სპერმოგრამა (სპერმის ანალიზი) ეაკულატის (სათესლე სითხის) გამოკვლევაა. მამაკაცის ნაყოფიერების შესაფასებლად პირველი აუცილებელი ეტაპია სპერმის ანალიზის გაკეთება. წყვილის უნაყოფობა 40-50 %-ში განპირობებულია მამაკაცის ფაქტორით.
როდის უნდა გაკეთდეს სპერმოგრამა (სპერმის ანალიზი)?
სპერმის ანალიზი კეთდება, რომლებსაც 1 წლის განმავლობაში 35 წლამდე პარტნიორთან რეგულარული და დაუცველი სქესობრივი კონტაქტი აქვთ, თუმცა ორსულობა არ დგება. თუ მათი პარტნიორი 35 წელს გადაცილებულია, ანალიზის ჩატარება 6-თვიანი უშედეგო სქესობრივი კონტაქტის შემდეგაა მიზანშეწონილი.
საჭიროა თუ არა ანალიზისთვის სპეციალური მომზადება?
სპერმოგრამის ჩატარებამდე მამაკაცმა სქესობრივი ცხოვრებისა და მასტურბაციისგან 1-3 დღის განმავლობაში თავი უნდა შეიკავოს. თავშეკავების პერიოდში მას არ უნდა ჰქონდეს მიღებული ალკოჰოლი. თუ რაიმე მედიკამენტს იღებს, ამის შესახებ მან მკურნალ ექიმს აუცილებლად უნდა აცნობოს.
რას განსაზღვრავს სპერმოგრამა (სპემრის ანალიზი)?
სპერმოგრამა განისაზღვრება რამდენიმე მნიშვნელოვანი პარამეტრით, თითოეული პარამეტრის ნორმა დადგენილია ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მიერ.
ეს პარამეტრებია:
ეაკულატის მოცულობა
ეაკულატი სპერმალური სითხეა და ორსულობის მისაღებად, მასში კაცის სასქესო უჯრედები — სპერმატოზოიდები უნდა იყოს. ეაკულატის მოცულობის ნორმალური მაჩვენებელი ≥1,5 მილილიტრია.
სპერმის აგლუტინაცია
ეაკულატში სპერმატოზოიდები თავისუფლად უნდა მოძრაობდნენ, თუმცა არსებობს შემთხვევები, როდესაც ერთმანეთთან დიდი რაოდენობით სპერმატოზოიდებია შეწებებული. ამ პროცესს სპერმის აგლუტინაცია ეწოდება. საქმე იმაშია, რომ შეწებებული სპერმატოზოიდები კვერცხუჯრედამდე მისვლასა და მის განაყოფიერებას ვერ ახერხებენ, ამიტომ სპერმის აგლუტინაცია მამაკაცის უშვილობის გამომწვევი შეიძლება იყოს.
სპერმის სიბლანტე
რაც უფრო ბლანტია სპერმალური სითხე, სპერმატოზოიდებს მით უფრო უჭირთ მოძრაობა. ახლად აღებული ეაკულატი საკმაოდ ბლანტია. მისი გათხელება (გაჯირჯვება) დაახლოებით 30-60 წუთში უნდა მოხდეს. თუ ეაკულატი ბლანტი დარჩა, სპერმატოზოიდებს გადაადგილება გაუჭირდებათ და მათი მოძრაობა შენელებული იქნება.
სპერმატოზოიდების კონცენტრაცია
ამ კომპონენტით ისაზღვრება 1 მილილიტრ ეაკულატში სპერმატოზოიდების რაოდენობა. ნორმალური მაჩვენებელი 1 მილილიტრ ეაკულატში არის ≥ 15 მილიონი სპერმატოზოიდი.
სპერმატოზოიდების მოძრაობა
სპერმოგრამა ეაკულატში არსებული მოძრავი სპერმატოზოიდების რაოდენობას ადგენს. ამ შემთხვევაში მოძრავი სპერმატოზოიდების ნორმალურ მაჩვენებლად საერთო რაოდენობის 40% და მეტია მიჩნეული.
სპერმატოზოიდების კონცენტრაცია მთელს ეაკულატში
სპერმოგრამის დროს ასევე ისაზღვრება სპერმატოზოიდების რაოდენობა მთელს ეაკულატში. ამისათვის საჭიროა ეაკულატის მოცულობა გამრავლდეს 1 მილილიტრ ეაკულატში არსებული სპერმატოზოიდების კონცენტრაციაზე. მისი ნორმა არის – ≥ 39 მილიონი სპერმატოზოიდი.
აქტიური მოძრაობა
ეს კონკრეტული პარამეტრი იმ სპერმატოზოიდების რაოდენობას საზღვრავს, რომლებიც წინ, პროგრესულად მოძრაობენ. მათი ნორმალური მაჩვენებელი კი ≥32%-ია.
მორფოლოგია
სპერმატოზოიდების სტრუქტურული აგებულებისა და მათი მორფოლოგიის დასადგენად, რეპროარტში კრუგერის მეთოდს ვიყენებთ. იგი ნორმალური (უდეფექტო) სპერმატოზოიდების რაოდენობას განსაზღვრავს, რადგან მნიშვნელოვანია, რომ განაყოფიერებისთვის მათ თავის, ყელისა თუ კუდის პათოლოგია არ ჰქონდეთ. ამ კომპონენტის ნორმალური მაჩვენებელი ≥4%-ია (ითვლება ყოველ 100 ცალ სპერმატოზოიდში).
ერითროციტები და ლეიკოციტები ეაკულატში
ლეიკოციტოზი სპერმაში, იგივე პიოსპერმია, შეიძლება, სხვადასხვა ფაქტორით იყოს გამოწვეული და მიმდინარე ანთებით პროცესს მიანიშნებდეს, რამაც შეიძლება ხელი შეუშალოს განაყოფიერებას.
ერითროციტების არსებობას ეაკულატში, ასევე სხვადასხვა ფაქტორი იწვევს. მაგალითად, ანთებითი პროცესი, ტრავმა და სხვა. ერითროციტების სიჭარბე მიანიშნებს სისხლის არსებობას ეაკულატში. ამ შემთხვევაში აუცილებელია რომ მამაკაცმა უროლოგს მიმართოს, რადგან ეს მდგომარეობა შეიძლება განპირობებული იყოს სხვადასხვა დაავადებებით, მაგალითად: თირკმლის დაავადებებით, პროსტატის პრობლემებით, და/ან ონკოლოგიური დაავადებით.
როგორც ერითროციტის, ისე ლეიკოციტის დადგენილ ნორმას ეაკულატში 0-2 (ცალი) მხ/არე წარმოადგენს.
ეაკულატის PH
PH ნორმალური მაჩვენებელი 7.2-7.8-ია. შესაძლოა, მისი მატება ინფექციას მიანიშნებდეს, კლება კი ასოცირებული იყოს სპერმსავალი გზების ბლოკირებასთან და უნაყოფობას იწვევდეს.
როგორ ხდება სპერმოგრამის (სპერმის ანალიზი) ჩაბარება ბათუმის რეპროარტში?
ქართულ-ამერიკულ რეპროდუქციულ კლინიკა რეპროარტის ბათუმის ფილიალში სპერმის ჩაბარება მასტურბაციის გზით, სპეციალური სტერილური კონტეინერით ხდება. ანალიზი შესაძლოა ჩაბარდეს კლინიკაში არსებულ სპეციალურ ოთახში. სურვილის შემთხვევაში, პაციენტს შეუძლია მასალა რეპროარტში თავად მიიტანოს, აღებიდან არაუმეტეს 30 წუთში.
ბათუმის რეპროარტის თანამედროვე ტექნოლოგიებით აღჭურვილ ლაბორატორიაში სპერმოგრამის ჩატარება მამაკაცებს მათი ნაყოფიერების შესახებ უზუსტეს სურათს აძლევს.
ჩაეწერე ანალიზზე https://bit.ly/37uHQzG
მისამართი: ვ. გორგასლის ქ. 159 N.
ტელ: +995 595 441 144
