გასულ წლებთან შედარებით აჭარის სოფლებში ნარჩენების შეგროვების პროცესი მუნიციპალურ დონეზე გაუმჯობესდა, თუმცა ნარჩენების მართვის სისტემა ჯერ არც ერთ მუნიციპალიტეტში არ არის გამართული. სოფლებში მოსახლეობა დღის განმავლობაში მოგროვებული ნარჩენების 80%-ზე მეტს მეორადად მოიხმარს მეურნეობაში, ნარჩენების იმ ნაწილს კი, რომელიც არაფერში გამოდგება, სოფელში ან მის მიმდებარედ განთავსებულ ურნებში ყრიან.
ხულოში, ქედასა და შუახევში [მოსახლეობა – 55600] ჯამში 500-მდე ნაგვის ურნაა განთავსებული. ზოგიერთ სოფელში ურნების სიმცირის ან არარსებობის გამო ნარჩენების ნაწილი კვლავ ღელეებსა და ხევებში, ე.წ. არალეგალურ ნაგავსაყრელებზე ხვდება.
ხულო
ხულოს მუნიციპალიტეტში ამბობენ, რომ სანაგვე ურნები შარშანაც შეიძინეს და წელსაც, მაგრამ საკმარისი მაინც არ არის: “CENN-თან ერთად რამდენიმე არალეგალური ნაგავსაყრელი დავხურეთ. სამწუხაროდ, კიდევ ბევრი გვაქვს. სულ 350-მდე 1.1 კუბ/მ. ტევადობის ურნა გვაქვს შეძენილი, რომლებიც განთავსებულია დაბა ხულოში, კურორტ ბეშუმსა და 72 სოფელში.
დარჩენილია 11 სოფელი და ის 72 სოფელიც სრულად არ არის ათვისებული… თითო ურნა თითქმის ყველა სოფელშია, მაგრამ საკმარისი არ არის. ისინი ერთმანეთისგან 300 მეტრზე მეტი დაშორებით არ უნდა იყოს განთავსებული. წელს 80 ერთეული შევიძინეთ, გასულ წელს – 90. ადრეც გვქონდა გარკევული რაოდენობის ურნები შეძენილი და ვფიქრობთ, რომ 2022 წლისთვის , მუნიციპალიტეტის 90% მაინც იყოს ათვისებული”, – ამბობს ზაზა აბულაძე, ხულოს მუნიციპალიტეტის ინფრასტრუქტურის სამსახურის უფროსი. მისი თქმით, ნარჩენები სოფლებიდან ორამწეანი მანქანით გააქვთ: „კვირაში 3-4-ჯერ დადის მანქანები, საჭიროების შემთხვევაში ყოველ დღეც შეგვიძლია, იმიტომ, რომ ამაში ჩვენ ვიხდით ფულს. ბათუმის ნაგავსაყრელზე ხდება განთავსება”.
შუახევის მუნიციპალიტეტში სულ 30 ურნაა და, ძირითადად, დაბასა და ხიჭაურშია განთავსებული. შუახევის მუნიციპალიტეტის საფინანსო სამსახურის უფროსის, ანზორ ცეცხლაძის თქმით, მუნიციპალიტეტში ნარჩენების შეგროვებისა და კონტეინერებამდე მიტანისთვის 22 ადგილობრივი მცხოვრებია დასაქმებული. დაბისა და ხიჭაურის ტერიტორიაზე განთავსებული ურნებიდან ნარჩენები შპს სანდასუფთავებას გადააქვს ბათუმის ნაგავსაყრელზე. მუნიციპალიტეტიდან კვირაში სამჯერ გააქვთ ნარჩენები.
“ვგეგმავთ, რომ ადმინისტრაციულ ცენტრებამდე მივაღწიოთ, შევიძინოთ სანაგვე კონტეინერები და მანქანა, რომ სამომავლოდ ადმინისტრაციული ცენტრებიდანაც მოხდეს ნარჩენების გამოტანის ორგანიზება”, – ამბობს ანზორ ცეცხლაძე.
ეს არალეგალური ნაგავსაყრელი შუახევის მუნიციპალიტეტის სოფელ ტაკიძეებში გადავიღეთ.
ნარჩენები ხევში / სოფ. ტაკიძეები
ქედა
ქედის მერის პირველი მოადგილე, როლანდ ბერიძე ამბობს, რომ ბოლო ორი წლის განმავლობაში მუნიციპალიტეტში უკანონო ნაგავსაყრელის გამოვლენის შემთხვევა არ ჰქონიათ.
“ქედის მასშტაბით 100-ზე მეტი ურნა გვაქვს განთავსებული, როგორც დიდი, ისე პატარა ურნები. მომავალი წლისთვის ვგეგმავთ კიდევ 100 ერთეულამდე ურნის შეძენას. თითქმის ყველა სოფელშია ურნა შეტანილი, მაგრამ შეიძლება რომელიმე კონკრეტულ სოფელში საჭირო იყოს 3-4 ურნა”, – ამბობს ის. – “ჩვენ შევიძინეთ მაღალი გამავლობის ორი ნაგავმზიდი მანქანა, ასევე სპეცტექნიკა, რითაც ხდება ნარჩენების მოგროვება. დაბიდან ყოველდღიურად გაგვაქვს ნარჩენები, სოფლებიდან კი – ყოველ მე-4, მე-5 დღეს”.
ხულოს, ქედისა და შუახევის მუნიციპალიტეტებში, ნარჩენების გარემოში გადაყრისთვის თითქმის არავინ დაუჯარიმებიათ. ამის ერთ-ერთი მიზეზი ისიც არის, რომ ნარჩენების მართვის სისტემა ჯერ კიდევ გაუმართავია და ზოგიერთ სოფელში ურნაც კი არ არის განთავსებული.
https://www.facebook.com/batumelebi/videos/584266625674862/
______
სტატია/ვიდეო მომზადებულია არასამთავრობო ორგანიზაცია „თავისუფალ ჟურნალისტთა სახლთან“ პარტნიორობით, პროექტის ფარგლებში – “ნარჩენების ეფექტიანი მართვა აჭარაში”. პროექტი მიმდინარეობს USAID WMTR II პროგრამის ფარგლებში, რომელსაც ახორციელებს CENN -ი USAID -ის მხარდაჭერით. არ არის აუცილებელი სტატიაში/ვიდეოში გამოთქმული მოსაზრებები გამოხატავდეს დონორი ორგანიზაციის შეხედულებებს.
