ნეტგაზეთი • RU

პატარა პრინცი

 

 

ანტუან დე სენტ ეკზიუპერის შედევრს ხშირად მიაკუთვნებენ საბავშვო წიგნების კატეგორიას, რაც მცდარი შეხედულებაა. ზოგადად, წიგნების ასეთი მკაცრი კლასიფიკაცია საბჭოთა პერიოდის საგანმანათლებლო სისტემიდან მომდინარეობს და ჯერ კიდევ ღრმად აქვს ჩენში ფესვები გადგმული. ეკზიუპერის რომ თავი დავანებოთ, ასეთი კლასიფიკაციის მსხვერპლნი გახდნენ „გულივერის მოგზაურობა“ (მწვავე პოლიტიკური სატირა, რომელიც საბავშვო ლიტერატურადაა მიჩნეული), „მობი დიკი“ (უდიდესი ნაწარმოები თავისუფლებასა და ჰუმანურობაზე), „გარგანტუა და პანტაგრუელი“ (კიდევ ერთი სატირა, რომელმაც კათოლიკური ეკლესია და საფრანგეთის მთავრობა აიგდო მასხრად) და მრავალი სხვა. ამ კლასიფიკაციაში მოხვდა პატარა პრინციც, მცირე ზომის შედევრი, რომელსაც ხშირად ზღაპრად მიიჩნევენ და არც ისე სერიოზულად აღიქვამენ.

 

არადა, ეს ის წიგნია, რომელსაც არა ჰიპოთეტურად, არამედ ნამდვილად შეუძლია, ადამიანის ცხოვრება შეცვალოს. წიგნი, რომელიც დაიწერა ბავშვებისთვის და იმ დიდებისთვის, რომლებსაც თავიანთი ბავშვობის რაღაც ნაწილი არ დაუკარგავთ. ემოციური, ლირიკული, ლამაზი ამბავი უდაბნოში გზადაკარგული მფრინავისა და ციდან ჩამოვარდნილი პატარა ბიჭისა, უცნაური მეგობრობის ისტორია, ორი ადამიანის კავშირი, რომლებმაც ერთმანეთს ბევრი რამ ასწავლეს.

 

„პატარა პრინცის“ გმირებს საინტერესო პროტოტიპები ჰყავთ. წიგნი მძიმე პერიოდში, მეორე მსოფლიო ომის მიმდინარეობის დაწერა დაწერა ეკზიუპერიმ, რასაკვირველია, გვერდი ვერ აუარა ფაშიზმის თემას. სწორედ ნაცისტები გამოიყვანა ბაობაბების სახით, იმ უზარმაზარი ხეებისა, რომლებიც მის პატარა პლანეტას შთანთქმას უპირებენ.

 

საინტერესოა, რომ პრინცის შეყვარებული, ჭირვეული და ლამაზი ვარდი, რომელსაც გამოექცა უფლისწული თავისი პატარა პლანეტიდან, ეკზიუპერის მეუღლე კონსუელოა, რომელთანაც მწერალს დრამატული ურთიერთობა ჰქონდა. ცოლ-ქმარი ვერაფრით უგებდა ერთმანეთს, თუმცა ანტუანს ძალიან უყვარდა ქალი. სწორედ მათი ურთიერთობების, ოჯახური ცხოვრების, ღალატის ანატომიაა პრინცისა  და მელიის საუბრები ვარდის შესახებ.

 

ადრე ფიქრობდნენ, რომ პატარა პრინცი ქრისტეს სიმბოლიზებას ახდენდა, მისი უცოდველობიდან, ციდან ჩამოვარდნილობიდან და ბატკნიდან გამომდინარე. ქრისტიანობაში ხომ ცხვარი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი სიმბოლოა. პატარა პრინციც სწორედ ცხვრის დახატვას სთხოვს ეკზიუპერის. მაგრამ ავტორმა ამ ვარაუდებს ბოლო მოუღო და თქვა, რომ პატარა პრინცი სხვა არავინაა, თუ არა თავად ეკზიუპერი.

 

საოცარია, რომ ეკზიუპერის სიკვდილი საოცრად დაემსგავსა პატარა პრინცის გამგზავრებას თავის პლანეტაზე. სამხედრო მფრინავი ხმელთაშუა ზღვის თავზე დაიკარგა, უბრალოდ აორთქლდა ისე, რომ მისი სხეულის ნაწილსაც კი ვერ მიაგნეს.

 

ამ ლამაზ, სევდიან, ადამიანურ ამბავს ნამდვილად შეუძლია ყველაზე მოკლე გზით მივიდეს მკითხველის გულამდე. ალბათ, მიზანიც ესაა, იმის შეხსენება, რაც ბავშვობაში ძალიან კარგად ვიცოდით, მერე კი დავბრძენდით და დაგვავიწყდა. მერე სპილო ქუდად გადაიქცა, ჩვენ მეტისმეტად ბევრი რამ ვისწავლეთ, ანგარიშებში ჩავეფალით და ცაში ყურება დაგვავიწყდა.

 

მაღაზია „წიგნები ბათუმში.“ მისამართი: აბაშიძის (ყოფილი სტალინის) #60 

მასალების სხვა გამოცემებში გადაბეჭდვის წესი
მარი კორინთელი, ირაკლი ბაკურიძე