სასამართლოში ძირითადად საპროცესო შეთანხმებით სრულდება „ნაადრევი ქორწინების“ საქმეები, ანუ შემთხვევები, როცა ადამიანებს ბრალი სისხლის სამართლის კოდექსის 140-ე მუხლის შესაბამისად წარუდგინეს. ეს მუხლი გულისხმობს „სექსუალური ხასიათის შეღწევას 16 წელს მიუღწევლის სხეულში.“ უმეტეს შემთხვევაში, ამ დანაშაულის შემდგომი მოცემულობა -„არარეგისტრირებული ქორწინებაა“. „ნაადრევი ქორწინებისთვის“ ძირითადად ამ მუხლით ასამართლებენ ადამიანებს.
გენერალური პროკურატურის მიერ „ბათუმელებისთვის“ მოწოდებული მონაცემების მიხედვით, 2019 წელს 62 შემთხვევაზე დაიწყო სისხლის სამართლებრივი დევნა 140-ე მუხლის შესაბამისად, 2018 წელს – 86 შემთხვევაზე. „ბათუმელებმა“ რამდენიმე სასამართლოს განაჩენი გამოითხოვა იმის გასარკვევად, თუ რით დასაჯეს ადამიანები არასრულწლოვანთან სექსუალური კონტაქტისთვის.
განაჩენებში ნახავთ შემთხვევებს, როცა ერთი და იგივე პირი ხელახლა სამართლდება სსკ-ს 140-ე მუხლით, ანუ პროკურორი ბრალდებულთან საპროცესო შეთანხმებას დებს, ხოლო ბრალდებული განაგრძობს დაზარალებულთან სექსუალურ კონტაქტს, ვისთანაც „არარეგისტრირებულ ქორწინებაში“ იმყოფება. საგულისხმოა ისიც, რომ მსგავს შემთხვევებში სასამართლომდე მისული საქმე ისევ საპროცესო შეთანხმებით სრულდება, ანუ არსებითი განხილვა ისევ არ ტარდება და ბრალდებული, რომელიც დანაშაულის ჩადენას ისევ აღიარებს, გარეთ რჩება.
მაგალითად, ზუგდიდის რაიონულ სასამართლოში მოსამართლე ნატრული აკობიამ 4 წლით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა პ.გ.-ს, 14 წლის გოგოსთან სექსისთვის, რაც ჩაეთვალა პირობით. ის წინა წელს ამავე მუხლით გასამართლდა და მაშინაც სასჯელი პირობით ჩაეთვალა, რადგან საპროცესო შეთანხმება შედგა. მაშინ ბრალდებულს 3 წლით ჰქონდა პირობითი მსჯავრი შეფარდებული.
მოსამართლე განაჩენში აღნიშნავს, ბრალდებული წინა წელსაც იმავე მუხლით რომ გასამართლდა და დაზარალებული უკვე ორსულადაა.
„…ნოემბრის და დეკემბრის თვეში გასამართლების შემდეგ ზუგდიდში პ.გ.-მ, რომელსაც შეცნობილი ჰქონდა, რომ ლ. იყო 16 წლის ასაკს მიუღწეველი, მასთან ამყარებდა ნებაყოფლობით სქესობრივ კავშირს. ამჟამად ლ. არის ორსულად“, – წერია განაჩენში.
მსგავსი განაჩენი აქვს რუსთავის სასამართლოსაც. პროკურატურის ვერსიით, ბრალდებული არარეგისტრირებულ ქორწინებაში მყოფ 16 წლის გოგოსთან, რომელიც უკვე ფეხმძიმედ იყო, სექსით კავდებოდა. მოსამართლე ეკატერინე პართენიშვილმაც აქაც საპროცესო შეთანხმება დაადასტურა და ბრალდებულს სამი წლით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა, რაც პირობით ჩაეთვალა. განაჩენის მიხედვით ვერ ვიგებთ, რა სასჯელი ჰქონდა ბრალდებულს შეფარდებული წინა წელს.
140-ე მუხლით გათვალისწინებული შემთხვევების დიდი ნაწილი საპროცესო შეთანხმებით სრულდება და პირობითი მსჯავრით. რამდენიმე საქმეზე სასამართლომ საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომა გამოიყენა, ასევე ფულადი ჯარიმა.
რა ხდება იმ შემთხვევაში, როცა საპროცესო შეთანხმება არ ფორმდება? – ასეთი განაჩენი, მაგალითად, თელავის რაიონული სასამართლოს გადაწყვეტილებებში ვნახეთ. მოსამართლე ზვიად შარაძემ ერთ შემთხვევაში 14 წლის გოგოსთან სექსუალური კონტაქტისთვის პირს 3 წლით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა, რაც ჩაეთვალა პირობით, ასევე საზოგადოებისთვის სასარგებლო შრომა 100 საათით. ამ შემთხვევაში ბრალდებულთან საპროცესო შეთანხმება შედგა.
მეორე შემთხვევაში კი, სადაც საპროცესო შეთანხმება არ გაფორმებულა, ბრალდებულს 140-ე მუხლის შესაბამისად 7 წლით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდეს.
სასამართლოში ამ უკანასკნელ საქმეზე არსებითი განხილვა შედგა და მოსამართლეს ჩვენება დაზარალებულად ცნობილმა 14 წლის გოგომაც მისცა. მან თქვა, რომ ბრალდებული „ოდნოკლასნიკით“ გაიცნო და ერთ დღეს სკოლის ნაცვლად, ბრალდებულთან შესახვედრად წავიდა… დაზარალებული ჰყვება, რომ ბრალდებულმა მას გზაში ავტომანქანიდან გადაუგდო მობილური ტელეფონი თავისი სიმ-ბარათით და ნათლიის ოჯახში იძულებით დაამყარა მასთან სექსუალური კონტაქტი. ეს შემთხვევა „არარეგისტრირებული ქორწინებით“ არ დასრულებულა.
სასამართლოს ჩვენება მისცა ბრალდებულმაც. მან თქვა, რომ არ იცოდა, თუ გოგო 14 წლის იყო და მისი ცოლად შერთვა სურს.
ამ საქმეზე პროკურატურა ბრალდებულს გაუპატიურების მუხლითაც ედავებოდა, თუმცა გაუპატიურების ფაქტი სასამართლომ არ დაადგინა.
