„ისინი უშვებენ მიხეილ სააკაშვილის ფატალური შედეგის დადგომის შესაძლებლობას და გათვლილი აქვთ ამ შედეგის პლიუს-მინუსები, ჩათვლილი აქვთ, რომ ეს მათთვის პოლიტიკურად სასარგებლო იქნება,“ – ამბობს ნონა წოწორია, ევროსასამართლოს ყოფილი მოსამართლე. მისი შეფასებით, ევროსასამართლოში საქართველოს ხელისუფლება სამომავლოდ აუცილებლად წააგებს დავას „სააკაშვილის საქმეზე“, თუმცა სტრასბურგის სასამართლოს ყოფილ მოსამართლეს განცდა აქვს, რომ „ოცნების“ ხელისუფლებისთვის „დღევანდელი პოლიტიკური ამოცანა გაცილებით უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ის, თუ რას იტყვის ევროსასამართლო ხვალ“.
ევროსასამართლოს ყოფილი მოსამართლე ყურადღებას ამახვილებს სახალხო დამცველთან შექმნილი სამედიცინო ექსპერტთა ჯგუფის დასკვნაზე, რომელიც გუშინ, 27 აპრილს გამოქვეყნდა.
„ეს არის საგანგაშო იმიტომ, რომ დასკვნა ცალსახად აჩვენებს, როგორ არ სრულდება ექიმების მიერ ჯერ კიდევ იანვარში გაცემული რეკომენდაციები. ამ პირობებში ხელისუფლება ვერ შეძლებს დაამტკიცოს, რომ მან სათანადო სამედიცინო დახმარება გაუწია მიხეილ სააკაშვილს. ციხის პირობებში პატიმრის სამედიცინო მკურნალობა არის ხელისუფლების ვალდებულება. აქ არ არის საუბარი, რომ ის ითხოვს რაიმე უპირატესობას და უკეთეს მოპყრობას. ვხედავთ, რომ მისი მიმართ არ ხორციელდება საქართველოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული პატიმრის მიმართ მოპყრობის სტანდარტული წესები. ძალიან რთულია, ამ ყველაფერში არ დაინახო პოლიტიკური მოტივი. ვფიქრობ, სახიფათო ცეცხლს ეთამაშება ხელისუფლება,“ – ამბობს ნონა წოწორია „ბათუმელებთან“.
ევროსასამართლოს ყოფილ მოსამართლის შეფასებით, ევროპის ადამიანის უფლებათა დაცვის სასამართლო „სააკაშვილის საქმეზე“ კონვენციის მე-3 მუხლის დარღევას დაადგენს, რაც გულისხმობს არაჰუმანურ მოპყრობას.
„არსებობს ამის პრეცედენტები და ჩამოყალიბებული პრაქტიკა, სადაც მნიშვნელოვანი როლი აქვს, სხვათა შორის, ქართულ საქმეებსაც და შეუძლებელია, ეს არ იცოდეს საქართველოს ხელისუფლებამ. მათ იციან, რომ რასაც ისინი აკეთებენ ახლა, შეფასდება, როგორც კონვენციის დარღვევა. ვფიქრობ, რომ ისინი მიზანმიმართულად აკეთებენ ამას. მათთვის უფრო მნიშვნელოვანია, დღეს რა შედეგი დადგება, ვიდრე ის, რომ სადღაც 5 წლის შემდეგ ეს შეფასდება დარღვევად. ისინი ამას გაცნობიერებულად აკეთებენ. იუსტიციის სამინისტროში მუშაობს ხალხი, რომელმაც ძალიან კარგად იცის ევროსასამრთლოს პრაქტიკა, მათ შორის, ქართულ საქმეებზეც. რადგან ხელისუფლება არაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ დარღვევა სამომავლოდ არ დადგეს, სხვა რა უნდა ვიფიქრო?
ვფიქრობ, რომ „ქართული ოცნების“ ამოცანაა მიხეილ სააკაშვილის იზოლირება ყოველმხრივ, მათ შორის, ფატალური შედეგის დადგომითაც კი,“ – გვითხრა ნონო წოწორიამ.
ევროსასამართლოს ყოფილი მოსამართლე მიიჩნევს, რომ არასათანადო მკურნალობის გარდა, არაჰუმანურ მოპყრობად შეფასდება მიხელ სააკაშვილის გლდანის ციხეში გადაყვანის ინციდენტიც. ნონა წოწორია აქცენტს აკეთებს ევროკომისიის სამეზობლო პოლიტიკის, ასევე აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის ანგარიშების ჩანაწერზე, სადაც შეფასებულია საქართველოში სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის რეორგანიზაცია. სწორედ ეს უწყება იძიებდა მიხეილ სააკაშვილის წინააღმდეგ სავარაუდოდ ჩადენილ დანაშაულებს.
„ცალსახად აღნიშნულია, რომ პირდაპირ კავშირია ინსპექტორის ოფისის დაშლას და „სააკაშვილის საქმეს“ შორის და ეს შეფასდა, როგორც „მნიშვნელოვანი უკუსვლა დემოკრატიაში“. საქართველოს ხელისუფლებისთვის ძალიან რთული იქნება იმის მტკიცება, რომ ეს ჩვეულებრივი რეორგანიზება იყო და არა მიზანმიმართული ქმედება საკაშვილის საქმეების არაეფექტურად გამოძიებისკენ,“ – დასძინა ნონა წოწორიამ.
ევროსასამართლოს ყოფილი მოსამართლე იხსენებს, რომ პირადად მას არაერთი საქმე განუხილავს, რომელიც ეხებოდა პატიმრის უფლებას, მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობას და ექიმების შემოწმებას.
„მაგალითად, რით უნდა აიხსნას სააკაშვილთან მისი პირადი ექიმის დაუშვებლობა? მით უმეტეს იმ პირობებში, როცა პატიმარს არ აქვს ნდობა სასჯელაღსრულების სისტემის მიმართ. მე, როგორც ევროსასმართლოს მოსამართლეს, უამრავი პატიმრის საქმე მინახავს, სადაც აბსოლიტურად უპრობლემოდ უშვებდნენ ალტერნატიულ სამედიცინო ექსპერტებს პატიმრის შესამოწმებლად, შესაბამისად, უამრავი ალტერნატიული დასკვნაც წამიკითხავს. ასე რომ, მიხეილ სააკაშვილი განსაკუთრებულად მისთვის რამე ახალი წესის დადგენას არ ითხოვს.
არ არის ადვილი ბრალდება, რომ აი, მიზანმიმართულად უნდათ მისი სიკვდილი, მაგრამ უნდა ვთქვა, რასაც ვფიქრობ. არ მსურს, როგორც ერთმა ადამიანმა საკუთარ თავზე ავიღო პასუხისმგებლობა, თუნდაც მორალური იმისა, რომ ეს შედეგი დადგეს. მე საკუთარ თავსაც დამნაშავედ ჩავთვლი და ყველაფერს გავაკეთებ იმისთვის, რომ ეს ტვირთი არ ვატარო. ახლა ნებისმიერი ადამიანის დუმილი არის თანამაონაწილეობა,“ – გვითხა ნონა წოწორიამ, ევროსასამართლოს ყოფილმა მოსამართლემ.
