ძველ ბათუმში, ზვიად გამსახურდიას 6 ნომერში კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის, მე-20 საუკუნის პირველ ნახევარში აგებული შენობის რეკონსტრუქცია ნებართვის გარეშე მიმდინარეობს. შენობა ბათუმის მერიას ეკუთვნის და აქ ძველი ბათუმის ადმინისტრაციული ერთეულის ოფისი უნდა განთავსდეს, თუმცა ძველ ბათუმში მდებარე შენობა რომ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლია, მერიაში ეს არ იცოდნენ.
ზვიად გამსახურდიას #-6-ში ამჟამად სამუშაოები შეჩერებულია. ჯერ კიდევ გუშინ, 9 სექტემბერს, აქ ძველი ბათუმური სახლებისათვის დამახასიათებელ, მოზაიკური ტიპის იატაკზე ახალ მეტლახს აგებდნენ. ძველი ბათუმის ადმინისტრაციულ ერთეულში ქალაქის მერის წარმომადგენელმა ირაკლი დევაძემ “ბათუმელებთან” განაცხადა, რომ იატაკი ისეა დაზიანებული, რომ სხვა გამოსავალი არ იყო:
“მაქ იყო იატაკის სამი ფენა, ჯერ იყო ლინოლეუმი, შემდეგ იყო ზემოდან გადაგებული პარკეტი და ზემოდან ლამინატი. პლუს ამას ყველაფერი იყო გიფსოკარდონში შეფუთული, დიზაინი რაც იყო გათვალისწინებული, თავიდან ბოლომდე შევცვალე, რომ აღმოვაჩინე, რომ კედლის სვეტები იყო და დაგებული ძირს, [ძველი მეთლახი] რადიალით ამოვაჭრევინე. რომელიც ვარგოდა, ძველი, წაღებული მაქვს რესტავრატორებთან და მინდა, რომ სვეტზე, რომელიც აღმოვაჩინეთ [მას შემდეგ რაც გიფსოკარდონი მოიხსნა], ეს ყველაფერი დავამონტაჟო.”
კითხვაზე, რატომ დაასკვნეს, რომ იატაკი დაზიანებული იყო, ირაკლი დევაძე ამბობს, რომ როდესად “იატაკი ამოიღეს რადიალით, იფშვნებოდა და აზრი არ ჰქონდა”:
“იატაკი ნესტისგან იყო დაზიანებული და სხვანაირად არ გამოვიდოდა. მოვიყვანე ჩემი მეგობრები, რესტავრატორები და დიზაინერები, ჩვენ ამას ხელშეკრულებით არავინ არ გვავალებდა, უბრალოდ მე, როგორც ხელოვნებათმცოდნემ, ბათუმელმა, გავაკეთე ეს.”
მსგავსი იატაკი აქვს გვერდით მდებარე შენობასაც, რომელიც ბათუმის მერიამ საინიციატივო ჯგუფს – “თავისუფალ სივრცეს” გადასცა ადაპტირებული, სოციალური კაფეს მოსაწყობად. მერიის ადმინისტრაციული ერთეულის შენობის იატაკის მსგავსად, აქაც იატაკს რამდენიმე ფენა ჰქონდა გადაგებული, თუმცა მოხალისეებმა იატაკი გაასუფთავეს და შეინარჩუნეს.
იატაკი “თავისუფალ სივრცეში”
9 სექტემბერს “ბათუმელებმა” დაათვალიერა შენობა გამსახურდიას #6-ში. იატაკის მცირე ნაწილი შესასვლელში დაზიანებულია, თუმცა შენობის იმ ნაწილში, სადაც იატაკი ჯერ კიდევ შემორჩენილია, იატაკზე დაზიანების აშკარა კვალი არ აღინიშნება. შენობაშივე ალაგია ირანული წარმოების მეტლახი, რომლის გადაგებაც იგეგმება მე-20 საუკუნის დასაწყისში დაგებულ იატაკზე.
იატაკი, სავარაუდოდ, მე-20 საუკუნის 20-იან წლებშია დაგებული.
დათო ტრაპაიძის ფოტო
ახალი მეტლახი კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლში
ირაკლი დევაძე ირწმუნება, რომ იატაკი ნამდვილად დაზიანებულია, თუმცა სპეციალისტის დასკვნა იმის შესახებ, რომ იატაკი რესტავრაციას არ ექვემდებარება, მას არა აქვს:
“დასკვნა არსებობს თუ არა, შეეკითხეთ მირანდა ჩარკვიანს [აჭარის კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს უფროსი], მე არ გეუბნებით, რომ დასკვნა არ არსებობს, იქნებ არსებობს.” კითხვაზე, შენობა კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი რომ იყო, ამის შესახებ იცოდა თუ არა, ირაკლი დევაძე ამბობს, რომ ამაზე მას კი არა, მირანდა ჩარკვიანს უნდა ვესაუბრობთ.
დასკვნა ნამდვილად რომ არ არსებობს, მეტიც, მერიას რომ საერთოდ არ გაუთვალისწინებია შენობა რომ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლია და მისი რესტავრაციისთვის კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს ნებართვაა საჭირო, ამას მირანდა ჩარკვიანი, აჭარის კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს დირექტორი ადასტურებს:
“ახლა გააჩერეს ყველაფერი, პროექტს მოამზადებენ და საბჭოზე გავიტანთ, მივუთითებთ, რა როგორ უნდა გააკეთოს.
პირველ ეტაპზე, კანონდმებლობის თანახმად, ვაძლევთ გაფრთხილებას, რომ შეაჩერონ სამუშაოები და მოიყვანონ კანონმდებლობასთან შესაბამისობაში. თუ არ შეაჩერეს, კიდევ ერთხელ ვაფრთხილებთ და შემდეგ გადავდივართ სანქციებზე” – ამბობს მირანდა ჩარკვიანი. კითხვაზე, როგორ დაიწყო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლის რემონტი სააგენტოს თანხმობის გარეშე, მირანდა ჩარკვიანი პასუხობს, რომ მერიას ხელი არ მიუწვდება ბაზებზე კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების შესახებ.
ირაკლი დევაძე კი ამბობს, რომ კარგი საქმის გაკეთება უნდოდათ და კითხვას სვამს: სად იყვნენ ის ადამიანები, [ვინც აღნიშნული ფაქტის ამსახველი ფოტომასალა გაავრცელა ფეისბუქზე] მაშინ, როცა მან შენობას გიფსოკარდონი და მეტოლოპლასტმასი მოხსნა. მას საკუთარი შეხედულება აქვს მოქალაქეობრივ პოზიციაზეც:
“კარგი მოქალაქეობრივი პოზიცია ზუსტად ის არის, რომ ჩვენ აღმოვაჩინეთ და რისი გადარჩენაც ჩვენ შევძელით, ტელევიზიების გარეშე შევძელით რესტავრირება და ამის დემონსტრირებას მოვახდენთ, როცა კედელზე დავამონტაჟებთ ყველაფერს. აი, ეს არის მოქალაქეობა და არა ის, რომ მიხვალ გადაიღებ ფოტოებს და მთავარია, რომ ჩირქი მოცხე. მე რატომ არ დამირეკეს?” – ამბობს ირაკლი დევაძე. იგი ასევე ამბობს, რომ “კარგი საქმის გაკეთებაში მათ ვერავინ შეუშლის ხელს”, თუმცა შენობაში ამჟამად სამუშაოები შეჩერებულია და “შენობის გასაღები მას აქვს ჯიბეში”.
