თურქეთში, მარმარილოს ზღვის აღმოსავლეთით მდებარე იზმიტის ყურეში, მკვლევრებმა გამოიკვლიეს თევზის 12 სახეობა, რომელთა უმრავლესობა საკვებად მოიხმარება.
კვლევის თანახმად, მიკროპლასტმასა აღმოჩნდა იზმითის ყურეში ყოველი 10 თევზიდან ოთხის საჭმლის მომნელებელ ტრაქტში, მათ შორის, წითელ კეფალსა და სკუმბრიაში – ამის შესახებ თურქული მედია წერს.
პლასტმასა ერთ-ერთი მთავარი დამაბინძურებელია. ერდოღანის უნივერსიტეტის საზღვაო ბიოლოგიის განყოფილების მკვლევარი ულგენ აიტანი განმარტავს, რომ თევზებში საკმაოდ გავრცელებული მიკროპლასტმასა წარმოადგენს ბოჭკოებს, რომელიც სინთეტიკური ტექსტილისგან წარმოიქმნება. მისივე თქმით, პლასტმასის ბოჭკოები, ჩვეულებრივ, ქარის ან კანალიზაციის მიერ სინთეტიკური ტექსტილის გარეცხვის შედეგად ვრცელდება.
მიკროპლასტმასით დაბინძურების კიდევ ერთი ტიპი წარმოიქმნება ყველა სახის პლასტმასის მასალის ფრაგმენტაციის შედეგად, ისეთის, როგორიცაა, მაგალითად, სარეცხი საშუალებების ბოთლები, შეფუთვა და პლასტიკური ჩანთები.
მკვლევარი ასევე აღნიშნავს, რომ გლობალური პლასტმასას წარმოება მოსალოდნელია გაოთხმაგდეს 2050 წლისთვის და მაშინაც კი, თუ პლასტმასას მოხვედრა ზღვაში შეჩერდება, რადგან პლასტმასა, რომელიც უკვე ზღვაშია გასული საუკუნის 50-იანი წლებიდან, ჯერ კიდევ იშლება.
მისივე თქმით, დიდი რისკის ქვეშ არიან ისეთი ცოცხალი არსებები, როგორიცაა მიდიები და ანჩოუსები, რომლებიც იკვებებიან წყლის გაფილტვრით, რადგან მათ არ შეუძლიათ თავიდან აიცილონ მიკროპლასტმასისა და ქიმიკატების გადაყლაპვა.
„ამ ქიმიკატების უმეტესობა შეიძლება გადავიდეს ერთი ცოცხალი არსებიდან მეორეზე კვებითი ჯაჭვის მეშვეობით. მაგალითად, თუ ანჩოუსში მოხვდება მიკროპლასტმასა, უფრო დიდი თევზი, რომელიც ანჩოუსით იკვებება, ასევე შთანთქავს მიკროპლასტმასას“ – ამბობს მკვლევარი.
სპეციალისტების თქმით, ამ სიტუაციიდან გამოსავალი ზღვებში პლასტმასას მოხვედრის ალბათობის შემცირებაა.
საზღვაო ნარჩენების მონიტორინგი საქართველოში არ ხდება, გარდა ერთეული შემთხვევებისა. მაგალითად, 2021 წელს „შავი ზღვის ეკო აკადემიამ“ ბათუმში, ქობულეთში, ურეკსა და ფოთში შავი ზღვის საზღვაო ნარჩენებით დაბინძურების მონიტორინგი ჩაატარა სანაპიროზე. ორგანიზაციის მიერ აღწერილი საზღვაო ნარჩენების 87%-ს შეადგენდა პლასტიკატის ბოთლები, თავსახურები და სხვა მცირე ზომის პლასტმასის ნივთები.
______________
ფოტო: ფოტო: dailysabah.com
ამავე თემაზე:
რა აბინძურებს შავ ზღვას – ინტერვიუ საზღვაო ნარჩენების ექსპერტთან
