41 წლის ქართველი მეომარი, მალხაზ კვიჟინაძე უკრაინის ომში 2023 წლის 24 ივნისს დაიღუპა საარტილერიო დაბომბვისას. ქალაქში, სადაც მშობლები და შვილები ჰყავს, პირველ ივლისს ჩამოასვენეს, დაკრძალეს 2 ივლისს.
საფრანგეთში ლტოლვილის სტატუსს ყოველწლიურად საქართველოს უამრავი მოქალაქე ითხოვს. საფრანგეთის შინაგან საქმეთა სამინისტროს ინფორმაციით, მაგალითად, 2022 წელს თავშესაფრის თხოვნით საქართველოს 8867-მა მოქალაქემ მიმართა საფრანგეთის სახელმწიფოს. ეს 2021 წლის ამავე მონაცემებს 92,8 %-ით აღემატება.
ლტოლვილის სტატუსს და თავშესაფარს საფრანგეთში მალხაზ კვიჟინაძეც ითხოვდა – უკრაინაში დაღუპვამდე რამდენიმე თვით ადრე. მახომ თავშესაფრის თხოვნაზე უარი მიიღო და საფრანგეთის დატოვება მოუწია. ფრანგული პრესა წერს, რომ მახოსთვის (როგორც მას ეძახდნენ) თავშესაფარი რომ მიეცათ, შესაძლოა გადარჩენილიყო და აღარ დაბრუნებულიყო უკრაინაში საბრძოლველად.
მალხაზ კვიჟინაძე პროფესიით კარისკაცი იყო და 2016 წლიდან იბრძოდა უკრაინაში. ქუთაისში ოთხი შვილი, ძმა და მშობლები ჰყავდა, ცოლი რამდენიმე წლის წინ გარდაეცვალა. შვილები მეომარს 2016 წლის შემდეგ არ ჰყავდა ნანახი.
ფრანგულმა გამოცემამ rue89strasbourg მახო სიცოცხლეშივე ჩაწერა, მაშინ, როცა ის თავშესაფარს ელოდებოდა.
„დარწმუნებული იყო, რომ უკრაინაში საქართველოსთვის იბრძოდა. უკრაინაში რუსეთის წინააღმდეგ ბრძოლით მიიჩნევდა, რომ საკუთარ სამშობლოსაც იცავდა. 2022 წლის მაისში მახო ტოქსიკური გაზით მოიწამლა უკრაინის ფრონტზე, სუნთქვა უჭირდა და ბრძოლის გაგრძელება აღარ შეეძლო. სამკურნალოდ საფრანგეთში ჩამოვიდა. მოწამვლის დიაგნოზი მას სტრასბურგის საუნივერსიტეტო კლინიკის ექიმებმა დაუსვეს.
მახომ საფრანგეთში 24 წლის ჯუკა გაიცნო, რომელსაც საფრანგეთში ბინადრობის უფლება აქვს, როგორც მძიმე ჯანმრთელობის პრობლემის მქონე პირს. ჯუკა დაეხმარა მახოს მიეღო საჭირო სამედიცინო დახმარება. ის გაჰყვა პრეფექტურაში, სადაც მახომ თავშესაფრის მოთხოვნის შესახებ დაწერა განცხადება.
მახომ რამდენიმე კვირა გაატარა სტრასბურგის ეტუალის პარკში გაშლილ კარავში. მერე კი საფრანგეთის მიგრაციისა და ინტეგრაციის სააგენტომ ერთი ოთახი გამოუყო სტრასბურგში, შემდეგ 2022 წლის სექტემბერში პარიზში წავიდა, მოქალაქეობის არმქონე და ლტოლვილთა უფლებადამცველი ორგანიზაციის (OFPRA) წარმომადგენლებისთვის საკუთარი ამბავი რომ მოეყოლა, თუმცა რამდენიმე კვირის შემდეგ მახომ თავშესაფრის მოთხოვნაზე უარი მიიღო“, – წერს rue89strasbourg-ი უკრაინაში დაღუპული ქართველი მეომრის შესახებ.
ეს სტრასბურგული გამოცემა ხშირად წერს საფრანგეთში მყოფი ქართველი მიგრანტების პრობლემებზე, უფლებებზე, საჭიროებებსა და მძიმე საცხოვრებელ პირობებზე, რაშიც მათ უწევთ ყოფნა თავშესაფრის მოლოდინში.
გამოცემის ცნობით, მახო საუბრობდა იმაზე, რომ საქართველოში ვერ დაბრუნდებოდა, რადგან არ იყო უსაფრთხო უკრაინაში მებრძოლისთვის საქართველოში ყოფნა.
„ჩვენი ხელისუფლება პუტინის ხელისუფლებასთანაა ახლოს და დამიჭერენო, ამბობდა“, – იხსენებს მახოს მეგობარი, 24 წლის ჯუკა ფრანგულ მედიასთან საუბრისას.
„საფრანგეთში მახოს მუშაობის უფლება არ ჰქონდა, დღეები ოთახში ბოლთის ცემით გაჰყავდა. ოთახს ინაწილებდა თავშესაფრის მომლოდინე კიდევ ერთ ადამიანთან ერთად, რომლის ენაც არ ესმოდა. ხანდახან მეგობრებს მისთვის სიგარეტი და საჭმელი მიჰქონდათ. ძალიან უჭირდა უსაქმოდ ყოფნა, ისე რომ ვერავის ნახულობდა. ხშირად იმეორებდა, რომ საფრანგეთმა შეუნარჩუნა სიცოცხლე და მადლიერი იყო ამ ქვეყნის“, – ამბობს მახოს მეგობარი.
2023 წლის 6 აპრილს, ორი თვის შემდეგ, რაც გაიგო, რომ საფრანგეთმა მას ლტოლვილის სტატუსი არ მისცა, მახო უკრაინაში დაბრუნდა.
ფრანგულ გამოცემასთან მახო მაშინ ამბობდა, რომ ავტობუსით აპირებდა პოლონეთში ჩასვლას, საიდანაც უკრაინაში, ფრონტზე დაბრუნდებოდა. „ეს ერთადერთი შანსი მაქვს“, – ეუბნებოდა მახო ჟურნალისტს.
„ლტოლვილის სტატუსს თუ მიიღებდა გეგმავდა 4 შვილი ჩამოეყვანა ქუთაისიდან. 2016 წლის მერე არ ჰყავდა ისინი ნანახი. უკრაინაში რომ დაბრუნდა ბრძოლის გასაგრძელებლად მას ისევ ჰქონდა იმედი, რომ გაასაჩივრებდა თავშესაფარზე უარის გადაწყვეტილებას და კიდევ იყო საფრანგეთში დაბრუნების იმედი. უკრაინიდან ჰქონდა მიმოწერა სოციალურ აგენტთან და ადვოკატთან საფრანგეთში, რომელსაც მახოს სახელით უნდა ეწარმოებინა დავა სასამართლოში თავშესაფარზე უარყოფითი გადაწყვეტილების გამო“, – წერს ფრანგი ჟურნალისტი კამილ ბალზინგერი.
24 ივნისს მახო ბახმუტთან დაიღუპა საარტილერიო დაბომბვისას.
„სადაზვერვო კაბინაში იყო, როცა ტანკიდან გასროლილმა ბომბმა იმსხვერპლა“ – ასეთი ინფორმაცია მიაწოდეს მახოს მეგობარს, 24 წლის ჯუკას მახოს ფრონტის მეგობრებმა მისი გარდაცვალებიდან ორი დღის შემდეგ, 27 ივნისს.
იმ დღეს, როცა სტრასბურგს ტოვებდა, მახომ გამოსამშვიდობებელი სადილი მოაწყო და ქართველი მეგობრები მოიწვია. „ეს ჩვენი ბოლო შეხვედრააო, ამბობდა. ყველანი ვხვდებოდით რასაც გულისხმობდა, რა ფიქრებიც ჰქონდა. მართლა ასე გამოვიდა“, – იხსენებს მახოს საფრანგეთში მცხოვრები მეგობარი – ჯუკა.
2 ივლისს, ქუთაისში მახოს დაკრძალვის დღეს, სტრასბურგში მახოს მეგობრები შეიკრიბნენ, ის მეგობრები, რომლებიც ეტუალის მოედანზე მასთან ერთად ცხოვრობდნენ გაშლილ კარვებში:
„შევიკრიბეთ, რომ გვეჩვენებინა: ჩვენ მის გვერდით ვართ. ვფიქრობთ მახოზე და სულ გვემახსოვრება, ამიტომ შევიკრიბეთ“, – ამბობს მახოს მეგობარი ჯუკა.
2 ივლისს ქუთაისში მალხაზ კვიჟინაძე, უკრაინაში დაღუპული ქართველი მეომარი დაკრძალეს. ამ დღეს სტრასბურგში მახოს ის მეგობრები შეიკრიბნენ, რომლებიც მასთან ერთად, თავშესაფრის მოლოდინში ეტუალის მოედანზე გაშლილ კარვებში ცხოვრობდნენ
