„2022-2025 წლების პრიორიტეტების დოკუმენტში ზუსტად, სიტყვა-სიტყვით, იგივე შეფასებები და მოლოდინებია დაფიქსირებული, რაც ასახული იყო წინა წლების დოკუმენტებში, მასში ვხვდებით იმავე პრობლემებსა და საკითხებს, რაც წინა წლებშიც ფიქსირდებოდა, მტკიცდებოდა, მაგრამ ვერ სრულდებოდა“, – ასე შეაფასა ბათუმის 2022 წლის ბიუჯეტი ყოფილმა მერმა, ჯემალ ანანიძემ.
ის ახლა პარტია „გახარია საქართველოსთვის“ თემატური ჯგუფის ხელმძღვანელია.
ჯემალ ანანიძე რამდენიმე წლის წინ თავადაც გეგმავდა ბათუმის ბიუჯეტს, ის ჯერ მერიის საფინანსო-საბიუჯეტო კომისიის ხელმძღვანელი იყო, შემდეგ კი ბათუმის მერი.
პარტიამ – „გახარია საქართველოსთვის“ ბათუმის დემოკრატიული ჩართულობის ცენტრში 2022 წლის ბიუჯეტის დეტალური განხილვა მოაწყო.
ამ შეხვედრას 18 აპრილს, არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლები ესწრებოდნენ და მოხსენების დასრულების შემდეგ მათ კითხვების დასმის საშუალებაც მიეცათ. წინა წლების ბიუჯეტების დაგეგმვისა და შესრულების კრიტიკას წინა მოწვევის საკრებულოს წევრი ნატალია ძიძიგურიც ისმენდა. ამჯერად ის საკრებულოში გახარიას პარტიიდან შევიდა, მას შემდეგ, რაც ნინო ბაციაშვილმა მანდატზე უარი თქვა.
შეხვედრაზე ჯემალ ანანიძემ მიმოიხილა 2022 წლის ბიუჯეტის ხარჯვითი ნაწილი, ძირითადად ინფრასტრუქტურის მიმართულებით და ის განმარტებით ბარათში მოცემულ ინფორმაციას შეადარა.
მან მაგალითებზე დაყრდნობით თქვა, რომ ბიუჯეტში მოცემული ციფრები და განმარტებები ხშირ შემთხვევაში თანხვედრაში არ არის პროგრამულ ბიუჯეტთან, ტექსტების დიდი ნაწილი კი წინა წლის ბიუჯეტიდან არის დაკოპირებული.
„პროგრამული ბიუჯეტის მომზადების დროს დარღვეულია კავშირი პრიორიტეტების დოკუმენტთან და პროგრამად წარმოდგენილია დაფინანსება, რაზეც არაა საუბარი პრიორიტეტების დოკუმენტში. უგულებელყოფილია ბიუჯეტის მომზადების პრინციპები.“
ჯემალ ანანიძის თქმით, ხშირად არათავსებადია პროგრამულად გაწერილი და ბიუჯეტით გათვალისწინებული ინფორმაციაც. მაგალითად, პროგრამულად გაწერილია 46 მილიონ 583 900 ლარის ასიგნება, ბიუჯეტით კი გათვალისწინებულია 56 562 500 ლარი.
პროგრამულ ბიუჯეტში არ არის ასახული, მაგალითად, ბათუმის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს დაფინანსება – 2 მილიონ 149 600 ლარი, მერიის დაფინანსება – 5 მილიონ 879 000 ლარი, სარეზერვო ფონდი – 1 მილიონ 850 000 ლარი, წინა წლებში წარმოქმნილი დავალიანებების დაფარვისა და სასამართლო გადაწყვეტილებების აღსრულების ფონდი – 100 000 ლარი.
რამდენიმე მაგალითი, რომელიც ჯემალ ანანიძემ აუდიტორიას წარუდგინა:
- საგზაო ინფრასტრუქტურის განვითარება
მუდმივად ერთი და იმავე ქუჩების გადათხრა-რეაბილიტაცია – სამუშაოთა უხარისხოდ შესრულების გამო რეაბილიტაციის დასრულებიდან უმოკლეს ვადაში ბათუმის ქუჩაში ორმოების და დაზიანებების გაჩენა აფერხებდა იმ ადმინისტრაციული ტერიტორიების განვითარებას, სადაც ქუჩების უმრავლესობა საერთოდ არაასფალტირებულია. ეს მუდმივი დისკომფორტია ქალაქში ტრანსპორტით გადაადგილების დროსაც.
ჯემალ ანანიძის თქმით, სახეზე გვაქვს ყოველ ახალ ეტაპზე პრობლემის სრულად მოგვარების ოთხწლიანი პროგრამის ბოლო წელზე გადატანის ტენდენცია.
მისი თქმით, მერია შემსრულებელ კომპანიას პასუხისმგებლობას არ აკისრებს საგარანტიო ვალდებულებებით, რომ შემსრულებლებმა საკუთარი სახსრებით აღმოფხვრან ხარვეზები მომავალში.
გარდა ამისა, ჯემალ ანანიძე ყურადღებას ამახვილებს იმაზე, რომ პროგრამაში გაწერილი მოცულობების შემცირება ბიუჯეტის შეუცვლელად მოქმედი ნორმატიული აქტების უხეშად დარღვევაა:
ქუჩების რეაბილიტაციის საპროგნოზო დინამიკა და ფაქტობრივი მდგომარეობა წლების მიხედვით
აღნიშნული ქუჩები, ფაქტობრივად, დასრულებულია, მოპირკეთებულია ბუნებრივი ქვაფენილით, რომელსაც აქვს ვარგისიანობის ხანგრძლივი პერიოდი, ხოლო ქუჩის მოვლა-შენახვა შესაძლებელია მინიმალური დანახარჯებით.
„იმ ფონზე, როცა ქალაქში ჯერ კიდევ მრავლადაა მოუწესრიგებელი, არაასფალტირებული, არასტანდარტული ქუჩა, აღნიშნული ქუჩების მშენებლობა მუნიციპალიტეტის ფინანსების არამიზნობრივი ხარჯვაა“ – ამბობს ჯემალ ანანიძე.
2021 და 2022 წლების ბიუჯეტები იდენტური ტექსტებით
- მერია ამტკიცებს, რომ საზოგადოების ინფორმირებულობას ყოველ წელს 10%-ით ზრდის
„საზოგადოების ინფორმირებულობის ამაღლების“ ქვეპროგრამის საბოლოო შედეგის შეფასების ინდიკატორია – „გაშუქებული ინფორმაციის მაჩვენებლის გაზრდა წინა წელთან შედარებით -10%-ით“.
წინა წელთან შედარებით ინფორმირებულობის ყოველწლიური 10%-იანი ზრდა გათვალისწინებულია 2018 წლიდან და გრძელდება 2025 წლამდე. მერია ამ პროგრამით აპირებს საინფორმაციო საშუალებების საეთერო ბადის სრულად ათვისებას.
პროგრამის განხორციელების რისკებში დაფიქსირებულია მოსაზრება მისი განხორციელების ხელშემშლელ ფაქტორებზე და იგი ჩამოყალიბებულია, როგორც „გაშუქებული ინფორმაციის სიმცირე, გაშუქებულ ინფორმაციაში შესაძლო ხარვეზები და უზუსტობები“.
ჯემალ ანანიძის შეფასებით, გაუაზრებლად წარმოდგენილი პროგრამის განხორციელების საბოლოო შედეგის ინდიკატორი აბსოლუტურად მოკლებულია რაიმე გათვლას. წარმოდგენილი სახით გაზომვის შემთხვევაში გაუგებარია, რატომ არ შეიძლება უფრო მეტი პროცენტულობით გაიზარდოს ინფორმირებულობა. პროგრამის განხორციელების რისკების შეფასებიდან ირკვევა, რომ თავიდანვე პროგრამა გათვლილია ხარვეზებით განხორციელებაზე.
„ეს ამბავი ჰგავს იმას, როცა წერდნენ, რომ ყოველ წელს საგაზაფხულო სამუშაოებს ორი კვირით ადრე ვიწყებთო. ბოლოს გადათვალეს და გამოვიდა, რომ იანვარში უნდა დაეწყოთ“.
- „პრიორიტეტის დასაბუთება“ – მეორდება 2021-2024 წლების პრიორიტეტების დოკუმენტი
სასურველია, პროგრამა, პრიორიტეტის დოკუმენტი მაინც, ასახავდეს არსებულ ვითარებას, შეიცავდეს თუნდაც ბოლო 4 წლის მიღწევებს, ახალ გამოწვევებს, რადგან ზოგადი სურვილების გარდა გამოიკვეთოს მიღწეული და მისაღწევი შედეგები.
პროგრამის აქტუალობა, ამონარიდი პრიორიტეტების დოკუმენტიდან:
„აღსანიშნავია, რომ მუნიციპალური და კომუნალური მომსახურების ხარისხი მნიშვნელოვან ზეგავლენას ახდენს ეკონომიკის განვითარებაზე. მნიშვნელოვანია მისი პირდაპირი კავშირი ქალაქში ტურიზმის განვითარების პერსპექტივებთან. ბათუმის მუნიციპალიტეტის ხედვა მუნიციპალური ინფრასტრუქტურისა და მომსახურების სფეროში უკავშირდება ქალაქში ტურიზმის განვითარებას.
ასევე, გარდა ეკონომიკური განვითარებისა, თავის მხრივ, გამართული კომუნალური ინფრასტრუქტურის არსებობა ხელს უწყობს ეკოლოგიური უსაფრთხოების უზრუნველყოფას და საცხოვრებელი გარემოს ხარისხის გაუმჯობესებას“- წერია მერიის პრიორიტეტების დოკუმენტში.
ჯემალ ანანიძის თქმით, „პრიორიტეტი მოიცავს შვიდ პროგრამას, რომელთა მიზანი, აღწერა და მოსალოდნელი შედეგი უცვლელადაა გადმოტანილი 2019 წლიდან მოყოლებული ყოველი მომდევნო წლის პროგრამებში.
არ ჩანს პრობლემებისა თუ მიღწევების არეალი, შეუძლებელია დადგინდეს, პრობლემა ეხება მთლიანად ქალაქს, თუ პრობლემები ნაწილობრივ მაინც მოგვარებულია წინა წლების პროგრამების განხორციელებით. „პრიორიტეტის დასაბუთება“ სრულად მეორდება 2021-2024 წლების პრიორიტეტების დოკუმენტიდან.“
