კვირის ამბები,მთავარი,სიახლეები

რით ეხმარება ენერგოომბუდსმენი მომხმარებლებს

27.02.2016 • 2620
რით ეხმარება ენერგოომბუდსმენი მომხმარებლებს

„ენერგეტიკის სექტორში… კონკურენცია არ არსებობს. მომხმარებლებს ურთიერთობა უწევთ ისეთი სახის კერძო სამართლის იურიდიულ პირებთან, რომლებიც ბაზარზე ერთადერთია. საზოგადოებრივი დამცველის დახმარების გარეშე მომხმარებელთა ინტერესების დაცვა მათივე ძალებით, დამოუკიდებლად, თითქმის შეუძლებელია,“ –  აღნიშნულია ენერგოსექტორში საქართველოს საზოგადოებრივი დამცველის [ენერგოომბუდსმენის] 2014 წლის ანგარიშში. სწორედ ამ წლიდან ფუნქციონირებს ენერგოომბუდსმენის წარმომადგენლობა ბათუმში, სახალხო დამცველის ოფისში. „ბათუმელები“ ოფისის ხელმძღვანელს, ბექა სიორდიას ესაუბრა მომხმარებლების უფლებების დაცვის მექანიზმებზე.

ბატონო ბექა, რატომ გახდა აუცილებელი ბათუმში წარმომადგენლობის გახსნა და რამდენად ხშირად მოგმართათ მომხმარებელი?

არიან ადამიანები, რომელთაც არ შეუძლიათ თბილისში ჩასვლა, ამიტომ შეიქმნა რეგიონული ოფისები, რომ მოვიდეს ადამიანი და დააფიქსიროს თავის პრობლემა ამა თუ იმ კომპანიის მიმართ. ჩვენი სამსახური კანონიერების ფარგლებში მაქსიმალურად ეხმარება მომხმარებელს.

ბათუმის წარმომადგენლობა აჭარა-გურიის რეგიონებს ემსახურება. რამდენი განცხადებაა შემოსული ბათუმში, ზუსტად ვერ გეტყვით. მაგალითად, ასობით განცხადება შემოდის „ენერგო-პრო ჯორჯიასთან“ მიმართებაში – დარიცხვებზე, გათიშვებზე, „სოკართან“ მიმართებაში კი მომხმარებელს პრეტენზია, ძირითადად, მიერთების საფასურის მხრივ აქვს. მომხმარებლები უჩივიან კომპანიას, რომ დაწერეს განცხადება მიერთებაზე, მაგრამ კომპანიამ გადააცილა დადგენილ 40 დღეს, ანუ დააგვიანა ბუნებრივი აირის მიწოდება.

როგორ რეაგირებთ ასეთ საჩივრებზე/განცხადებებზე?

თუ განცხადების დაწერიდან 40 დღეში ვერ ახერხებს მიერთებას კომპანია, ანუ კანონით განსაზღვრულ დროში თუ ვერ ჩაეტევა, აბონენტის მიერ გადასახდელი საფასური ნახევრდება. ჩვენ ვავალდებულებთ კომპანიას, რომ მომხმარებლის მიერ გადასახდელი თანხა გაანახევროს. ასეთი ბევრი შემთხვევა ყოფილა ბათუმში. ელექტროენერგიის დაკავშირებით კი განცხადებების 90%-ის შემთხვევაში კომპანიას მომხმარებლის სასარგებლოდ ჩამოვაწერინეთ თანხა, რაც უკანონოდ იყო დარიცხული.

ბექა სიორდია

ბექა სიორდია

მომხმარებლის განცხადებაზე რეაგირების რა მექანიზმი მუშაობს?

მოქალაქე წერილობით მოგვმართავს ჩვენ, თუ ადმინისტრაციული წარმოებაა დასაწყები – ვიწყებთ. შემდეგ მივმართავთ კომპანიას, ვითხოვთ დოკუმენტაციას აღნიშნულ პრობლემასთან დაკავშირებით, შევისწავლით საკითხს და ხშირად წერილობითი მიმართვით ხერხდება ამ პრობლემის მოგვარება. წინააღმდეგ შემთხვევაში შეგვიძლია საკითხი გავიტანოთ ენერგეტიკისა და წყალმომარაგების მარეგულირებელი ეროვნული კომისიის [სემეკის] სხდომაზე და ვცდილობთ პრობლემა აქედან მოვაგვაროთ. ბათუმის, აჭარის მაგალითზე ყოფილა შემთხვევები, როცა ჩარეულა კომისია და ყოფილა ისე, რომ ჩვენ მოგვიგვარებია. სასამართლომდეც თუ მივა საქმე, ჩვენ დავეხმარებით მომხმარებელს შესაგებელი სარჩლის დაწერაში.

როცა კომპანიებიდან ითხოვთ ინფორმაციას, გაწვდიან თუ არა მასალებს ოპერატიულად?

კომპანიებში ათასობით განცხადება შედის: მოქალაქეებისგან, ჩვენი სამსახურისგან, სემეკისგან, ამიტომ ჩვენ ვაძლევთ ზოგჯერ 5-დღიან, ზოგჯერ 10-დღიან ვადას. უმეტეს შემთხვევაში აგვიანებენ.

ბუნებრივი აირისა და ელექტროენერგიის გარდა ბათუმში სასმელი წყლის მიწოდებაშიც მონოპოლიაა. წყალთან დაკავშირებით თუ არის მომხმარებელთა პრეტენზიები?

„ბათუმის წყალთან“ მიმართებაშიც ხშირია საჩივრები დარიცხვებთან დაკავშირებით,  როცა მომხმარებელი არ ეთანხმება კომპანიის მიერ დარიცხულ მაჩვენებელს. ყოფილა შემთხვევები, როდესაც ეს დარიცხვები იყო კანონიერი, ყოფილა უკანონო დარიცხვებიც და ეს თანხა ჩამოგვიწერია.

რამდენიმე წელია ბათუმში მომხმარებლების ნაწილი წყლის ე.წ. ძველ დავალიანებას იხდის. ამ დავალიანებაზე ვრცელდება თუ არა ხანდაზმულობის ვადა?

წყალზე ხანდაზმული დავალიანება გააჩნია ბათუმელი მომხმარებლის 50-60%-ს, რომლებსაც შეუძლიათ მოგვმართონ. ჩვენ შევისწავლით და შევეცდებით ეს დავალიანება ხანდაზმულობით ჩამოვწეროთ. მივმართავთ კომპანიას, რომ ჩამოწეროს და თუ კომპანია არ გაითვალისწინებს, მაშინ წერილობით მივმართავთ სემეკს და გავიტანთ კომისიის სხდომაზე. დღეიდან ბოლო სამი ან/და მეტი წლის წინ დარიცხული დავალიანება ხანდაზმულად მიიჩნევა.

ანუ ვინც დღეს იხდის წყალზე სამი წლის წინ დარიცხულ დავალიანებას ეტაპობრივად და ასევე მიმდინარე გადასახადსაც, მან  ძველი დავალიანება აღარ უნდა გადაიხადოს?

ხანდაზმულ დავალიანებას თუ მომხმარებელი იხდის, ეს ნიშნავს, რომ მან ეს დავალიანება აღიარა. თუმცა, ის მიმდინარე, რაც დახარჯა, უნდა გადაიხადოს აუცილებლად და ძველ დავალიანებაზე მოგვმართოს ჩვენ. თუმცა, რომელი ვალდებულება აქვს გადახდილი – ხანდაზმული თუ მიმდინარე, ეს დოკუმენტურად იქნება შესასწავლი. ანუ, თუ სამი წლის წინ დაერიცხა და გადამხდელი არ არის, შეუძლია მოგვმართოს.

რამდენადაც ვიცი, პრობლემურია ელექტროენერგიის ხარისხი, რომელიც არ კონტროლდება. შესაბამისად, არსებობს დენის უხარისხობით გამოწვეული ზარალი. ამ კუთხით თუ მოგმართავენ?

ყოფილა ასეთი განცხადებებიც, თუმცა აქვე აღვნიშნავ, რომ ჩვენ ხარისხს ვერ ვამოწმებთ, ამას სპეციალური სამსახური ამოწმებს. მაგალითად, მახინჯაურში უხარისხო ელექტროენერგია მიეწოდებოდა მომხმარებელს და მწყობრიდან გამოვიდა საოჯახო ტექნიკა [ძაბვის ვარდნის გამო], მოითხოვეს ზარალის ანაზღაურება. თუმცა,  ასეთ დროს დაზარალებულმა უნდა მიმართოს ექსპერტიზას.

თქვენ მიმართავთ ექსპერტიზას, თუ მომხმარებელმა უნდა მიმართოს თავისი ხარჯით?

ჩვენ არა, მომხმარებელმა უნდა მიმართოს თავისი ხარჯით. ექსპერტიზის ფასიც სხვადასხვაა საყოფაცხოვრებო ტექნიკის მიხედვით. სხვათა შორის, ყოფილა დადასტურების შემთხვევებიც, რომ ტექნიკა მწყობრიდან სწორედ ელექტროენერგიის უხარისხობის მიზეზით გამოსულა.

კომპანიებმა კარგა ხანია იციან ჩვენი სამსახურის შესახებ და იძულებულნი არიან შეუქმნან მომხმარებლებს კომფორტი – ვთქვათ, ელექტროენერგიის, წყლისა თუ ბუნებრივი აირის მიწოდებისას, თავისი ხელშეკრულებებით და, ზოგადად,  ყველაფერში, რაც შედის კომპანიასა და მომხმარებელს შორის ურთიერთობაში.

მომხმარებლებმაც, ვინც უკვე იცის ენერგოომბუდსმენის შესახებ, იციან იმ უფლება-მოვალეობებზეც, თუ რით შეგვიძლია მათ დავეხმაროთ.

PS: მომხმარებლებს ყოველდღე – ორშაბათიდან პარასკევის ჩათვლით, შეუძლიათ განცხადებით მიმართონ ენერგოომბუდსმენის ოფისს ბათუმში, მისამართზე: გენ. მაზნიაშვილის N9 და დაუკავშირდნენ ტელეფონით ცხელ ხაზზე: [032] 242 01 90, ან ელექტრონულ ფოსტაზე: mail@pdci.ge , ასევე ელექტრონული განცხადებით ამ მისამართიდან.

გადაბეჭდვის წესი