2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ მოკლული სერჟანტის, როინ შავაძის საქმეზე ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილების ქართული ვერსია გამოქვეყნდა. გადაწყვეტილების მიხედვით, როინ შავაძის ქვრივმა, ციცინო შავაძემ, მეუღლის მკვლელობის შემდეგ პროკურატურის ორგანოებს მინიმუმ 20-ჯერ მიმართა თხოვნით, რომ ის დაზარალებულად მაინც ეცნოთ. ქალს ამაზე ყოველთვის უარს ეუბნებოდნენ. ნახეთ, რა წერია სტრასბურგის ადამიანის უფლებათა დაცვის სასამართლოს გადაწყვეტილებაში საქართველოს პროკურატურასთან დაკავშირებით:
სერჟანტი როინ შავაძე 2008 წლის 16 აგვისტოს მოკლეს ქართველმა სამართალდამცავებმა. როინ შავაძის სხეულზე აღენიშნებოდა ტყვიის 27 ნახვრეტი და ასევე სხეულის მრავლობითი მოტეხილობა. ევროსასამართლოს 2021 წლის 19 თებევრლის გადაწყვეტილებით, საქართველოს სახელმწიფომ შავაძის ქვრივს 40 ათასი ევრო უნდა გადაუხადოს მორალური ზიანისთვის. როინ შავაძის საქმის გამოძიება საქართველოში ჯერ კიდევ არ დასრულებულა
ამონარიდი 1:
„2008 წლის 25 აგვისტოს მომჩივანმა [მოკლულის ქვრივმა ციცინო შავაძემ – ავტ.] მოითხოვა მისთვის დაზარალებულის უფლებამონაცვლის სტატუსის მინიჭება მისი ქმრის მკვლელობის გამოძიებასთან დაკავშირებით. 2008 წლის 8 სექტემბერს რეგიონულმა პროკურატურამ უპასუხა მის მოთხოვნას და მიუთითა, რომ აღნიშნული მოთხოვნა ვერ დაკმაყოფილდებოდა გამოძიების ადრეული ეტაპიდან გამომდინარე. 2008 წლის სექტემბერსა და 2010 წლის იანვარს შორის პერიოდში მან, სულ მცირე, რვაჯერ გაიმეორა თავისი მოთხოვნა და პროკურატურისგან ყოველ ჯერზე იდენტური პასუხები მიიღო, რომ ნაადრევი იყო დაზარალებულის უფლებამონაცვლის სტატუსის საკითხზე გადაწყვეტილების მიღება იმის გამო, რომ ჯერ საჭიროა რამდენიმე მნიშვნელოვანი საგამოძიებო ღონისძიების ჩატარება“.
ამ პერიოდში აჭარის პროკურორი იყო ვასილ როინიშვილი. ვასილ როინიშვილი 2020 წელს საკონსტიტუციო სასამართლოს მოსამართლედ დანიშნეს.
ვასილ როინიშვილი
ამონარიდი 2:
„2010 წლის 13 იანვარს მომჩივანმა რეგიონული პროკურატურისგან მოითხოვა ინფორმაცია გამოძიების მიმდინარეობის შესახებ და სისხლის სამართლის საქმის მასალებზე წვდომა. აღნიშნულმა ორგანომ 2010 წლის 16 იანვარს უპასუხა, რომ მისი მოთხოვნები ვერ იქნებოდა განხილული, ვინაიდან ის საქმისწარმოებაში არ წარმოადგენდა დაზარალებულის უფლებამონაცვლეს“.
ამ პერიოდში აჭარის პროკურორი გოჩა ფარულავა იყო.
გოჩა ფარულავა
ამონარიდი 3:
„2010 წლის სექტემბერსა და 2011 წლის მაისს შორის პერიოდში მომჩივანმა განმეორებით იჩივლა როგორც რეგიონულ პროკურატურაში, ისე იერარქიულად მის ზემდგომ – საქართველოს მთავარ პროკურატურაში და მოითხოვა მისთვის აუცილებელი დაზარალებულის უფლებამონაცვლის სტატუსის მინიჭება, რაც მას ქმრის გარდაცვალების ფაქტის გამოძიებაში ჩართვის შესაძლებლობას მისცემდა. თუმცა რეგიონული პროკურატურა ყოველთვის პასუხობდა, რომ მისი მოთხოვნა ნაადრევი იყო და რომ მისი შესწავლა შესაძლებელი იქნებოდა მხოლოდ გარკვეული საგამოძიებო ღონისძიებების ჩატარების შემდეგ“.
ამონარიდი 4:
„2011 წლის 11 მაისს მომჩივანმა რეგიონულ პროკურატურას სთხოვა, მიეცათ წვდომა სისხლის სამართლის მთლიანი საქმის მასალებზე თუ არა, 2008 წლის 16 აგვისტოს მისი ქმრის სხეულის აღმოჩენის შემდეგ ჩატარებულ სამედიცინო ექსპერტიზის დასკვნაზე მაინც. რეგიონულმა პროკურატურამ 2011 წლის 18 მაისით დათარიღებული წერილით უპასუხა, რომ სისხლის სამართლის საქმეში არსებული მასალის გასაცნობად მომჩივანს ჯერ დაზარალებულის უფლებამონაცვლის სტატუსი უნდა მიეღო.
ამ პერიოდშიც აჭარის პროკურორი გოჩა ფარულავა იყო. „ბათუმელებისთვის“ უცნობია დღეს რას საქმიანობს გოჩა ფარულავა. იერარქიულად ზემდგომი ანუ საქართველოს მთავარი პროკურორი ამ დროს მურთაზ ზოდელავა იყო.
მურთაზ ზოდელავა
ამონარიდი 5: „2011 წლის სექტემბერსა და 2016 წლის დეკემბერს შორის პერიოდში მომჩივანმა საქართველოს მთავარ პროკურატურაში რამდენჯერმე იჩივლა რეგიონული პროკურატურის მიერ ჩატარებული გამოძიების არაადეკვატურობასთან დაკავშირებით და მოითხოვა საქმის წარმოების დაჩქარება“.
2012 წლის ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ საქართველოს ხელისუფლებაში მოვიდა „ქართული ოცნება“. მმართველმა პარტიამ აჭარის პროკურორად ლევან გზირიშვილი მოავლინა. ის თანამდებობაზე დარჩა 2013 წლის შემოდგომამდე. 2020 წელს შევსებული ქონებრივი დეკლარაციის მიხედვით, ლევან გზირიშვილი დღეს საქართველოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს წევრია.
ამ პერიოდში ქვეყნის მთავარი პროკურორები იყვნენ არჩილ კბილაშვილი და ოთარ ფარცხალაძე. ოთარ ფარცხალაძეს ერთი წლით გიორგი ბადაშვილი ანაცვლებს. ის ამ პოსტზე მოვალეობის შემსრულებელია. 2015-2018 წლებში კი საქართველოს მთავარი პროკურორი ირაკლი შოთაძე იყო. ის ახლაც საქართველოს გენერალური პროკურორია.
ლევან გზირიშვილი
ლევან გზირიშვილი აჭარის პროკურორად 2013 წლის 11 ნოემბერს შოთა ტყეშელაშვილმა ჩაანაცვლა. ის აჭარის პროკურორად 2016 წლის თებერვალამდე მუშაობდა. 2020 წელს შევსებულ დეკლარაციაში შოთა ტყეშელაშვილს უწერია, რომ ის დასავლეთ საქართველოს საოლქო პროკურორია.
2016 წლის თებერვლიდან აჭარის პროკურორად დაინიშნა ლევან პაქსაშვილი. 2020 წელს შევსებულ დეკლარაციაში ლევან პაქსაშვილს უწერია, რომ ის კახეთის ყოფილი საოლქო პროკურორია.
ლევან პაქსაშვილი
ევროსასამართლო თავის გადაწყვეტილებაში როინ შავაძის მკვლელობის საქმეზე პროკურატურის უგულისყურობაზე სწორედ 2016 წლის ჩათვლით განიხილავს.
2014 წლის შემდეგ საქართველოს გენერალური პროკურორი ირაკლი შოთაძეა.
ევროსასამართლო ასევე მიუთითებს, რომ 2021 წლის 19 თებერვლის ჩათვლით საქმის გამოძიება ჯერ არ დასრულებულა. „საქმის მასალებში არსებული ინფორმაციის თანახმად, მომჩივნის ქმრის მკვლელობის ფაქტზე გამოძიება ჯერ კიდევ არ დასრულებულა. სისხლის სამართლის საქმეში არსებული მასალიდან არ ირკვევა, ზემოხსენებული (იხილეთ ზემოთ პარაგრაფი 11) ღონისძიების გარდა განხორციელდა თუ არა რაიმე სხვა კონკრეტული საგამოძიებო ღონისძიება და მომჩივანს მიენიჭა თუ არა დაზარალებულის უფლებამონაცვლის სტატუსი“, – წერია ევროსასამართლოს გადაწყვეტილებაში.
ირაკლი შოთაძე, საქართველოს გენერალური პროკურორი
___
მთავარი ფოტო: ირაკლი შოთაძე, ირაკლი ფარცხალაძე, არჩილ კბილაშვილი და მურთაზ ზოდელავა – საქართველოს მთავარი/გენერალური პროკურორები. სწორედ მათი პროკურორობის პერიოდს ეხება ევროსასამართლოს გადაწყვეტილების ჩანაწერი – „გულისხმიერების ნაკლებობა“: „სასამართლო დამატებით აღნიშნავს, რომ საქმის მასალის მიხედვით, დღეისათვის მომჩივნის ქმრის მკვლელობის გამოძიების შემდეგად, რომელიც 2008 წლის 16 აგვისტოს დაიწყო, რაიმე უტყუარი დასკვნები არ წარმოდგენილა. ასეთი ხელშემშლელი გაჭიანურება მიუთითებს ეროვნული ორგანოების მიერ სისწრაფისა და გონივრული ოპერატიულობის მოთხოვნების შეუსრულებლობაზე“.
