საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტრომ 2015 წლიდან დამოუკიდებლად, სახელმწიფო ბიუჯეტის დაფინანსებით დაიწყო სამშობლოში ემიგრაციიდან დაბრუნებული საქართველოს მოქალაქეების რეინტეგრაციის ხელშემწყობი პროგრამის განხორციელება. აღნიშნულის მისაღწევად სამინისტრომ სახელმწიფო ბიუჯეტის თანხა გრანტის სახით გადასცა არასამთავრობო ორგანიზაციებს, რომლებიც უშუალოდ ახორციელებენ სარეინტეგრაციო სერვისების მიწოდებას დაბრუნებული მიგრანტებისთვის.
აჭარასა და გურიაში 2016 წლის 01 ივნისიდან აღნიშნულ პროგრამას ანხორციელებს ჩვენი ორგანიზაცია, კავშირი „წამების მსხვერპლთა ფსიქო-სოციალური და სამედიცინო რეაბილიტაციის ცენტრი-ბათუმი“(GCRT-Batumi).
პროგრამით სარგებლობა შეუძლიათ საქართველოს მოქალაქეებს ან მოქალაქეობის არმქონე პირებს (საქართველოში მუდმივად ცხოვრების უფლებით), რომლებიც:
- საზღვარგარეთ ბოლო მიგრაციაში იმყოფებოდნენ ერთ წელზე მეტი ვადით არალეგალურად, ან საზღვარგარეთ ჰქონდათ განაცხადი თავშესაფრის მიღებაზე, ან სარგებლობდნენ თავშესაფრით;
- სამშობლოში დაბრუნებიდან 1 წლის განმავლობაში დარეგისტრირდებიან „საქართველოში დაბრუნებულ მიგრანტთა სარეინტეგრაციო დახმარების“ პროგრამაში ჩართვის მიზნით.
პროგრამა მოიცავს შემდეგ სერვისებს:
ბენეფიციართა სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის გაუმჯობესების მიზნით სოციალური ბიზნესპროექტების დაფინანსება (მაქსიმუმ 4000 ლარი ).
ბენეფიციართა დასაქმების შესაძლებლობების გაზრდის მიზნით სსიპ სოციალური მომსახურების სააგენტოს სამუშაოს მაძიებელთა პროფესიული მომზადება/გადამზადების და კვალიფიკაციის ამაღლების პროგრამაში ჩართვაში ხელშეწყობა.
სამედიცინო რეაბილიტაცია, რომელიც მიზნად ისახავს ჯანმრთელობის დაცვის პროგრამების შესახებ ბენეფიციართა ინფორმირებას, ამ სერვისებში მათ ჩართვას. გრანტის ფარგლებში ბენეფიციართათვის სამედიცინო გამოკვლევების, მკურნალობის ჩატარებას და შესაბამისი მედიკამენტებით უზრუნველყოფას, ასევე ფსიქო-სოციალურ რეაბილიტაციას (მაქსიმუმ 1000 ლარი).
საქართველოს ოკუპირებული ტერიტორიებიდან იძულებით გადაადგილებულ პირთა, განსახლებისა და ლტოლვილთა სამინისტროს სარეინტეგრაციო საგრანტო პროგრამა მნიშვნელოვანი დახმარებაა მიგრანტებისთვის. საგრანტო პროგრამის ადმინისტრირებას ჩვენი ორგანიზაცია უკანასკნელი 10 თვის განმავლობაში ახორციელებდა. ამ პერიოდში რეინტეგრაციის პროგრამაში დარეგისტრირდა აჭარასა და გურიაში მცხოვრები 49 მიგრანტი, მათგან 29-ს დაუფინანსდა სხვადასხვა საქმიანობა, მათ შორის: მესაქონლეობა, მეფუტკრეობა, სასათბურე მეურნეობა, განხორციელდა ინვენტარისა და სატრანსპორტო საშუალებების შეძენა, მათ შორის: 3 მინიტრაქტორი მიწის დასამუშავებლად, ავტომანქანა ტაქსით მომსახურებისთვის, სადურგლო, ბინების, მანქანების სარემონტო სამუშაოებისთვის საჭირო ინსტრუმენტები, სილამაზის სალონში სამუშაო ინვენტარი, საოჯახო სასტუმროსა და ტანსაცმლით სავაჭროდ საჭირო ნივთები; ოთხ ბენეფიციარს დაუფინანსდა ძვირადღირებული, მაღალტექნოლოგიური გამოკვლევები, მედიკამენტები, ოპერაციული ჩარევისას ბენეფიციარის წილი.
ბენეფიციართა დიდი ნაწილი რამდენიმე თვეა დაბრუნდა სამშობლოში, მაგრამ ინსტრუმენტების ან მუშაობისთვის საჭირო სხვა მატერიალური საშუალებების არქონის გამო იყვნენ დაუსაქმებლები, მშობლების პენსიით ან ნათესავების მხარდაჭერით გაჰქონდათ თავი. მკვეთრად შეიცვალა სურათი რეინტეგრაციის პროგრამით მათი საქმიანობის დაფინანსების შემდეგ, ზოგიერთი მათგანი გახდა მოთხოვნადი სპეციალისტი, გაუჩნდათ საკუთარი შემოსავალი, რამაც მათი და მათი ოჯახის წევრების ცხოვრება მნიშვნელოვნად შეცვალა, საცხოვრისისა და პირველადი საჭიროებების დაკმაყოფილების შედეგად, გაუჩნდათ სიმშვიდისა და სტაბილურობის განცდა.
მიგრანტთა რეინტეგრაციის სახელმწიფო პროგრამა 2017 წელს ფარავს მთელ საქართველოს. სერვისები, რომლებსაც ბენეფიციარებს ვთავაზობთ, მორგებული იქნება მათ კონკრეტულ საჭიროებებზე, ხელს შეუწყობს საზოგადოებაში მათ ღირსეულ რეინტეგრაციას, რაც თავის მხრივ შეამცირებს ემიგრაციაში არალეგალურად განმეორებითი გამგზავრების რისკებს.
ნანა გორგილაძე
GCRT-ბათუმის დირექტორი
