მთავარი,სიახლეები,ჯანმრთელობა

ბრიტანელმა მეცნიერებმა კომპიუტერს ალცჰაიმერის დიაგნოსტიკა ასწავლეს – BBC

27.06.2022 • 1339
ბრიტანელმა მეცნიერებმა კომპიუტერს ალცჰაიმერის დიაგნოსტიკა ასწავლეს – BBC

ალცჰაიმერის დაავადების დიაგნოსტიკა ძალიან რთული პროცესია – განსაკუთრებით დაავადების ადრეულ ეტაპზე, როდესაც პაციენტისთვის დახმარების გაწევა ჯერ კიდევ შესაძლებელია. ყოველ შემთხვევაში, ასე ფიქრობდნენ ბოლო დრომდე. თუმცა, BBC წერს ბრიტანელი მეცნიერების მიერ ჩატარებული ექსპერიმენტის შესახებ, რომელმაც აჩვენა, რომ ამ დაავადების საკმაოდ ზუსტად დიაგნოსტირება შესაძლებელია თავის ტვინის მაგრნიტორეზონანსული ტომოგრაფიის [MRI] შედეგების საფუძველზე.

„ოღონდ, ერთი მნიშვნელოვანი პირობით: მიღებული სურათები უნდა შეისწავლოს არა ცოცხალმა ნევროპათოლოგმა, არამედ მის მიერ გაწვრთნილმა მანქანამ, ანუ ხელოვნურმა ინტელექტმა“.

პროგრამებმა დიდი ხანია ისწავლეს მრავალი დაავადების დიაგნოსტიკა, ზოგიერთმა პრაქტიკოს ექიმებზე უკეთესადაც კი. ეს იმიტომ, რომ არცერთ ექიმს არ შეუძლია დაიმახსოვროს ასობით ან თუნდაც ათასობით რენტგენის სურათი, თანაც მაღალი გარჩევადობით. და ეს რომც შეძლოს, ნებისმიერ ნევროლოგს შესაძლოა დღეები, ან საერთოდაც კვირები დასჭირდეს საიმისოდ, რომ თითოეული მათგანი „ორიგინალს“ (კონკრეტული პაციენტის სურათს) შეადაროს. კომპიუტერული ალგორითმი იმავე დავალებას რამდენიმე საათში ასრულებს.

კვლევა იყენებს მანქანისთვის სწავლების ტექნოლოგიას ტვინის სტრუქტურული მახასიათებლების შესასწავლად, მათ შორის ისეთ რეგიონებში, რომლებიც ადრე არ იყო დაკავშირებული ალცჰაიმერთან. ტექნიკის უპირატესობა არის მისი სიმარტივე და ის ფაქტი, რომ მას შეუძლია დაავადების იდენტიფიცირება ყველაზე რთულად ამოცნობად – ადრეულ ეტაპზე.

ლონდონის იმპერიალის კოლეჯის მეცნიერებმა, ჭკვიან მანქანას მიაწოდეს 800 დადასტურებული პაციენტის ტვინის მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიის სურათი, შემდეგ კი „სთხოვეს“ მას სრულიად განსხვავებული სურათების ნაკრების ანალიზი.

ხელოვნურმა ინტელექტმა შეუცდომლად ამოიცნო ალცჰაიმერის სინდრომი 98% შემთხვევაში. თანაც პაციენტების 79 პროცენტს, ალგორითმმა ზუსტად განუსაზღვრა, რომელ სტადიაზე აქვს დაავადება, მათ შორის ყველაზე საწყისი ფორმაც.

პროფესორმა ერიკ აბოაგიმ, იმპერიალის ქირურგიისა და კიბოს დეპარტამენტიდან, რომელიც ხელმძღვანელობდა კვლევას, თქვა: „ამჟამად სხვა არც ერთ მარტივ და ფართოდ ხელმისაწვდომ მეთოდს არ შეუძლია ალცჰაიმერის დაავადების ამ დონის სიზუსტით პროგნოზირება, ამიტომ ჩვენი კვლევა მნიშვნელოვანი წინგადადგმული ნაბიჯია. ბევრ პაციენტს ე.წ. მეხსიერების კლინიკებში, რომლებსაც ალცჰაიმერი აწუხებთ, ასევე აქვთ სხვა ნევროლოგიური დაავადებები, მაგრამ ამ ჯგუფშიც კი ჩვენს სისტემას შეუძლია გამოარჩიოს ის პაციენტები, რომლებსაც ალცჰაიმერი აქვთ იმათგან, ვისაც ის არ აქვს“.

„მიუხედავად იმისა, რომ ალცჰაიმერის დაავადება არ იკურნება, ალცჰაიმერის ადრეული გამოვლენა საშუალებას აძლევს პაციენტებს მიიღონ ყველა არსებული დახმარება, მხარდაჭერა და დაიწყონ მკურნალობა, რათა მართონ თავიანთი სიმპტომები და დაგეგმონ მომავალი“, – განმარტებულია უნივერსიტეტის ვებგვერდზე.

კვლევა დაფინანსებულია ბრიტანეთის ჯანმრთელობისა და ზრუნვის კვლევის ეროვნული ინსტიტუტის (NIHR) საიმპერატორო ბიოსამედიცინო კვლევის ცენტრისა და სამედიცინო კვლევის საბჭოს მიერ.

ალცჰაიმერის დაავადება – არის დემენციის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ტიპი, ქრონიკული და ჩვეულებრივ პროგრესირებადი სინდრომი, რომლის დროსაც უარესდება მეხსიერება, მეტყველება, დამოუკიდებლად გაგება და აზროვნება, ასევე სივრცეში ნავიგაცია და გონებაში დათვლა.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, მსოფლიოში დაახლოებით 50 მილიონი ადამიანი ცხოვრობს დემენციით და ყოველწლიურად 10 მილიონამდე ახალი შემთხვევა ფიქსირდება. ალცჰაიმერის დაავადება დემენციის ყველაზე გავრცელებული ფორმაა – მასზე შემთხვევათა 60-70% მოდის.

გადაბეჭდვის წესი


ასევე: