააბრუნოს რუსეთის გავლენის ქვეშ, რადგან რუსეთი აგრძელებს ოკუპაციას, ანექსიის პროცესს, იტაცებს ადამიანებს და ცოტა ხნის წინ, რეფერენდუმის საფრთხე გვქონდა ცხინვალში.

ამ ვითარებაში არ ვიცით, როდის დასჭირდება რუსეთს პატარა წარმატების მიღწევა საქართველოს სახით, ეს არის პუტინის ხელში. ამიტომ ჩვენ უნდა ვიზრუნოთ ჩვენს ეროვნულ ინტერესებზე, ჩვენს უსაფრთხოებაზე და მთავარი კითხვის ნიშანი დგას აქ – ზრუნავს ხელისუფლება ამ ყველაფერზე?

სახელმწიფო ინსტიტუტები, სადაც ამ ყველაფრის განხილვა უნდა მიმდინარეობდეს, არ ფუნქციონირებს. გომელაური არის მთავარი მრჩეველი პრემიერის ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებში და პრემიერი არის მთავარი პასუხისმგებელი ქვეყნის ეროვნულ უსაფრთხოებაზე, ისინი კი გაურბიან ამ პასუხისმგებლობას და ინსტიტუტებს არ ამუშავებენ.

  • როგორ ფიქრობთ, რატომ დუმს ხელისუფლება? იმიტომ, რომ რუსეთის მოქალაქეების შემოდინებაში ხედავს ეკონომიკურ სარგებელს, როგორც მთელი ზაფხულის განმავლობაში საუბრობდნენ ამაზე, თუ სხვა მიზეზია?  

რა მოტივიც არ უნდა ამოძრავებდეს, ეს არის შიში რუსეთთან მიმართებაში თუ სხვა რამ, ნებისმიერ შემთხვევაში ჩვენი უსაფრთხოების ინტერესების წინააღმდეგ მოქმედებს. ეს არის ცალსახა.

ოკუპაცია სხვა კი არაფერია – ეს არის პოლიტიკური წინააღმდეგობის გაწევის უნარის მოშლა ხელისუფლების მხრიდან.

უშიშროების საბჭოს მოწვევა, ეს არის კონკრეტული პოლიტიკის დაგეგმვის ინსტრუმენტი, მექანიზმი, რომელიც ყველა ქვეყანას გააჩნია, ომია თუ მშვიდობა, ეს ყველაფერი ჩვეულებისამებრ ხდება. კანონში გვიწერია, რომ 3 თვეში ერთხელ იკრიბება უწყება, უსაფრთხოების საბჭო, პრემიერი, მუდმივი წევრები და მსჯელობენ, თათბირობენ, რეკომენდაციას აძლევენ პრემიერს.

დღეს ეს ყველაფერი მოშლილია. ამათ ჰგონიათ, რომ ომი უნდა მოხდეს, რომ უშიშროების საბჭო მოიწვიონ. ეს უკვე ნიშნავს, რომ ინსტიტუტები საერთოდ არ ფუნქციონირებს, სადღაც სხვაგან ხდება გადაწყვეტილებების მიღება და ჩვენ შეგვიძლია ვიმარჩიელოთ, ბიძინა ივანიშვილს ურეკავენ ტელეფონზე, ღარიბაშვილს თუ სხვას. ეს უკვე პრობლემაა ეროვნული უსაფრთხოებისთვის.

  • თქვენ, როგორც პარლამენტის წევრს თუ გქონიათ საუბარი უშიშროების საბჭოს მოწვევაზე და რა პასუხი მიიღეთ?

არაერთი განცხადება გავაკეთე, წინა სამშაბათსაც გავაკეთე განცხადება, თუ რატომ არ იკრიბება უსაფრთხოების საბჭო. ასევე მოვუწოდე მთავრობას უკრაინაში უკანონო რეფერენდუმზე რეაგირება ჰქონოდათ, რადგან ერთი სიტყვაც არ თქმულა მთავრობის მხრიდან ამაზე. რუსული ანექსია არ არის შორს, ცალკე მდგომი ამბავი, მთელმა მსოფლიომ დაგმო ეს პროცესი და საქართველოს მთავრობა დუმს, ისევე როგორც დუმს ბიჭვინთის ანექსიაზე.

ჯერ კიდევ ომის დაწყების დროიდან ჩვენ გვქონდა ინიციატივა და მივმართეთ კომიტეტის თავმჯდომარეს წერილობით, რომ სუს-ის უფროსის მოწვევის საკითხი განეხილა კომიტეტზე, მათ შორის რუსეთის ფედერაციის მოქალაქეების შემოსვლაზე მოგვესმინა უწყების პოზიცია, გვემსჯელა უსაფრთხოების პოლიტიკაზე, რაც არ მოხდა.

ნებისმიერ კრიტიკულ კითხვაზე, რომელიც ამ ომიდან გამომდინარე საქართველოს უსაფრთხოებას უკავშირდება, პასუხია – „ომი გინდათ?“, რაც არასერიოზული და უპასუხისმგებლო დამოკიდებულებაა ეროვნულ უსაფრთხოებასთან მიმართებაში.

  • რადგან რუსეთთან უვიზო რეჟიმი გვაქვს, ჩვენ ვერ გავაკონტროლებთ, მაგალითად, აქვთ თუ არა აქ შემომსვლელ რუსეთის მოქალაქეებს ქვეყანაში ცხოვრებისთვის საჭირო ფინანსური რესურსები, რამდენ ხანს ეყოფათ ეს რესურსები, რამდენი ხნით აპირებენ დარჩენას და ასე შემდეგ. ხომ არ იქცევიან ეს ადამიანები ქვეყნისთვის ტვირთი? ამ შემთხვევაში რა ტიპის რისკები ემუქრება, თქვენი აზრით, ქვეყანას?

მე ვფიქრობ, რუსეთის მოქალაქეები არ უნდა გავაიგივოთ ევროპელ ტურისტებთან, იმიტომ, რომ რუსეთი არის ოკუპანტი ძალა და რუსეთის მოქალაქეებს შორის შესაძლოა ძალიან ბევრი სპეცსამსახურებთან დაკავშირებული ადამიანი იყოს. ამის დადგენა სუს-ის კომპეტენციაა, რასაც მაინც და მაინც კარგად ვერ უძღვება, ჩემი აზრით.

გადასახედია ქვეყანაში რუსეთის მოქალაქეების დაყოვნების ხანგრძლივობაც. ჩვენ გვაქვს 365 დღე განსაზღვრული მათთვის, როცა სომხეთს, რომელიც რუსეთის სტრატეგიული პარტნიორია, 180 დღე აქვს დაწესებული. მეორეა ბინადრობის მოწმობის მიღება ქონების შეძენის საფუძველზე, რომელიც თანაბარია ყველა უცხო ქვეყნის მოქალაქისთვის. ვფიქრობ, აქაც უნდა დიფერენცირება ისევ და ისევ, უსაფრთხოების ინტერესებიდან გამომდინარე. ასევე პრობლემურია ის ბიზნესები, რომელსაც რუსეთის მოქალაქეები არეგისტრირებენ საქართველოში.

არცერთ ამ საკითხზე არ შეკრებილა უშიშროების საბჭო და არ უმსჯელია. არ განხილულა, რა ნაბიჯები უნდა გადაიდგას, რადგან ჩვენ შეგვიძლია მხოლოდ და მხოლოდ ამ ინფორმაციაზე დაყრდნობით ვისაუბროთ, რადგან სახელმწიფო უწყებებმა უნდა გაცვალონ ეს ინფორმაცია ერთმანეთში, მაგრამ ასე არ ხდება დღეს.

ერთადერთი, რაც გვითხრა გომელაურმა, იყო, რომ ოპერატიულ თათბირებს ატარებენ, რაც არის სრული ჩამოშლა, რაც კიდევ უფრო ასუსტებს ქვეყნის უსაფრთხოებას.

  • თუ გვაქვს რაიმე ლიმიტი, რამდენი მიგრანტი შეიძლება მიიღოს ქვეყანამ და თუ გადავაჭარბეთ გარკვეულ ზღვრულ რაოდენობას, რას მოგვცემს ეს?

ინფორმაციის თავისუფლების და განვითარების ინსტიტუტის (IDFI) კვლევაში წერია, რომ  31 ივლისის მდგომარეობით, დაახლოებით რუსეთის და ბელორუსიის 65 ათასი მოქალაქე  დარჩა საქართველოში ერთთვიანი ტურისტული ვადის გასვლის შემდეგ.

მას შემდეგ რაც რუსეთში მობილიზაცია გამოცხადდა, კიდევ უფრო მეტი მოაწყდა საქართველოს. აქედან გამომდინარე, რა ვითარებაა ლარსის გამშვებ პუნქტზე, ამის ანალიზი უნდა ჰქონდეს მთავრობას და იყოს განხილვის საგანი. ჩვენ მხოლოდ იმას ვხედავთ, რომ შემოდიან მიგრანტები და არის რიგები, მეტი არაფერი.

  • ითქვა ისიც, რომ საქართველოში, ძირითადად რუსეთში მცხოვრები საქართველოს მოქალაქეები შემოდიან. „არ შემოვუშვათ?“ – ამბობს მთავრობა. თქვენ რას ფიქრობთ ამაზე?   

პრობლემა არის სწორედ ეს, რომ არ ვიცით, ვინ შემოდის. მაგალითად ყირგიზეთმა და ტაჯიკეთმა გამოაცხადა, რომ მათი მოქალაქეები, ვინც მიიღებს უკრაინის წინააღმდეგ ომში მონაწილეობას, დაისჯებიან შესაბამისი კანონმდებლობით. ჩვენ გვყავს მილიონამდე ქართველი რუსეთის ფედერაციაში, რაიმე განცხადება გააკეთა მთავრობამ ამაზე? ან 65 ათასიდან რამდენია ქართველი, ვიცით?

თუ საკითხი ასე დგას, მაშინ შეგვიძლია რეფერენცია გაკეთდეს ქართველებზე, რომლებიც რუსეთის მოქალაქეები არიან და შემოვუშვათ ისინი, რომლებიც გამოურბიან ამ ომს.

  • ჩვენ ვხედავთ ლარსზე ავტომანქანების კოლონას, უკონტროლო რაოდენობის მიგრანტების შემოსვლა თუ გამოიწვევს საქალაქო ინფრასტრუქტურის გადატვირთვას?

მთავრობა ამას უყურებს როგორც შემოსავლის წყაროს. ის „ეკონომიკური აღმავლობა“, რაზეც პრემიერი საუბრობს ხოლმე, სწორედ ამით არის განპირობებული.

ჩვენ არ უნდა შევხედოთ ამ ადამიანებს როგორც ტურისტებს, ესენი არიან რუსეთის მოქალაქეები და აქედან ზოგს შესაძლოა ჰქონდეს ქვეყნის საწინააღმდეგო ქმედებების განზრახვა. არიან ის რუსები, რომლებიც ამართლებენ 2008 წლის ომს და საქართველოს უყურებენ, როგორც საკუთარი გავლენის მქონე ქვეყანას.

რუსოფობია, რომელიც დაგვიანონსა კობახიძემ, აქ არაფერ შუაშია. პირიქით, ეს განცხადება იყო დამხმარე რუსეთისთვის, რადგან მისი მოქალაქეების დაცვის საბაბით ახლაც შეუძლია გამოუშვას რუსეთმა ჯარი საქართველოში.

სხვა პრობლემებს რაც შეეხება, იქნება ეს სატრანსპორტო კოლაფსი თუ სხვა, უკვე მეორეხარისხოვანია, რადგან პირველადი მნიშვნელობა აქვს ეროვნულ უსაფრთხოებას, დანარჩენი არის თანმდევი შედეგი.

ნებისმიერი შემთხვევა უნდა იყოს განხილვის და პოლიტიკის შემუშავების საგანი. „ქართული ოცნების“ დამოკიდებულებას კი ვხედავთ როგორია ქვეყნის ინტერესებთან მიმართებაში.

  •  მიგრანტებთან დაკავშირებით საქართველოში აშშ-ის ელჩმა კელი დეგნანმა თქვა: „ვიმოდოვნებ საქართველო კვლავ მიიღებს რუსეთსა და ბელარუსში ჩაგვრას გამოქვეულებს“, როგორ ფიქრობთ, თქვენი აზრით, ეს დაეხმარება უკრაინას?

მე არ მაქვს ეს განცხადება მოსმენილი, თუმცა, უსაფრთხოების საკითხებზე გადაწყვეტილებას იღებს მთავრობა. რა თქმა უნდა, პარტნიორმა ქვეყნებმა შესაძლებელია რჩევა მოგვცენ, მაგრამ ჩვენ ვხედავთ ევროკავშირის ქვეყნების შეცვლილ დამოკიდებულებას და პოლიტიკას რუსეთის მოქალაქეების მიმართ. ომის შემდეგ მათ ქვეყნებში ჩაკეტილია საზღვრები რუსეთის მოქალაქეებისთვის ტურიზმის მიზნითაც.

იმიტომ რომ გრძნობენ მომატებულ საფრთხეს და ნებისმიერი გადაწყვეტილება ამ პრიზმიდან უნდა ამოდიოდეს. მით უმეტეს მაშინ, როცა მიგრანტების მოზღვავებული რაოდენობაა ლარსის საზღვარზე.

  • პირადად თქვენ მომხრე ხართ რუსეთთან სავიზო რეჟიმის ამოქმედების თუ მხოლოდ რეგულაციების გამკაცრებაც საკმარისია?

არა მგონია ახლა სავიზო რეჟიმი რაიმეს ცვლიდეს, ვფიქრობ სავიზო რეჟიმი დაგვიანებულია, როდესაც მიგრანტების მოზღვავებაზეა ლაპარაკი და არა ტურისტებზე.

ახლა სავიზო რეჟიმი არაფერს აღარ შეცვლის, მაგრამ რეგულაციების გამკაცრებაზე უნდა დაიწყოს საუბარი და რუსეთის მოქალაქეებს უნდა შეეზღუდოთ ქვეყანაში დაყოვნების ვადები.

  • თუ წავიდა ინერციით ეს პროცესი და არ გადადგა მთავრობამ შემხვედრი ნაბიჯები, რა შედეგს მივიღებთ საბოლოოდ?

მე მაინც მგონია, რომ ისევ და ისევ პუტინი იქნება „მაშველი რგოლი“ საქართველოს ხელისუფლებისთვის, რადგან სავარაუდოდ, მამაკაცებისთვის, რომლებიც ექვემდებარებიან მობილიზაციას, საზღვარს ჩაკეტავს და ეს იქნება საბოლოო ჯამში გამოსავალი ამ ვითარებიდან. საქართველოს მთავრობამ ისიც კი ვერ გაბედა, რომ განეხილა ეს ვითარება. ამიტომ, მე უფრო ამას ველოდები, ვიდრე იმას, რომ რაღაც რეაგირება მოჰყვება მთავრობის მხრიდან.

სხვა შემთხვევაში, რისკები გაზრდილია, რაზეც რეაგირება აუცილებელია.

გადაბეჭდვის წესი