„სახელმწიფოსგან მოცემულ მიწას ისევ სახელმწიფო არ გვისაკუთრებს…“ – ამბობს გონიოში მცხოვრები ლადო მჟავანაძე. საუბარია მიწის ნაკვეთებზე, რომლებიც 30-მდე ოჯახს და, მათ შორის, ლადო მჟავანაძეს, გონიოს ციტრუსის მეურნეობამ 90-იან წლებში სარგებლობაში გადასცა. ამ მიწებზე გონიოელებს ძირითადად ბოსტნები ჰქონდათ მოწყობილი, ასევე ბოსლები, რომლებიც 2012 წელს ბათუმის მერიამ იძულებით დაანგრია.
ლადო მჟავანაძე სასამართლოში ბათუმის მუნიციპალიტეტის მიწის კომისიის წინააღმდეგ დავობს, რადგან მას მეურნეობის მიერ გადაცემული მიწის საკუთრების აღიარებაზე 2017 წელს უარი უთხრა. მოსამართლე ჯუმბერ ბეჟანიძემ სარჩელი არ დააკმაყოფილა, თუმცა ჯერ უცნობია, რა მოტივით. ლადო მჟავანაძე სასამართლო დავის გაგრძელებას აპირებს.
„ეს მიწებს გონიოლებს მოგვცა ციტრუსის მეურნეობის დირექტორმა, კირილე ბერიძემ, ოფიციალურად გაფორმდა აქტები… ჭაობი იყო, ამოვაშრეთ და ბოსტნები მოვაწყვეთ, ბოსელიც მქონდა, რომელიც 2012 წელს დამინგრიეს,“ – გვიყვება ლადო მჟავანაძე. ის, და კიდევ 30 ოჯახი, მეურნეობისგან გადაცემულ მიწებს ამ დრომდე იყენებენ, თუმცა მიწის აღიარების კომისია მათ საკუთრებაში გადაცემაზე უარს ამბობს.
„სახელმწიფომ ერთი ხელით მოქალაქეებს გადასცა მიწის ნაკვეთი, მეორე ხელით კი იმავე მიწის ნაკვეთები აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საკუთრება გახადა, ეს არის ორმაგი სტანდარტი,“ – მიიჩნევს ანა ბერძენიშვილი, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ იურისტი. ეს ორგანიზაცია სასამართლოში ლადო მჟავანაძის ინტერესებს იცავს.
ლადო მჟავანაძეს მიწის საკუთრების აღიარების კომისიამ საკუთრების აღიარებაზე უარი იმ მოტივით უთხრა, რომ მიწა, რომლის ფართობიც 397 კვადრატული მეტრია, უკვე აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის საკუთრება იყო და ამ კატეგორიის მიწების აღიარებას მუნიციპალიტეტის კომისია არ ადგენს. მოქალაქე სასამართლოში ითხოვდა, რომ მიწის კომისიას ხელახლა შეესწავლა მისი საკითხი.
„კანონში არსად არაა აკრძალული ის, რომ საკუთრების უფლების აღიარების კომისიას არ შეუძლია იმ მიწის ნაკვეთების საკუთრების აღიარება, რომელიც აჭარის ავტონომიურ რესპუბლიკას ეკუთვნის… მით უმეტეს, აქ სადავოდ არავის გაუხდია ის ფაქტი, რომ ეს მიწები მოქალაქეებს მეურნეობამ კანონიერად გადასცა. ამ მიწის ნაკვეთებს დღემდე იყენებენ მოქალაქეები 20-30 წელი და პრეტენზია არავის გამოუხატავს,“ – ამბობს ანა ბერძენიშვილი, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ იურისტი.
მნიშვნელოვანია ის ფაქტიც, რომ მუნიციპალიტეტების დონეზე შექმნილი საკუთრების უფლების აღიარების კომისიების გარდა არ არსებობს სხვა ადმინისტრაციული ორგანო, რომელიც კონკრეტულად ავტონომიური რესპუბლიკის საკუთრებაში არსებული მიწის ნაკვეთების კერძო საკუთრებაში გადაცემის საკითხს განიხილავს. შესაბამისად, ლადო მჟავანაძე და „გამჭვირვალობა საქართველოც“ ახლა მოსამართლისგან ელიან განმარტებას – სად უნდა იპოვონ სამართალი მოქალაქეებმა.
ანა ბერძენიშვილის თქმით, სასამართლო პროცესებზე სახელმწიფომ ვერ წარმოადგინა დასაბუთება – როგორ შეიძლება ერთი და იმავე მიწის ნაკვეთი მოქალაქეებს გადასცე [მეურნეობაც იმ პერიოდში სახელმწიფოს საკუთრება იყო], შემდეგ იგი ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტის საკუთრება გახადეს და ბოლოს – ავტონომიური რესპუბლიკის.
„გამჭვირვალობა საქართველოს“ იურისტი ანა ბერძენიშვილი საუბრობს არაერთგვაროვან პრაქტიკაზე, მათ შორის, სასამართლო ხელისუფლებაში.
„მსგავსი დავა იყო ქობულეთშიც, როცა მოქალაქე ნატო ზაქარაძე ითხოვდა ავტონომიური რესპუბლიკისთვის გადაცემული მიწის ნაკვეთის საკუთრებაში გადაცემას. სასამართლოსაც აქვს ამ მიმართულებით განსხვავებული პრაქტიკა. ამ კონკრეტულ შემთხვევაში უზენაესმა სასამართლომ თქვა, რომ მიწის კომისიას ხელახლა უნდა შეესწავლა საკითხი. ქობულეთის მიწის აღიარების კომისიამ მოქალაქისთვის მიწის საკუთრებაში გადაცემაზე ისევ უარი თქვა, თუმცა აჭარის ფინანსთა და ეკონომიკის სამინისტროში არსებულმა ზედდების კომისიამ კორექტირება გააკეთა და რეესტრმა ნატო ზაქარაძეს საკუთრება დაურეგისტრირა. ეს არის არაერთგვაროვანი მიდგომა,“ – უთხრა ანა ბერძენიშვილმა „ბათუმელებს“.
„საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს“ იურისტი ყურადღებას ამახვილებს „განსხვავებულ მიდგომაზეც“ – მაგალითად, იმავე გონიოს დასახლებაში, სადაც ადამიანებმა სარგებლობაში მიწის ნაკვეთები გონიოს მეურნეობისგან მიიღეს, მაგრამ არ უკანონებენ, მიწის რეგისტრაცია შოთა მიქელაძემ შეძლო. მას მეურნეობის მიერ მისთვის გადაცემულ მიწის ნაკვეთზე საცხოვრებელი სახლიც ჰქონდა.
იურისტი ანა ბერძენიშვილი არ გამორიცხავს იმასაც, რომ ორგანიზაციამ საკონსტიტუციო სასამართლოსაც მიმართოს, თუკი მოქალაქეების კანონიერი უფლებების დაცვა საერთო სასამართლოებში ვერ მოხერხდება.
