კომპანია „აჭარისწყალი ჯორჯიას”- მიერ დაქირავებული ექსპერთა ჯგუფი 2013 წლიდან ინტერნსიურად აკვირდება შუახევი ჰესის პროექტის არეალის ბიომრავალფეროვნებას. მსხვილ ძუძუმწოვრებზე მონიტორინგის წარმოების მიზნით შუახევისა და ხულოს მუნიციპალიტეტის ტერიტორიაზე კომპანიამ განათავსა 30 ფოტოხაფანგი.
ფოტო „აჭარისწყალი ჯორჯიას” ფოტოხაფანგიდან
საქმე იმაშია, რომ მსხვილი ძუძუმწოვრების მონიტორინგის პროცესში აქტიურად გამოიყენება ფოტოხაფანგები. შედეგებს კი აფასებენ საერთაშორისო და ქართველი ექსპერტები, რათა საჭიროების შემთხვევაში დაიგეგმოს დამატებითი შემარბილებელი და საკომპენსაციო ღონისძიებები.
ზოოლოგი ჯიმშერ მამუჭაძე ექსპერთთაგან ერთ-ერთია, ვინც ფოტოხაფანგებს მონიტორინგს უწევს და გადაღებულ შედეგებს აკვირდება.
სპეციალისტებმა თავდაპირველად ტერიტორია შეისწავლეს, თუ სად განეთავებინათ 30 ფოტოხაფანგი ხულოსა და შუახევში:
„სისტემატურად მივდივართ, ფოტოხაფანგების გამართულობას ვამოწმებთ და მონაცემები სპეციალურ პროგრამაში შეგვაქვს. ფოტოხაფანგი არამარტო იღებს კადრებს, არამედ მიგვანიშნებს, რომელ საათზე და დღის რომელ მონაკვეთში რა ცხოველმა გაიარა.
სწორედ ფოტოხაფანგით დავადგინეთ ცხოველთა კონკრეტული სახეობის რა სიმჭიდროვე გვაქვს კონკრეტულ ტერიტორიაზე ყველაზე უფრო გავრცელებული მსხვილი ძუძუმწოვარი, მაგალითად, ხულოსა და შუახევში ტურაა. შველიც საკმაო რაოდენობითაა. შედარებით ნაკლები და იშვიათია ფოცხვერი”, – ამბობს ზოოლოგი ჯიმშერ მამუჭაძე.
ფოცხვერი „აჭარისწყალი ჯორჯიას“ ფოტოხაფანგში
მისივე თქმით, ცხოველის დღიური გადაადგილების მანძილით ხდება მოდელირება და ითვლება, რამდენია კონკრეტული სახეობის ცხოველთა გავრცელების სიმჭიდროვე ერთ ჰექტარზე.
ფოტოხაფანგებით მეცნიერებს აჭარის რეგიონში მსხვილი ძუძუმწოვრების, კერძოდ, შვლის, დათვის,მელას, ტურის, ფოცხვერის და სხვათა შესწავლის შესაძლებლობა მიეცათ.
როგორც ჯიმშერ მამუჭაძე გვეუბნება, ფოცხვერის შესწავლა და მასზე დაკვირვება დიდი ფუფუნებაა, რადგან ფრთხილი ცხოველია და შესაძლებელია ისე ბინადრობდეს, მისი კვალიც კი ვერ იპოვოს ვერავინ:
„ადგილობრივ მცხოვრებლებს რომ ვეუბნებოდით ფოცხვერის შესახებ, ძალიან უკვირდათ. არ იცოდნენ საერთოდ, რომ ეს ცხოველი აქ ბინადრობს. ველზე სამეცნიერო მუშაობის 15- წლიანი გამოცდილება მაქვს და მეც სულ ერთადერთხელ მყავს ფოცხვერი ნანახი.
რამდენიმე ფოცხვერია დაფიქსირებული ჩვენი ფოტოხაფანგების მიერ. როგორც ადამიანებს გვაქვს ჩვენი გარკვეული, ინდივიდუალური სივრცე, ცხოველებსაც აქვთ ასე მონიშნული საკუთარი სამყოფელი, მაგალითად, კონკრეტული ცხოველები შემოსაზღვრავენ ხოლმე საცხოვრებელ ტერიტორიას და ეს მათი სამფლობელოა. ხშირად კონფლიქტი წარმოიშობა სხვა ცხოველებს შორის, თუ სხვა რომელიმე ცხოველი მათ საცხოვრებელ არეალში თუ ტერიტორიაზე შეიჭრა.
ფოცხვერი და არა მარტო ფოცხვერი, ჩვენთან მობინადრე ცხოველები ზოგადად არ არიან საშიში და კონფლიქტური ცხოველები, სხვადასხვა ცხოველებს შორის კონფლიქტის მაგალითები არსებობს, მაგრამ ადამიანებთან მიმართებაში სტატისტიკა საკმაოდ იშვიათია.
ფოტო „აჭარისწყალი ჯორჯიას” ფოტოხაფანგიდან
მგელს უფრო სეზონურობა ახასიათებს, ზაფხულში იალაღებზე მიდის და ნაკლებად გვხვდება, ზამთარში დაბლა ჩამოდის. გვაქვს ისეთი სახეობებიც, რაც საქართველოს წითელ ნუსხაშია შეტანილი: ფოცხვერი, დათვი და კავკასიური ციყვი მაგალითად.
საკვლევ ტერიტორიაზე ტურა, შველი, დათვი, მელა, ღორი, მგელი და კვერნა მრავლად გვყავს”, – ამბობს ჯიმშერ მამუჭაძე.
ცხოველები ბილიკებით სიარულს არჩევენ, მათაც დაბრკოლებების გადალახვის გარეშე ურჩევნიათ გადაადგილება ადამიანის მსგავსად. ამიტომ, სპეციალისტებმა ფოტოხაფანგები ბილიკებთან ახლოს, სხვადასხვა ადგილას განათავსეს.
ფოტო „აჭარისწყალი ჯორჯიას” ფოტოხაფანგიდან
ფოტო „აჭარისწყალი ჯორჯიას” ფოტოხაფანგიდან
