მეთორმეტეკლასელი გოგო ჩაგვრაზე

ნათია ცენტერაძე ქობულეთის #3 საჯარო სკოლაში, მე-12 კლასში სწავლობს. მისი ერთ-ერთი ესეი – „მა, მე შენ მჭირდები“, რომელმაც ელექტრონული მედიის ყურადღება მიიქცია, გოგონების პრობლემას ეხება.

„მხოლოდ იმიტომ, რომ გოგოდ დაიბადე, შეიძლება მიგატოვოს საკუთარმა მამამ, რადგან მას ბიჭის, „გვარის გამგრძელებლის“ დაბადება უნდოდა“, – წერს ნათია ესეიში. ნათიას ესეი ბევრმა აღიქვა, როგორც პირადი ისტორია.

„ეს დავწერე არა ჩემზე, არამედ იმ გოგონებზე, რომლებიც მართლა გარიყულები არიან მხოლოდ იმიტომ, რომ გოგონებად გაჩნდნენ“, – გვეუბნება ნათია.

მისი აზრით, საზოგადოება ჯერ კიდევ პრობლემად აღიქვამს ოჯახში გოგოს დაბადებას, რადგან „ის გვარს არ აგრძელებს“.

„მხოლოდ იმიტომ, რომ გოგო ხარ,  შეიძლება გითხრან, რომ შენ არ შეგიძლია, რადგან სუსტი სქესი ხარ, რომ შენი საქმე გათხოვებაა და არა სწავლა, რომ არ შეგიძლია წარმატებული იყო,  და ასე შეიძლება გაგრძელდეს უსასრულოდ“, – ამბობს ნათია.

რა სჭირდებათ გოგონებს ყველაზე მეტად? – „მშობლებთან ურთიერთობა. განსაკუთრებით მაშინ, როცა გარდატეხის ასაკში ხარ“, – ამბობს ნათია.

მისი აზრით, აუცილებელია, რომ მშობლები და შვილები ხშირად საუბრობდნენ ერთმანეთთან.

„ზოგჯერ მშობლებს ჰგონიათ, რომ ბავშვებმა ისედაც ყველაფერი იციან, რადგან ისინი აძლევენ მაგალითს ცხოვრებაში, მაგრამ ეს ასე არ არის.  ბავშვები სხვანაირად აღვიქვამთ ყველაფერს. ან მათ ვემსგავსებით. თუ მამა უყვირის დედას, ვფიქრობთ – ესე იგი, ეს ნორმალურია. თუკი დედა ადრეულ ასაკში გათხოვდა, ესეც ნორმალურია. თუკი მეუბნებიან, რომ უნდა გავთხოვდე და არა ვისწავლო, ესეც ნორმალურია. მე შევძელი იმის გააზრება, რომ ეს ყველაფერი უნდა დასრულდეს, მაგრამ ყველა გოგო ვერ ახერხებს ამას“, – გვეუბნება ნათია.

მისი აზრით, ყველაფერი ოჯახიდან იწყება და თუ ვერ გაძლიერებს ოჯახი, მაშინ უნდა გაგაძლიეროს სკოლამ. მაგრამ რა ხდება სკოლაში? ნათიას აქვს პასუხი:

„სკოლა მხოლოდ ფაქტების დაზეპირებას გასწავლის და არა გააზრებას. რატომ? რისთვის? – არავინ არ გიხსნის. მე მქონდა კითხვები და ვცდილობდი მიმეღო პასუხები. მე გავყევი ამ კითხვებს და მივედი იქ, სადაც ახლა ვარ. წიგნებში, ფილმებში ვიპოვე რაღაც კითხვებზე პასუხები.

რამდენი გოგო ფიქრობს დღეს ასე? ალბათ ნახევარი-ნახევარზე და ეს არ არის კარგი, რადგან უფრო მეტი გოგოს გამოფხიზლებაა საჭირო. რატომ მოხდა ასე, რატომ დაიჯერეს  გოგონებმა, ქალებმა ის, რომ კაცი მათზე ძლიერია? რატომ არ ვთქვით თავის დროზე – არა, ჩვენ თანასწორები ვართ?

ალბათ, სადღაც ქალებსაც შეგვეშალა. ვფიქრობ, ქალი არ არის კაცზე სუსტი. პირიქით, უფრო ძლიერია. ამას კაცებიც ხვდებიან. თითქოს ამიტომ არიან მუდმივად საპირისპიროს მტკიცებაში, ხშირად ბრჭყალებსაც აჩენენ, ოღონდ ეს დაგვაჯერონ.“

ნათია ამბობს, რომ ქალების გაძლიერებაზე ხშირად უნდა იყოს საუბარი. გოგონები, ვისაც უჭირთ სტერეოტიპების გადალახვა, სისუსტის მსხვერპლნი ხდებიან:

„გოგოები იჯერებენ, რომ ვიღაცაზე დამოკიდებულება, ეს ნორმაა, რომ კაცია ოჯახში შემომტანი და მან უნდა არჩინოს. მაგრამ თუ ეს ასე არ მოხდა, ისინი სრულიად დაუცველები ხდებიან.

ყველაზე ცუდი არის ის, რომ გოგონები, რომლებიც განსხვავებულად ვფიქრობთ, ბოლომდე ვერ ვახერხებთ ქალების ამ ნაწილის გაძლიერებას. ბევრი მწერალი წერს ქალების ჩაგვრაზე, გენდერულ უთანასწორობაზე საზოგადოებაში, მაგრამ თითქოს არავინ არ ამბობს რაშია გამოსავალი.

თუმცა მე მჯერა, რომ ყველა გზა განათლებისკენ მიდის. რომ შეგვეძლოს, ყველაფრის შეცვლას აქედან დავიწყებდი, რადგან მეტი აზროვნებაა საჭირო სკოლებში. არა ფორმალური გაცვლა ინფორმაციის, არამედ ყველა კითხვაზე ძირეული პასუხის გაცემა“, – გვეუბნება ნათია.

ნათიას მიაჩნია, რომ გამოსავალი სოლიდარობასა და გაერთიანებაშია.

„ილია ჭავჭავაძეს უწერია პატარა ნაპერწკლების შეკრებასთან დაკავშირებით. აი, ეს პატარ-პატარა ნაპერწკლები უნდა შევაგროვოთ, რომ ერთი დიდი ცეცხლი დავანთოთ, რომ  ჩაკეტილობა, ძალადობა  შევამციროთ ოჯახებში. თუ დღეს ერთ ოჯახს გადავარჩენთ, ხვალ უფრო ნაკლები პრობლემა იქნება“, – ამბობს ნათია.

ნათიას აზრით, დღეს მისი თაობის გოგონები ინერტულები არიან: „ათიდან შვიდი მიძინებულია. დანარჩენი სამიდან მხოლოდ ერთი ცდილობს ბოლომდე იბრძოლოს, ორი კი შუა გზაზე ჩერდება. ამიტომ მეტი მოძრაობა და მოქმედება გვჭირდება“.

როგორ ხედავს ნათია საკუთარ როლს ქალების გაძლიერებაში? ამბობს, რომ პროფესიად ფსიქოლოგობა აირჩია და ეს ამ საქმეში დაეხმარება.