GE DIGITAL CAMERA
ურეხის დასახლებაში, ვარშანიძის ქუჩაზე ბუნებრივი წყაროს წყლით არა თუ ახლომახლო, არამედ ქალაქის სხვა მცხოვრებლებიც სარგებლობენ. წყალი სასმელად სხვადასხვა ორგანიზაციებშიც მიაქვთ. ადგილობრივები ამბობენ, რომ ეს წყალი ონკანის წყალს ურჩევნიათ, წვიმის დროსაც არ იცვლის ფერს და გემოც უკეთესი აქვს. მოსახლეობას არ სჯერა, რომ იგი შესაძლოა დაბინძურებული იყოს: „წლებია ამ წყაროს წყალს ვსვამთ და მისგან ვინმე მოწამლულიყო, ასეთი შემთხვევა არ ყოფილა. სათავე ნაგებობასაც ჩვენ ვუვლით, ვწმენდთ, იქაც სუფთადაა ყველაფერი”.
აღნიშნული წყაროს წყალი გასულ წელს სურსათის ეროვნულმა სააგენტომ შეამოწმა. ლაბორატორიული კვლევით დადგინდა, რომ წყალში არსებობდა ნორმაზე მეტი პათოგენური მიკროორგანიზმები, ასევე აღმოჩნდა კოლიფორმები (ნაწლავის ჩხირის ჯგუფის ბაქტერიები) და E.coli (მიკრობები, რომელთა მომატება ნაწლავურ დაავადებებს იწვევს); წყალში მომატებული იყო ნიტრატების რაოდენობაც.
სურსათის სააგენტოს ინფორმაციით, მათ შარშან აღნიშნულის შესახებ ბათუმის მერს მიმართეს. ბათუმის მერიაში გვითხრეს, რომ ამ მომართვის შემდეგ წყაროსთნ საინფორმაციო დაფა გააკრეს, რომ წყალი დაბინძურებული იყო და მისი სასმელად გამოყენებისგან თავი შეეკავებინათ. თუმცა, წყაროს წყალს დღესაც ჩვეულებრივად მოიხმარენ.
მოსახლეობა ამბობს, რომ აქ რაიმე ამკრძალავი განცხადება გამოკრული არ უნახავთ. წყაროს წყალი „ბათუმის წყლის~ ლაბორატორიაშიც შეამოწმეს, სადაც იგივე დარღვევები გამოვლინდა, გარდა E.coli-ისა.
შპს „ბათუმის წყალში~, რომელიც მხოლოდ სისტემის (ონკანის) წყლის ხარისხზეა პასუხისმგებელი, აცხადებენ, რომ წელს მომართვა წყლის ხარისხთან დაკავშირებით არ ყოფილა.
„ჩვენ გეგმა გვაქვს _ ყოველდღიურად, სხვადასხვა ადგილზე, დღეში 5-6 სინჯს ვიღებთ და ვამოწმებთ. ჩვენი წყალი აბსოლუტურად შეესაბამება სტანდარტებს“, _ ამბობს ლანა კეკუტია, „ბათუმის წყლის” ქიმიურ-ბაქტეოროლოგიური ლაბორატორიის უფროსი. მისივე თქმით, სააგენტომ კომპანიას გასულ წელს ორჯერ მიმართა, ერთხელ ბარცხანის დასახლებაში მდებარე ზეთის საწარმო „ბათოილთან”, ხოლო მეორედ, აღმაშენებლის ქუჩაზე მდებარე რესტორან „კიდობანთან~ დაკავშირებით, სადაც სააგენტომ წყალი შეამოწმა.
„პირველ შემთხვევაში მინდა აღვნიშნო, რომ ეს იყო ჭაბურღილის წყალი და სააგენტომ არასწორად მიუთითა ნიმუშის აღების დროს, რომ ეს ცენტრალიზებული სასმელი წყალი იყო. ჩვენ ამ ჭაბურღილის წყალზე, ისევე როგორც წყაროს წყალზე, პასუხს არ ვაგებთ. რაც შეეხება „კიდობანს”, იქ როგორც გავარკვიეთ, წყალი იყო ავზიდან აღებული და არა უშუალოდ სისტემიდან. მანდ წყალს აგროვებენ და შემდეგ მოიხმარენ. ჩვენ კი ავზზე პასუხისმგებელი არ ვართ”, _ ამბობს ლაბორატორიის უფროსი.
სურსათის ეროვნული სააგენტოსგან მიღებული ინფორმაციით, ბათუმის ცენტრალიზებულ სასმელ წყალთან დაკავშირებით გასულ წელს დარღვევა სამ შემთხვევაში დაფიქსირდა: 1. აღმაშენებლის 13, შპს „კიდობანი”, რესტორანი (აღმოჩნდა საერთო კოლიფორმები (არ დაიშვება); 2. თავდადებულის 83/ა (ფერიანობა 20° (ნორმა
„ბათუმის წყლის” ლაბორატორიაში ბოლო ორ შემთხვევაზე ინფორმაცია არ აქვთ. სააგენტოში კი აცხადებენ, რომ ამ დარღვევების შესახებ მათ აცნობეს.
რაც შეეხება შპს “ბათოილს”, რომელიც ნონეშვილის ქუჩა 65-ში მდებარეობს. სააგენტოს მონაცემებით, ეს მცენარეული ზეთის საწარმო მოიხმარს ჭაბურღილის წყალს, რომელშიც მიკრობიოლოგიური გამოკვლევით აღმოჩნდა ნორმაზე მეტი პათოლოგიური მიკროორგანიზმები, საერთო კოლიფორმები და E.coli.
სასმელი წყალი ასევე დაბინძურებული აღმოჩნდა ხელვაჩაურში, ფ. ხალვაშის 171-ში, სოფელ ახალშენში (ტაშხანის წყალსადენი), სარფში, კვარიათში, გონიოში (ანდრია პირველწოდებულის 17), ახალსოფელში და ერგეში (საუწყებო წყალსადენი/ჭაბურღილი, „მეათე კომბინატი“).
დაბინძურებული იყო სასმელი წყალი ქედაში (აბუსერიძე-ტბელის 5-ში აღებული სინჯი).
სამი ნიმუში შემოწმდა ქობულეთში (შპს „ქობულეთის წყალი~) თუმცა, დარღვევა არც ერთში არ აღმოჩნდა.
სუფთა აღმოჩნდა წყალი ხულოშიც (თუმცა სააგენტოს მიერ შარშან შემოწმდა მხოლოდ ერთი ნიმუში სოფელ სტეფანაშვილებში, შპს „ორი გიო”-ს სასაკლაოზე (ლაბაიძეების წყალსადენი, ააიპ „ხულოს წყალსადენი”).
ლანა კეკუტიას თქმით, ნებისმიერი ბუნებრივი, ზედაპირული წყალი, რომელიც სპეციალურად არ იწმინდება, ბაქტერიოლოგიურად სუფთა არ არის. რაც შეეხება ნარჩენ ქლორს, ბათუმში აღებულ სინჯებში ის არ აღმოჩნდა (სააგენტომ გასულ წელს „ბათუმის წყალის~ 36 ნიმუში შეამოწმა. თუმცა, ერთ შემთხვევაში აღმოჩნდა ჟანგვადობის ნორმის დარღვევა, რაც პირდაპირ კავშირშია ნარჩენ ქლორთან).
მიუხედავად არაერთი განცხადებისა, რომ წყლის გაწმენდა ბათუმში უახლესი ტექნოლოგიის გამოყენებით, ყველაზე უსაფრთხო მეთოდით მოხდებოდა, დღეს წყალი, როგორც „ბათუმის წყლის~ ლაბორატორიაში გვითხრეს, ისევ ქლორით იწმინდება. კომპანიას მიმდინარე წელს (თურქული წარმოების) 70 ტონა ქლორის (საერთო ღირებულება 110 460 ლარი) შესყიდვაზე ხელშეკრულებაც აქვს გაფორმებული.
სურსათის ეროვნული სააგენტო ინსპექტირებისას აღმოჩენილ დარღვევებზე მეწარმეს აჯარიმებს, აძლევს მითითებას და ვადას მათ გამოსასწორებლად. თუ დარღვევები კრიტიკულია, მათ გამოსწორებამდე საწარმო ჩერდება.
გასულ წელს სააგენტომ ბათუმში კრიტიკული შეუსაბამობის გამო საწარმოო პროცესი შეუჩერა: შპს “ბიჯი თრეიდის”, მაიაკოვსკის ქ N4 (აგრარული ბაზარი) და შპს “BATTUN”-ს (“PIER Restaurant”, ზღვისპირა პარკი). ისინი ათს-ათასი ლარითაც დაჯარიმდნენ.
“PIER Restaurant”-ში შემოწმებულ „ბრაუნსა“ და ცხვრის ხორცის ფარშში აღმოჩნდა პათოგენური მიკროორგანიზმები და საერთო კოლიფორმები. ბრაუნში ასევე აღმოჩნდა S.aureus (ძლიერი ჩირქმბადი მიკრობი, რომელიც იწვევს კანის დაავადებებს).
2013 წლის იანვრიდან დღემდე აჭარაში (ძირითადად ბათუმში) სურსათის ეროვნული სააგენტოს მიერ შემოწმებულია მხოლოდ 35 სახეობის პროდუქტი (მათ შორის სასმელი წყალი და მზა კერძები) აქედან დარღვევა დაფიქსირდა 26 შემთხვევაში.
სასმელი წყლისა და სურსათის შემოწმების შედეგად მათში პათოგენური მიკროორგანიზმებისა და ნაწლავის ჩხირის ჯგუფის ბაქტერიები (კოლიფორმები), დასაშვებ ნორმასთან შეუსაბამო ჟანგვადობა, ნარჩენი ქლორი და სხვა დარღვევები აღმოჩნდა.
რაც შეეხება ღვინოს, შემოწმებულ ნიმუშებში ნორმებს არ შეესაბამებოდა აქროლადი და ორგანული მჟავები, უშაქრო ექსტრაქტი, ვაშლისა და ღვინის მჟავა, ასევე რძემჟავა.
გასული წლის იანვრიდან 10 მარტამდე აჭარის ტერიტორიაზე სურსათის ეროვნული სააგენტოს მიერ, რომელიც სურსათის უვნებლობის ერთადერთი სახელმწიფო მაკონტროლებელი ორგანოა, შემოწმებული იქნა მთლიანობაში 171 ნიმუში.
ყველაზე მეტად შემოწმებულია სასმელი წყალი (50 სხვადასხვა ნიმუში), შემდეგ ღვინო (15 ნიმუში), თევზი, ხორცი (13-13 ნიმუში), ნაყინი (10 ნიმუში) ხორცის ფარში, ყველი (8-8 ნიმუში), ძეხვი (5 ნიმუში), ხაჭო (4 ნიმუში) კერძები, არაჟანი, რძე, უალკოჰოლო სასმელები, ფაფა (3-3 ნიმუში), ბრენდი, კონსერვი, სალათი, სოსისი, ხორბლის ფქვილი (2-2 ნიმუში); რაც შეეხება ქვემოთ ჩამოთვლილ პროდუქტებს, რეგიონის მასშტაბით მათი მხოლოდ თითო ნიმუში შემოწმდა: არაყი, თაფლი, კარაქი, კარტოფილი, კვერცხი, ლიმონი, მანდარინი, მაწონი, ნადუღი, ნესვი, პომიდორი, პური, საზამთრო, სენდვიჩი, ბრაუნი შოკოლადით და თხილით, ხახვი.
წელს სურსათის ეროვნულმა სააგენტომ აჭარაში მხოლოდ ერთი ობიექტი შეამოწმა. ბათუმში, ჭავჭავაძის ქუჩა N7-ში მდებარე საშაურმეში შემოწმების შედეგად აღმოჩნდა, რომ ქათმის ხორცი დაბინძურებული იყო პათოგენური მიკროორგანიზმებითა და ნაწლავის ჩხირით. სააგენტომ საშაურმე რამდენიმე დღის წინ, კრიტიკული შეუსაბამობის გამო 1000 ლარით დააჯარიმა და საქმიანობის გაგრძელების უფლებაც შეუჩერა.
სურსათის უვნებლობის სახელმწიფო კონტროლი საქართველოში 2010 წლის ივნისიდან ამოქმედდა. ამოწმებენ როგორც გეგმიურად (მათ შესახებ მეწარმეს რამდენიმე თვით ადრე აფრთხილებენ), ასევე არაგეგმიურად (გაუფრთხილებლად). ქვეყნის მასშტაბით რამდენიმე ასეული საწარმოა შემოწმებული, სურსათის მწარმოებელ/დისტრიბუტორად კი, 20 ათასზე მეტი მეწარმეა დარეგისტრირებული.
