„აჭარის ტელევიზიის“ დირექტორობის ერთ-ერთი კანდიდატი გიორგი კოხრეიძეა. ის არასამთავრობო სექტორიდან მოდის, თუმცა თვლის, რომ არასამთავრობოები საზოგადოებასთან ერთად ავტორიტეტული საერთაშორისო ორგანიზაციებსაც ატყუებენ. მესამე სექტორისგან განსხვავებით, გიორგი კოხრეიძე საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველ არხზე განხორციელებული რეფორმებით კმაყოფილია – 2018 წლამდე იგი საზოგადოებრივი მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭოს წევრი იყო აჭარის კვოტით. რის გაკეთება შეძლო მან აჭარის ტელევიზიისთვის აქამდე? – ეს ერთ-ერთი კითხვაა, რომელიც გიორგი კოხრეიძეს ინტერვიუს დროს დავუსვით.
- ბატონო გიორგი, რატომ გადაწყვიტეთ აჭარის ტელევიზიის დირექტორობა, რა არის თქვენი მოტივაცია და რის შეცვლას აპირებთ?
ჩემი მოტივაცია იყო ის, რომ ვიყავი საზოგადოებრივი მაუწყებლის სამეურვეო საბჭოს წევრი, კარგად ვიცნობ პრობლემებს, ვხედავდი ბევრ რამეს, რაზეც მქონდა ჩემი დამოკიდებულება… იყო ასევე ტელეკომპანია „202“, რომლის არათუ შენარჩუნება მოვახერხე რთულ პირობებში, არამედ ის, რომ ტელევიზია განვითარებულიყო. ამ ყველაფერმა მომცა იმის საფუძველი, რომ შემეთავაზებინა საკუთარი თავი აჭარის მაუწყებლისთვის, როგორც დამოუკიდებელ კანდიდატს. მე არც ერთ მხარეს არ წარმოვადგენ… მე ვადევნებ თვალს აჭარის ტელევიზიის გადაცემებს. ბევრი გადაცემა არ არის ცუდი, მაგრამ არაადეკვატურია საზოგადოების ნახვადობასთან მიმართებით.
საქართველოში ძალიან ბევრმა ადამიანმა „აჭარის მაუწყებლის“ არსებობაც კი არ იცის. შესაცვლელია მთავარი და მნიშვნელოვანი – ტელევიზიამ უნდა ინადიროს ადამიანების მზერაზე, ეს სჭირდება ტელევიზიას, რომ მიაწოდოს მაყურებელს ზუსტად ის, რაც სჭირდება მაყურებელს. ამავდროულად, ძალიან მნიშვნელოვანია, რამდენად თავისუფალი იქნება აჭარის ტელევიზია გავლენებისგან. ჩემი დაკვირვების პერიოდში აჭარის ტელევიზიას არ აკეთებდნენ ის ადამიანები, ვინც ტელევიზიას უნდა აკეთებდეს. ამას აკეთებდნენ სხვადასხვა ჯგუფის წარმომადგენლები.
- თქვენ გამოხატეთ უკმაყოფილება აჭარის ტელევიზიის გადაცემების მიმართ და თქვით, რომ იყო ცალმხრივი. თუმცა აჭარის ტელევიზია მიუკერძოებლობით მოხვდა ავტორიტეტული ორგანიზაციების ანგარიშებში. მაგალითად, ამაზე ეწერა ეუთო-ს დასკვნაში. თვლით, რომ ეს ორგანიზაციები შეცდნენ?
მე არ ვარ ქუჩიდან მოსული ადამიანი, მეც არასამთავრობოდან მოსული ვარ და ძალიან კარგად ვიცი თითოეული ამ პროექტის წარმომავლობა და ისიც, თუ საითკენ არის მიმართული. მე ვფიქრობ და ნებისმიერს დავუსაბუთებ, რომ გადაცემა, რაც გააკეთეს ჩემთან მიმართებაში, იყო აბსოლუტურად ცალმხრივი. ყველაზე მძიმე ის იყო, რომ იმ გადაცემაში იჯდა დირექტორი და ის იღებდა ამაზე პასუხისმგებლობას… რაც შეეხება ეუთოს, ის არ აფასებს თვითონ. ის ამ ინფორმაციას იღებს აქაური არასამთავრობო ორგანიზაციებიდან.
- თვლით, რომ ქართულმა მესამე სექტორმა ეუთოს მოტყუება შეძლო?
კარგად ვიცნობ ამ მომენტს. არ გინდათ ახლა ამაზე ყურადღების გამახვილება: შეცდომაში შეიყვანეს, თუ არ შეიყვანეს, არაზუსტია ეს ინფორმაცია. მე ნათია კაპანაძეს მიუკერძოებლობაში ზოგადად ბრალს არ ვდებ, მისი მომხრე და მეგობარი ვიყავი. არჩევის პირველივე დღეს ვუთხარი, თუ რამეში დახმარება დაგჭირდეს-მეთქი, მაგრამ რა ვქნა? რაც ვიცოდი, ის არ გამოიყენა. დღეს აბსოლუტურად არ ჰყავს მაყურებელი ტელევიზიას. თუ გნებავთ დავიწყებ თითოეული გადაცემის გაანალიზებას, მაგრამ არ მინდა ვინმეს გული დავწყვიტო… თქვენ როცა მიუკერძოებლობაზე საუბრობთ, ტელევიზია მარტო მიკერძოება და მიუკერძოებლობა თუ არის, მაშინ მძიმედ ყოფილა საქმე. გინდათ ვინმეს დააბრალოთ, რომ, მაგალითად, სოსო სტურუა იყო მანამდე მიკერძოებული? ტელევიზიის მიუკერძოებლობა არ განსაზღვრავს მის ყურებადობას, ტელევიზია სხვა რამეა.
- ფიქრობთ, რომ სტურუას დროს რაც ხდებოდა, არ იყო პრობლემა? მაგალითად, სარედაქციო დამოუკიდებლობაში საეჭვო ჩარევა და პროდიუსერების წასვლა ტელევიზიიდან, მთავრობისთვის არასასიამოვნო ნიუსის ვებგვერდიდან მოხსნა…
ახლა 4-5 წლის წინანდელ ამბებს ნუ დავატრიალებთ. თქვენ რა გგონიათ ახლა, რომ მე სოსო სტურუას ვეფერები? – არავითარ შემთხვევაში. რა ხარვეზებიც ჰქონდა მას, მე ყველა ხარვეზზე მქონდა რეაგირება, მე მეტი არ შემეძლო მეთქვა. მეტი ბერკეტი არ მქონდა…
- თქვენ 4 წელი იყავით საზოგადოებრივი მაუწყებლის მრჩეველთა საბჭოს წევრი აჭარის კვოტით. თქვენი ხელფასი 3500 ლარი იყო. ჩამოგვითვალეთ, რის გაკეთება შეძელით აჭარის ტელევიზიისთვის? რატომ არ მოითხოვეთ, მაგალითად, აჭარის ტელევიზიის შენობისთვის თანხის გამოყოფა?
რა არ მოვითხოვე? სად არ მოვითხოვე? ბიუჯეტთან ყოველდღიური შეხება მქონდა. არაერთგზის მქონდა ეს მოთხოვნა მე და ვერავინ დამწამებს იმას, რომ არ მქონია მცდელობა 4 წლის განმავლობაში აჭარის ბიუჯეტი გაზრდილიყო.
- როდის დასვით ეს საკითხი კონკრეტულად და როდის გითხრათ ბორდმა უარი?
უკაცრავად, მაგრამ ვინ მოგაწოდათ ეს ინფორმაცია?… თქვენ რას ეძახით ბორდის მუშაობას, მხოლოდ სხდომას?
- როგორც ვიცი, სხდომაზე მიიღება გადაწყვეტილებები.
თქვენ შეგიძლიათ ნახოთ, რომ არ დავუჭირე მხარი ბიუჯეტის რამდენიმე შემოთავაზებულ ვარიანტს იმიტომ, რომ აჭარის ინტერესი რაღაცაში არ გაითვალისწინეს… ვერ მაჩვენებთ საკითხს, რომ აჭარის ტელევიზიამ რაღაც წარმოადგინა და მე მას მხარი არ დავუჭირე. თქვენ გინდათ ცილი დამწამოთ, რომ მე რაღაცას არ ვაკეთებდი. მე რის უფლება და კომპეტენციაც მქონდა, იმ ფარგლებში ყველაფერს ვაკეთებდი. ამ პერიოდის განმავლობაში ჩემს მიმართ პრეტენზია არც აჭარის უმაღლეს საბჭოს ჰქონია და არც აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოს. პირიქით, აჭარის ტელევიზიას სჭირდებოდა ხშირად დახმარება, რომ რაღაც გადაცემა არ ჩავარდნილიყო და პირადად მაქვს ნაჩუქარი გარკვეული ტექნიკა მაუწყებლისთვის. ამაზე არც არავინ საუბრობდა და არც არავინ იცოდა… ამაზე არ ღირს საუბარი. ეს იყო კაბელები, რომელიც უბრალოდ „შნური“ არ არის, სატელევიზიო კაბელებზე მაქვს საუბარი, იყო პულტები, არავის არ ვამადლი ამას, ღმერთმა მშვიდობაში მოახმაროთ. ეს არ იყო „202“-ის ტექნიკა, მეგობრები მყავს, ახლობლები და ასე გაკეთდა.
- საჩუქრების გარდა, რეალურად რის გაკეთება შეძელით ოთხი წლის განმავლობაში?
რომელი ინიციატივა იყო, რომელიც აჭარის ტელევიზიიდან წამოვიდა და მე ხელი შევუშალე? ყველა ინიციატივა, რაც მოდიოდა აჭარის ტელევიზიის მრჩეველთა საბჭოდან, იყო პრაქტიკულად მხარდაჭერილი. მე მივეცი საშუალება, რომ განვითარებულიყო მაუწყებელი, ყოველგვარი ჩარევის გარეშე. ვცდილობდი, ერთგვარი გარანტი ვყოფილიყავი და მათი ნებისმიერი შემოთავაზება უპრობლემოდ მიღებულიყო… მე რა უნდა გამეკეთებია აბა? საკუთარი ინიციატივა გამომეჩინა და ჩავრეულიყავი აჭარის ტელევიზიის საქმიანობაში?
- თავად საზოგადოებრივ მაუწყებელში რას მიაღწიეთ? ცნობილია, რომ თქვენ იყავით ვასილ მაღლაფერიძის და მისი რეფორმების მხარდამჭერი.
უკაცრავად, მაგრამ მაგის მაჩვენებელი არის ყურებადობა და გავლენა, რაც გვხდება. მე კარგად ვხედავ, როგორ სწორად ვითარდება მაუწყებელი. შეიძლება, ზუსტად ისე არა, როგორც გინდა, მაგრამ, ყოველ შემთხვევაში, ახლა იღებს მაუწყებელი შედეგებს, რასაც ჩვენ ვაკეთებდით… მე ვთვლიდი, რომ იმაზე მეტის გაკეთება, რაც ვასილ მაღლაფერიძეს შეეძლო, არავის შეეძლო. დღესაც ვფიქრობ, რომ სწორი გადაწყვეტილება მივიღე, როცა ვასილ მაღლაფერიძეს დავუჭირე მხარი. ხალხი ხედავს, როგორც ვითარდება მაუწყებელი.
- თქვენ არ ენდობით სამოქალაქო სექტორს, რომელიც მიიჩნევს, რომ „ახალი მენეჯმენტის პირობებში გაძლიერდა ეჭვები საზოგადოებრივ მაუწყებელზე ხელისუფლებისა და ყოფილ პრემიერ-მინისტრ ბიძინა ივანიშვილთან დაკავშირებული პირების ზეგავლენის შესაძლო გაზრდასთან დაკავშირებით“ – ეს კოალიცია „მედია ადვოკატირებისთვის“ 2018 წლის შეფასებაა.
რა ვქნა ახლა, ენას ძვალი არა აქვს და ადამიანებს ბევრი რაღაც შეუძლიათ თქვან. მაუწყებელი, როგორც ტელევიზია, შედგა რაღაცნაირად და იწყებს განვითარებას. ვინ რა კუდს მოაბამს ამას, უკაცრავად, მაგრამ ფანტაზიების ასახსნელად ნამდვილად არ ვარ მზად… კონკრეტულ ფაქტს თუ ასახელებენ, თქვან.
- კონკრეტულია, მაგალითად, პოეტ ზვიად რატიანის ინციდენტი, როცა შსს-ს მიერ მიწოდებული დამონტაჟებული ვიდეო გაავრცელა საზოგადოებრივმა მაუწყებელმა. თქვენთვის ეს შემთხვევაც მისაღებია?
ზვიად რატიანის საქმეზე მე თავიდანვე აღვშფოთდი, ოღონდ ტელევიზიის ნაწილზე არა, არამედ იმაზე, რასაც ახორციელებდა ძალოვანი უწყება. როგორ მოხდა ამის გაშუქება, სხვა საკითხია. რასაც ედავებოდნენ, აბსოლუტურად ცალმხრივად ედავებოდნენ მაუწყებელს… დავუშვათ რაღაც შეეშალა, ეს წივილ-კივილი ნამდვილად არ იყო საჭირო. ჩანდა, რომ ეს იყო მიზანმიმართული ბრძოლა ვასილ მაღლაფერიძის წინააღმდეგ. უკაცრავად, მაგრამ ტელევიზია არ არის ყველას დუქანი.
- თქვენთვის რა არის არასამთავრობო ორგანიზაცია? რატომ შეიძლება აწყობდეს მესამე სექტორს სუსტი საზოგადოებრივი მაუწყებელი?
აწყობს, რადგან გამოიყენებს, როცა დასჭირდება… ნუ მომაყოლებთ ახლა იმას, რომ არაფრის მქონე ტელევიზიამ შესაძლოა ერთ საათში მიიღოს რეიტინგი. მე არანაირი ურთიერთობის პრობლემა არ მაქვს არასამთავრობო სექტორთან… ჩემთვის არასამთავრობო ორგანიზაცია ყოველთვის არის ორგანიზაცია, რომელიც არანაირად ასოცირებული არ არის არც მთავრობასთან და არც ოპოზიციასთან.
- რას გულისხმობთ? მაგალითად, საია, ან „გამჭვირვალობა“ ატარებენ პოლიტიკურ ინტერესს და მეორეს მხრივ საერთაშორისო ორგანიზაციების მოტყუებასაც ახერხებენ?
მე რა გითხრათ ახლა, თუ გინდათ, ასე წარმოდგინეთ. ფაქტია, რომ არასამთავრობოების ნაწილი, მიკერძოებულ და სუბიექტურ ინფორმაციას აწვდის საზოგადოებას. ყველა არასამთავრობოზე ვერ ვისაუბრებ. არიან არასამთავრობოები, რომლებიც სხვაგვარად ფიქრობენ.
- ნათია კაპანაძის იმპიჩმენტის შემდეგ, 22 აპრილს, For.ge-თან ინტერვიუს დროს აღნიშნეთ, რომ ნათია კაპანაძეს ჰქონდა დარღვევები. რას გულისხმობთ კონკრეტულად? გარე აუდიტს არ დაუფიქსირებია დარღვევები ტელევიზიაში ნათია კაპანაძის დირექტორობის დროს.
თუ მე გავხდი მენეჯერი, მსგავს პრაქტიკას, რასაც აქამდე ჰქონდა ადგილი, წერტილი უნდა დაესვას. რა პრაქტიკაა გეტყვით: როცა გრანტს ღებულობს ტელევიზია, მაგალითად, მაუწყებელი, ეს არაა პრობლემა, მაგრამ როდესაც გრანტს იღებს რომელიღაც სხვა ორგანიზაცია და მაუწყებელთან აფორმებს ხელშეკრულებას, რომ ტელევიზია მოამზადებს პროდუქტს და იღებს ვალდებულებას მის გაშვებაზეც, ეს უკვე აღარ არის გრანტის ფარგლებში და ასე შეიძლება ნებისმიერი ფული შეიტანო საზოგადოებრივ მაუწყებელში.
- ანუ თქვენ დონორ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობის წინააღმდეგი ხართ. დაგვიკონკრეტეთ, კანონის რომელიმე ნორმა მიიჩნევს ამ ურთიერთობას დარღვევად.
ეს არის გაწერილი „მაუწყებლის შესახებ“ კანონში… იქ წერია, რომ არ შეიძლება არანაირი დაფინანსება, გარდა გრანტისა. მე არ ვარ გრანტის წინააღმდეგი, მაგრამ, მაგალითად, რომელიღაც ორგანიზაციამ მოიპოვა გრანტი უფლებების დაცვასთან დაკავშირებით და ერთი ნაწილი არის კლიპების დამზადება… რატომ არის ეს საფრთხე და შესაძლოა, გამოჩნდა ვინმე ცუდი ბიძია, ბოროტი და ამ სქემით მიიტანს მაუწყებელში ფულს. გამოდის, რომ დამკვეთი ჩადებს იმას, რაც მას სურს…
- თუ ეს იყო დარღვევა, რატომ არ აისახა გარე აუდიტის ანგარიშში?
ამ მომენტს გარე აუდიტი არ სწავლობს, ამიტომ ნუ აურევთ. შესაძლოა, აუდიტმა დაწერა, რომ დარღვევა არ არის, მაგრამ დარღვევა არ არის ანგარიშსწორების კუთხით.
- ერთ-ერთ ინტერვიუში თქვით: „ჩამოსული ადამიანი რომ ადგილობრივთა ინტერესებს არ ითვალისწინებდეს, ეს დაუშვებელია…“ რას ნიშნავს თქვენთვის „ჩამოსული“ და ხომ არ ჩანს ამ გამონათქვამით თქვენგან პროვინციალიზმის მხარდაჭერა?
მე წინააღმდეგი ვარ პროვინციალიზმის. რაც შეეხება ნათია კაპანაძეს, მას იმდენი კონფლიქტი ჰქონდა თანამშრომლებთან, გარე საზოგადოებასთან, ეს ჩემი ვარაუდი კი არა, ორჯერ ორი ოთხია ის, რომ ამ ადამიანმა ვერ შეძლო კომუნიკაციის დამყარება, ვერ შეძლო ის, რომ კონფლიქტის გარეშე ემართა ტელევიზია.
- ასეც რომ იყოს, რა შუაშია „ჩამოსული“ და „ადგილობრივებისთვის“ ანგარიშის გაწევა?
სხვათა შორის, იმ პერიოდში, როცა იყო ეს კონფლიქტები, ის ადამიანები, რომლებიც აი, ამ პრობლემას აყენებდნენ წინ, გამოხატავდნენ რომ მან, როგორც ჩამოსულმა ადამიანმა, ჩვენი ინტერესები ვერ გაითვალისწინაო. სიმართლე გითხრათ, რაზეც თქვენ აკეთებთ უტრირებას არამგონია, მაგ კუთხით მქონდეს ნათქვამი… მე ვთქვი, რომ შეიძლება ადამიანი ჩაიყვანო, მაგრამ ადგილობრივების ბუნება უნდა გაითვალისწინო და არა ის, რომ პროვინციალიზს შეუწყო ხელი.
________________
ფოტოზე: გიორგი კოხრეიძე. კადრი პირველი არხის ვიდეომასალიდან.
