ავტორი: ესმა გუმბერიძე
ხშირად მეფიქრება გამდიდრების შესახებ ფილმებზე. მაგალითად, „უოლსტრიტის მგელი“ ან ფილმები კრიმინალურ სამყაროზე, სადაც ნაჩვენებია ლამაზი ცხოვრება, ფუფუნება, ძვირადღირებული მანქანები, ჩემოდნებით ფული, სეიფები. მთავარი გმირი ბოლოს კი გადარჩება და დიდ წარმატებას მიაღწევს, მაგრამ იმავე ფილმში რამდენი ადამიანი იღუპება, რამდენი კოტრდება, რამდენს არ გამოსდის ამ გზით სიმდიდრის მოხვეჭა და წარმატების მიღწევა.
ფილმში ესეც არის ნაჩვენებია, მაგრამ რადგან მთელი ყურადღება მთავარ პერსონაჟზეა გადატანილი, მაყურებელი ამას ვერ აღიქვამს. ერთ დღეში გამდიდრება ან ქუჩის მაწანწალადან მილიარდერ კრიმინალურ ავტორიტეტად გადაქცევა არის გამონაკლისი, უიშვიათესი რამ და არა – წესი.
ხშირად ფილმებში მთავარი გმირის იმედგაცრუებაც არის ნაჩვენები, მაგალითად, რომ წარმატების მიუხედავად მარტო რჩება. ზოგ მაყურებელს ეს გაუხარდება – აი, სიმდიდრეს და წარმატებას პიროვნული ბედნიერება არ მოაქვს, „უბრალო“ ადამიანები უფრო ბედნიერები ვართ ნაკლები ფულით. ვიღაცა კიდევ იფიქრებს, არ მაწუხებს მისი პირადი უბედურება, სიმდიდრეში ყველა პრობლემა უფრო მარტივად გადაიჭრება და ყველა პრობლემასთან ცხოვრება უფრო მარტივია, მზად ვარ, ეს ფასი გადავიხადოო.
საუბრებმა იმის შესახებ, თუ როგორ ამუშავებენ ქალებს ნარკოგამსაღებლებად, უფრო სწორად, ნარკოტიკის დამრიგებლებად, ოფიციანტებად, პასუხისმგებლობას როგორ კიდებენ ყველაფრისთვის, როგორ აშინებენ, ზემდგომები არ გათქვან და არწმუნებენ, რომ სანაცვლოდ არავინ ხელს არ ახლებს ან მერე ციხიდან „გამოაძვრენენ“… შემოსავლებს თვითონ იღებენ ისე, რომ იმ ქალების ხელში ნარკოტიკში გადახდილი ფული ვერ ხვდება, დამაფიქრა ბევრი სხვადასხვა მოწყვლადი ჯგუფის მდგომარეობაზე. სად უნდა წავიდნენ და რა უნდა ქნან, მაგალითად, მინდობით აღზრდიდან ან მცირე საოჯახო ტიპის ბავშვთა სახლებიდან? – მზრუნველობამოკლებულ ბავშვებს, როგორც კი ისინი 18 წელს მიაღწევენ, პირდაპირ ქუჩაში უშვებენ. ზოგჯერ შეიძლება, მინდობით აღზრდილი ოჯახმა გარეთ არ გამოაგდოს, გააგრძელოს მასთან ურთიერთობა, მასზე ზრუნვა და მისი მხარდაჭერა, მაგრამ ბევრი ოჯახი ხომ მინდობით აღმზრდელი მხოლოდ ფულის გამო ხდება.
მართალია, სახელმწიფო მათ უფინანსებს პროფესიულ ან უმაღლეს სასწავლებელში სწავლას, მაგრამ სწავლის დროს სადღაც ხომ უნდა იცხოვრო? თავი ხომ უნდა ირჩინო? ქირის, კომუნალურების, საჭმლის, ტანსაცმლის, მკურნალობის ხარჯები… ხომ კარგად ვიცით, რომ თან სწავლა და თან ისეთ ადგილას მუშაობა, რომ დახმარების გარეშე თავი ირჩინო, შეუძლებელია – დღეში 12 სთ-იან სამსახურშიც კი, ხშირად, 400 ლარზე მეტს არ იხდიან და ეგრე თუ იმუშავებ, ვეღარ ისწავლი. სტიპენდია კი, სემესტრში არის 750 ლარი. თანაც ხუთიათასსტუდენტიან თსუ–ს იურიდიულ ფაკულტეტზე, მაგალითად, მას დაახლოებით 100-მდე ადამიანი თუ იღებს…
ასე ვერ იცხოვრებ, ვერ ირჩენ თავს. სრულ განაკვეთზე იმუშაო და თან ისწავლო ისე, რომ სტიპენდია მოიპოვო, ერთდროულად არ გამოდის. სტიპენდიას აკადემიური მიღწევებისთვის იღებ შემდეგ სემესტრში წინა სემესტრში შენი საქმიანობის შედეგად.
ნაცნობი მყავს. სოფელში ცხოვრობს, მშობლები დაეღუპა, მკურნალობისთვის საჭირო ფული არ ჰქონდა. ადრე დაოჯახდა, მათ შორის მომავალი ქმრის მხრიდან ფინანსური მხარდაჭერის იმედით. სკოლა ვერ დაამთავრა. არც უცხო ენა იცოდა, არც მაღალკვალიფიციურ სამსახურში მუშაობის გამოცდილება და უნარები… ქმარს დაშორდა. სოფლის სახლი თავზე ენგრევა: მარტოა, ვერც თვითონ გაწვდება მის გარემონტებას და ვერც ოჯახი დაეხმარება, თუნდაც ფიზიკური შრომით. ვერ მუშაობს, პირუტყვი რომ იყიდოს, მაგალითად, ამის ფული არ აქვს. უნდა თბილისში საცხოვრებელი იქირავოს, მაგრამ ამდენს ვერ შოულობს დაბალანაზღაურებად სამსახურში (ჯიხურის გამყიდველი). შორეულ ნათესავებთან რჩებოდა თბილისში, მაგრამ ისინიც ვიწროდ იყვნენ და ასე უსასრულოდ ვერ გაგრძელდებოდა. მის ცხოვრებაში სასწაული თუ არ მოხდა, არაფერი შეიცვლება უკეთესობისკენ. მოხუცებულობამდე მოუწევს თავის გამოსაკვებად მუშაობა, მერე კი მხოლოდ სახელმწიფოს მიერ დანიშნულ მინიმალურ პენსიაზე იცხოვრებს ნახევრადმშიერი.
ცხოვრებას რამე აზრი რომ ჰქონოდა, დაორსულდა, ბავშვის გაზრდაში მაინც ვრეალიზდე, ცხოვრება მრავალფეროვანი და ღირებული გავხადოო. ბავშვის აღზრდაც სიღარიბეში მოუწევს. სოციალურ შემწეობაზე როგორ უნდა იცხოვრო, რომ იმუშაო, პატარა სად უნდა დატოვო?
ხშირად ვუთითებთ ადამიანებზე, რომლებმაც ამ ყველაფრის მიუხედავად შეძლეს წარმატების მიღწევა. ვამბობთ, რომ თუ მოინდომებ, ყველაფერი გამოგივა. კი, ასეულობით ათასებიდან ერთეულები, რომლებმაც სასწაული მოახდინეს – გამოვიდნენ ჩაკეტილი წრიდან – არსებობდნენ, არსებობენ და იარსებებენ. მაგრამ, თუ მხოლოდ ერთეულებს შეუძლიათ გაარღვიონ სიღატაკის წრე, ამას ქვეყნის „კარგად ცხოვრება“ არ ჰქვია.
მაშინ რაღა საჭიროა სახელმწიფოს არსებობა, რაღა უნდა აკეთოს მან, თუ მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობის მდგომარეობის გაუმჯობესებისთვის არ იმუშავებს.
ავტორის შესახებ:
ესმა გუმბერიძე არის 23 წლის, აქტივისტი, პლატფორმა „ახალი შესაძლებლობებისთვის“ თანადამფუძნებელი და სახალხო დამცველთან არსებული გაეროს 2006 წლის შშმ პირთა უფლებების კონვენციის პოპულარიზაციის, დაცვისა და იმპლემენტაციის მონიტორინგის საბჭოს მოწვეული წევრი.
ესმა გუმბერიძემ დაამთავრა უსინათლოთა სკოლა, ფლექსის პროგრამით ამერიკის შეერთებულ შტატებში სწავლობდა ერთი წლის განმავლობაში. შემდეგ განათლების მიღება გააგრძელა თავისუფალ უნივერსიტეტსა და თსუ-ში.
