„ახლა ჩვენ მათთვის იმედი ვართ, როცა რამე სჭირდებათ, გვირეკავენ და დახმარებას გვთხოვენ, რადგან გვენდობიან“ – გვიყვება მარიამ პილიპენკო. ის მარნეულში მცხოვრებ ეთნიკურად აზერბაიჯანელ მოქალაქეებს გულისხმობს. მარიამი ბაკალავრიატის დასრულების შემდეგ პროგრამაში – „ასწავლე საქართველოსთვის“ მონაწილეობის მისაღებად დარეგისტრირდა და მალევე მარნეულის საჯარო სკოლაში გაანაწილეს. როგორც პროგრამა ითვალისწინებს, მარიამმა ამ სკოლაში ქართული ენის მასწავლებლად დაიწყო მუშაობა. ამ პროგრამის ფარგლებში გაიცნო მომავალი მეუღლე გიგა გოგინაშვილიც. გიგა პროგრამაში დარეგისტრირების შემდეგ საგარეჯოს მუნიციპალიტეტის სოფელ ლამბალოში გაანაწილეს.
მარნეულში მასწავლებლობის პერიოდში მომხდარ ამბებზე საუბრისას მარიამი ხშირად იყენებს სიტყვებს „გიგასგან განსხვავებით“, განსხვავება კი იმაში მდგომარეობდა, რომ მარიამს მარნეულში გამართული საჯარო სკოლა დახვდა თავისი ინფრასტრუტურით და გაუმართლა იმაშიც, რომ ამ სკოლაში უკვე მუშაობდნენ პროგრამაში მონაწილე მასწავლებლები, ამიტომაც, როცა სკოლაში მუშაობის დასაწყებად მივიდა, მას ნდობით შეხვდნენ. მარიამმა როგორც პედაგოგებთან, ასევე ბავშვებთან ურთიერთობა „მალევე ააწყო“, მალევე დაინახა იმაზე მეტის საჭიროებაც ვიდრე ამას პროგრამა ითვალისწინებდა:
„არ მევალებოდა სამ ცვლაში მუშაობა, მაგრამ იმდენად დიდი სურვილი დავინახეთ, რომ მე და პროგრამის მონაწილე სხვა მასწავლებლებიც სამ ცვლაში ვმუშაობდით, შემდეგ კი ისევ მოსწავლეებთან მივდიოდით სახლებში სამეცადინოდ“.
გიგამ კი სოფელ ლამბალოში ჩასვლის შემდეგ აღმოაჩინა, რომ არც ოჯახში მიიღებდნენ მარტივად, სადაც ლამბალოს სკოლაში მუშაობის პერიოდში იცხოვრებდა და აქ მას არც „ჩვეულებრივ საჯარო სკოლაში ელოდნენ “. სოფელში ჩამოსულ, ახალგაზრდა, 23 წლის მასწავლებელს ჯერ ადგილობრივების ნდობა უნდა მოეპოვებინა:
„სოფელი ლამბალო ძირითადად ეთნიკურად აზრებაიჯანელი თანამოქალაქეებითაა დასახლებული. მე თვითონაც კახეთიდან ვარ და არ მეგონა თუ ლამბალოში ამდენი პრობლემის წინაშე აღმოვჩნდებოდი. ქართულენოვანი სოფლები განსხვავებულია აზერბაიჯანულენოვანი სოფლებისგან. დამხვდა საერთოდ უცხო გარემო. სახლები, ქუჩები, ადამიანები, კულტურა – ყველაფერი განსხვავებული იყო. პროექტი ითვალისწინებდა, რომ აქ ოჯახში უნდა გეცხოვრა და ყველა მსურველს დახმარებოდი ქართული ენის შესწავლაში. რამდენიმე ოჯახმა უარი მითხრა, ბოლოს მამაჩემის ნაცნობი ოჯახი გამოვნახე, რომელმაც მიმიღო“
მარიამ პილიპენკო და გიგა გოგინაშვილი
გიგასთვის მთავარი მოულოდნელობა, მაინც ლამბალოში სასწავლო პროცესისთვის საჭირო ინფრასტრუქტურის არარსებობა იყო:
„სკოლის შენობა კი ჰქონდათ, მაგრამ არსებობდა სამხარაულის ექსპერტიზის დასკვნა, რომ შენობაში შესვლა უსაფრთხო არ იქნებოდა. ეს შენობა დაკეტილი იყო. სკოლისთვის ნაქირავები ჰქონდათ საქონლის ყოფილი ფერმის შენობები, მანამდე აქ ძროხებისა და ცხვრების სადგომი იყო. კედლები ოდნავ შეეთეთრებინათ და ამ შენობებში მიმდინარეობდა სასწავლო პროცესი. იყო ასევე კერძო სახლებიც, ყოფილი თონე და ასე შემდეგ. წარმოიდგინეთ სკოლაში სულ 1200 მდე ბავშვი სწავლობს და 35-40 ბავშვი ზის კლასში, საშინელ, დაბალჭერიან შენობაში. ამას ემატება საქონლის სუნიც. განსაკუთრებით მძაფრდებოდა ეს სუნი ზამთარში, როცა ღუმელს ვრთავდით. ეს სოფელი მდინარე ივრის პირზეა, ეს არის ქარიანი ადგილი, უდაბნო. ასეთ პირობებში უხდებოდათ ბავშვებს სწავლა და გადაადგილება. წარმოდგინეთ სკოლა, სადაც 300 ბავშვზე ერთი საპირფარეშოა.“
სასწავლო პროცესის პარალელურად გიგა ყოველდღე მუშაობდა, რომ ლამბალოსთვის ახალი სკოლის მშენებლობის გადაწყვეტილება და დაფინანსება მიეღოთ შესაბამისი კომპეტენციის მქონე პირებს. ის შეხვდა განათლების მინისტრს, რომლისგანაც მიიღო პირობა, რომ ამ საკითხს ყურადღებით განიხილავდა. ინფორმაცია გაუგზავნა პარლამენტის თავმჯდომარეს, შეხვდა სახალხო დამცველს. მან ლამბალოში არსებული ვითარება გააცნო ყველას, ვისაც ამ საკითხის დადებითად გადაწყვეტაში მონაწილეობა შეეძლო.
გიგას აქტოვობის შემდეგ სახლხო დამცველმა მოამზადა დასკვნა ლამბალოს სკოლაზე, სადაც ომბუსდსმენი წერდა, რომ სკოლის იმ შენობაში სასწავლო პროცესის მიმდინარეობა, როგორც მოსწავლისთვის, ასევე პედაგოგისთვის ღირსების შემლახავი იყო. გიგა გვიყვება, რომ ამ პროცესში ის წინააღმდეგობებსაც წააწყდა:
„პედაგოგები, მშობლები საუბრობდნენ, რომ აწუხებთ ეს ყველაფერი, მაგრამ როცა ბრძოლა დავიწყე სკოლის ახალი შენობისთვის, წინააღმდეგობაც მოყვა ამას ადგილობრივი რესურსცენტრისგან, ეშინოდათ დაჟინებული თხოვნის გამო არ შექმნოდათ პრობლემები. შემდეგ თვითონაც გააქტიურდნენ, ამ დროისთვის ლამბალოში უკვე ულტრათანამდეროვე სკოლაა 1500 ბავშვზე გათვლილი“
გიგას სკოლის ახალ შენობაში არ უმუშავია, მშენებლობა მას შემდეგ დასრულდა, როცა გიგამ პროგრამაში მონაწილეობა დაასრულა.
გიგასთვის და მარიამისთვის მაგისტრატურის დაფინანსება იყო ერთ-ერთი მთავარი მოტივაცია, რის გამოც პროგრამაში „ასწავლე საქართველოსთვის“ ჩართვა გადაწყვიტეს [ამას პროგრამა ითვალისწინებს], თუმცა პროგრამის დასრულების შემდეგ მათ ადგილობრივებთან ურთიერთობა არ გაუწყეტიათ, ისევ ეხმიანებიან მოსწავლები და მათი მშობლებიც, ხშირად დახმარებას ჯანდაცვის სერვისებთან წვდომასთან დაკავშირებული პრობლემების შექმნისას სთხოვენ: „სულ ვცდილობთ დავეხმაროთ“.
კიდევ ერთი დადებითი ტენდენცია, რასაც გოგა და მარიამი ამ პროგრამის ერთ-ერთ მთავარ პრივილეგიად აფასებენ, ეთნიკურად აზერბაიჯანელი მოსწავლეების სწავლის ქართულ სასწავლებლებში გაგრძელების გადაწყვეტილებების სტატისტიკის მკვეთრი ზრდაა. გიგა ამბობს, რომ მოსწავლეები 2012 წლამდე ძირითადად რუსულ სასწავლებლებს ირჩევდნენ, ახლა კი სიტუაცია შეიცვალა და სულ უფრო მეტი მოსწავლე ქართულ სასწავლებელს ირჩევს სწავლის გასაგრძელებლად.
