მთავარი,სიახლეები

შანელისა და დიდი ბრიტანეთის სამეფო ბიბლიოთეკის კონკურსებში გამარჯვებული ქართველი კალიგრაფი

29.10.2019 • 5528
შანელისა და დიდი ბრიტანეთის სამეფო ბიბლიოთეკის კონკურსებში გამარჯვებული ქართველი კალიგრაფი

კალიგრაფიის ხელოვნებას საქართველოში საუკუნოვანი ისტორია აქვს, თუმცა ეს საქმე აქტუალური იყო მანამ, სანამ ტექსტების გავრცელების ერთადერთ ფორმად წიგნების გადაწერა მიიჩნეოდა. მნიშვნელოვან ტექსტებს, ფსალმუნებს, ოთხთავს, ზოგადად სახარებას, ვეფხისტყაოსანსა და სიგელ-გუჯრებს ხშირად საინტერესოდ აფორმებდნენ. გარდა ტექსტების მაღალმხატვრული კალიგრაფიული გაფორმებისა, ტექსტებს ამკობდნენ მინიატურებით, ყდებს კი – ძვირფასი თვლებით. ასეთი გამოცემების დათვალიერება ხელნაწერთა ინსტიტუტისა და ეროვნული ბიბლიოთეკის გამოფენებზეა შესაძლებელი.

წიგნის ბეჭდვის ტექნიკის განვითარებასთან ერთად წარსულს ჩაჰბარდა სკრიპტორიუმები, სადაც მინიატურის, დეკორის, კალიგრაფიის ხელოვნებას ეუფლებოდნენ, ტექსტებს გადაწერდნენ და ამკობდნენ.

23 წლის გიორგი სისაური სამხატვრო აკადემიის სტუდენტია და ციფრულ ხანაში ამაყად უწოდებს თავს კალიგრაფს. იცის, რომ მისთვის ლამის პროფესიადქცეული ეს საქმე ჩვენს დროში ცოტა უცნაურად ჟღერს და აქტუალური არ არის, თუმცა ,,არააქტუალური“ საქმის წყალობით მას შანელის მოდის სახლმა ორი წლის წინ სამუშაო კონტრაქტი გაუფორმა, დედოფლის სამეფო ბიბლიოთეკის ხელნაწერთა დიდ კონკურსში გაიმარჯვა, შედეგად მისი ხელნაწერები მალე ამავე ბიბლიოთეკაში დაიდებს ბინას.

„დახატული მაქვს ქართული ანბანის ოცდაცამეტივე ასო, ეს არის მოციმციმე, ელვარე ანბანი, საიდანაც ემოცია გადადის მნახველზე. ასე ვცდილობ გავაცნო მსოფლიოს ჩემი ენა, დამწერლობა და გადავდო ემოცია, რასაც თავად ვგრძნობ ჩემი ანბანისგან. თავიდან იყო რამდენიმე წლის წინ ,,ხელნაწერთა ინსტიტუტის“ მიერ გამოცხადებული კალიგრაფისტთა კონკურსი, სადაც ჩემმა ხელნაწერმა გაიმარჯვა და წლის კალიგრაფი გავხდი.

ორი წლის წინ შანელის მოდის სახლმა გამოაცხადა კალიგრაფების კონკურსი, იუბილე ჰქონდათ და კალიგრაფს უნდა დაემზადებინა ხელნაკეთი ღია ბარათები და მოსაწვევები საპატიო სტუმრების, ასევე, შანელის პარტნიორებისთვის. გავიმარჯვე ამ კონკურსში და სამუშაოს თავი გავართვი. ეს კონტრაქტი მუდმივად ჩემს უცხოეთში ყოფნას არ მოითხოვს, რადგან მსგავსი ღონისძიებები წელიწადში მხოლოდ რამდენიმეა და ყოველდღიური შრომა არ სჭირდება,“ – ამბობს გიორგი სისაური.

ინგლისის დედოფლის სამეფო ბიბლიოთეკაში გიორგის ორი ხელნაწერი დაიდებს ბინას  – მინიატურებით გაფორმებული, ნუსხურად შესრულებული იოანე ზოსიმეს ,,ქებაი და დიდებაი ქართულისა ენისაი“ და მხედრულით შესრულებული, ილუმინირებული 90-ე ფსალმუნი.

„წიგნის ბეჭდვასა და ციფრულ სამყაროსთან ერთად მინიატურის ხელოვნება, კალიგრაფია, წიგნის გაფორმების ხელოვნება დაიკარგა. მე კი ყოველთვის მინდოდა აღმედგინა და მეჩვენებინა ყველასთვის ხელწერის მშვენიერება, ორიგინალურობა, მივბრუნებულიყავი სიძველეებთან, თუმცა ახლებურად, ამიტომ გადავწყვიტე ამ საქმისთვის მომეკიდა ხელი. შედეგად გამოვიდა ნამუშევრები, რომლებიც ფეთქავს, სუნთქავს, ციმციმებს,“ – ამბობს გიორგი.

გიორგი სისაურის ხელნაწერი ქართული ანბანის გამოფენა ოქტომბრის შუა რიცხვებში გაიმართა ბათუმის შოთა რუსთაველის სახელმწიფო უნივერსიტეტში, მანამდე კი იგივე გამოფენა თბილისის ხელოვნების სასახლეში იყო წარმოდგენილი.

როგორც გიორგი ამბობს, იმ საქმეზე, რასაც აკეთებს, სურდა სრული, სიღრმისეული ცოდნა ჰქონოდა და სამხატვრო აკადემიის ისტორიისა და თეორიის ფაკულტეტზეც ამ ნიშნით ჩააბარა. გიორგი ახლა სამხატვრო აკადემიის კულტუროლოგიის სამაგისტრო პროგრამის სტუდენტია.

გადაბეჭდვის წესი