”გამარჯობა! პირველ რიგში ბოდიშს გიხდი ახალქართულისთვის. იმედია, სირთულეები არ შეგექმნება კითხვისას”-ეს წერილი მეათეკლასელმა ლიზი ბოლქვაძემ შოთა რუსთაველს მისწერა.
23 აპრილს ბათუმის სკოლა „ევრო– 2000–ში“გაიმართა პროექტის პრეზენტაცია: „წერილები რუსთაველს 21-ე საუკუნიდან“. პროექტში ჩართულნი იყვნენ ამავე სკოლის მე-10 კლასის მოსწავლეები. მონაწილეებმა წერილები მისწერეს შოთა რუსთაველს.
პროექტი განხორციელდა ქართული ენისა და ლიტერატურის კვირეულის ფარგლებში.
პროექტის მიზანი იყო, ერთგვარი ხიდი გაგვედო თანამედროვეობასა და წარსულს შორის, რათა მოსწავლეებისთვის „ვეფხისტყაოსნის“ სწავლება და გააზრება უფრო სახალისო და სიღრმისეული გამხდარიყო.
პროექტი განხორციელდა ქართული ენისა და ლიტერატურის კვირეულის ფარგლებში.
გამარჯობა, ბატონო შოთა
ოთხი ცნობისმოყვარე მოსწავლე ვბედავთ და გვსურს გაგიზიაროთ ჩვენი შეხედულებები სხვადასხვა საკითხზე 21-ე საუკუნიდან. იმედი გვაქვს, რომ ერთმანეთს გავუგებთ!
პირველ რიგში, წერილს სხვაგვარად ვერც დავიწყებდით, რომ არ გვეხსენებინა თქვენი ღვაწლი. ის შედევრი, რომელიც თქვენ შექმენით, მსოფლიოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და დაფასებული წიგნია. გვინდა გაცნობოთ, რომ ყველამ გაიგო თქვენ შესახებ და 2016 წელი შოთა რუსთაველის წლადაც კი იყო გამოცხადებული. ჩვენ გულწრფელად აღფრთოვანებულები ვართ ამ არაჩვეულებრივი პოემით. ამიტომ, მადლობას გიხდით ამგვარი საუკუნის ძეგლის შექმნისათვის და გიფასებთ თქვენს შრომას.
21-ე საუკუნე მე-12 საუკუნისგან, რა თქმა უნდა, განსხვავდება. ცოტაც და ტექნოლოგიის განვითარების პიკს მივაღწევთ.
წარმოგიდგენიათ? – დღეს უკვე შეუძლია ადამიანს წერილის გაგზავნის გარეშე და პასუხისთვის მთელი კვირის ან თუნდაც თვის ლოდინის გარეშე დაუკავშირდეს სხვებს. დღეს შეგვიძლია, თქვენი პოემა სმარტფონებზე ჩავტვირთოთ და ისე წავიკითხოთ.
მიუხედავად იმისა, რომ სამყარო იცვლება და მასთან ერთად ადამიანების შეხედულებებიც იწყებს ცვლილებას, ის მთავარი საკითხები, რომლებიც „ვეფხისტყაოსანში“ გაქვთ წინა პლანზე წამოწეული, დღესაც არ კარგავს აქტუალობას. მაგალითად, მიჯნურობა ავიღოთ. „მიჯნურობა არის ტურფა, საცოდნელად ძნელი გვარი“, ძნელია, ამ სიტყვებში არ დაგეთანხმოთ. სიყვარული, მიჯნურობა ისეთი რამაა, რაც სიცოცხლის ბოლომდე უნდა შეისწავლო და შეიძლება არც გეყოს ცხოვრების გზა მისი ბოლომდე შეცნობისთვის. თქვენი შეხედულებებიდან გამომდინარე, ყველა ადამიანი თავის მიჯნურს გარკვეული კრიტერიუმების მიხედვით უნდა არჩევდეს. ის უნდა იყოს ჭკვიანი, თავმდაბალი, კარგი რაინდი და მოყმე, გამძლე, მომთმენი. თუ ყველა ეს თვისება მიჯნურს არ აქვს, არ ყოფილა ის ღირსი ზეციური სიყვარულის. ასევე, თქვენი თქმით, მიჯნურს შორიდან უნდა ეტრფოდე. არ უნდა გაამხილო საზოგადოებაში შენი სიყვარული და მხოლოდ „ნიადაგმცა უნდა ჰქონდეს ხალვა“.
დღეს კი ყველაფერი სხვაგვარადაა. ადამიანების შეხედულებებმა სახე იცვალა. სამყარო ამოყირავდა. თქვენს შეხედულებებს ცოტა თუ იზიარებს. ვერ გაუგიათ, რატომ უნდა ეტრფოდნენ სატრფოს შორიდან, როცა მიახლოება ძალიან მარტივია. ყველა ადამიანი სხვადასხვაგვარად იგებს „ვეფხისტყაოსნის“ ყველა სტროფს და ვფიქრობთ, ეს ის ნაწარმოებია, რომელიც სამყაროს აღსასრულამდე ამოუცნობად დარჩება.
კიდევ გვინდა, მეგობრობაზეც გესაუბროთ. არ ვიცით რატომ, მაგრამ გვგონია, რომ იმას, რასაც ავთანდილი, ფრიდონი, შერმადინი , ასმათი და სხვა პერსონაჟები აკეთებენ მეგობრობის გამო, 21-ე საუკუნეში არავინ გააკეთებდა. ვერ წარმოგვიდგენია, ვინ უნდა გაბედოს ახლა და თავის ოჯახს, სატრფოს მოსცილდეს და ერთი დღის გაცნობილი ადამიანი მათზე წინ დააყენოს. ამიტომ მიგვაჩნია, რომ ავთანდილი ნამდვილად გმირია და ის მეგობრობის სიმბოლოს წარმოადგენს. ის ნამდვილად მისაბაძი ადამიანია. იმისათვის, რომ დღევანდელ ახალგაზრდობას ნამდვილი მეგობრობის მაგალითი მიეცით, დიდად მადლობლები ვართ.
არ შეგვიძლია, არ შევეხოთ ქალთა უფლებებს, რომელიც ასე აქტუალურია დღევანდელობაში. ამ თემამ, ცოტა არ იყოს, აღშფოთებაც კი გამოიწვია ჩვენში. მართალია, „ვეფისტყაოსანშივე“ ვხვდებით ციტატას: „ლეკვი ლომისა სწორია“, მაგრამ ნესტანის მაგალითი სრულიად საპირისპიროს გვიმტკიცებს. სულ რაღაც 12-13 წლის ნესტანის გათხოვება გადაწყვიტეს და თან მისი ნებართვის გარეშე. ჩვენ ქალისა და მამაკაცის უფლებების დაბალანსებისათვის ვიბრძვით და როცა ასეთ ფაქტებს წავაყწდებით, სრულიად ვვოცდებით და ვბრაზდებით კიდეც. მხოლოდ იმის გამო, რომ მეფეს ღმერთმა ძე არ აჩუქა, ის წირავს, დიახ წირავს, საკუთარ შვილს და ათხოვებს. პატარა გოგონას უზღუდავენ ყველანაირ უფლებას და ეს ქალთა უფლებების დარვევის ტიპური და ნათელი მაგალითია.
ეს პრობლემები, რაც თქვენ მე-12 საუკუნეში აღწერეთ, დღემდე აქტუალური რჩება. ამით შეგვიძლია თავისუფლად დავასკვნათ, რომ თქვენ ნამდვილი გენიოსი ხართ. ალბათ, იმიტომ შემოინახა ეს ნაწარმოები საუკუნეებმა, რომ ამდენად გაუსწრო მოვლენებს. თქვენ დღევანდელ რეალობაზეც საუბრობთ იმ დროს, როცა ჯერ კიდევ ცივილიზაცია ასე თუ ისე დაბალ დონეზე იყო.
საბოლოოდ მხოლოდ მადლობას გადაგიხდით იმისათვის, რომ ამდენ თემაზე დაგვაფიქრეთ, შექმენით ჩვენთვის საამაყო ნაწარმოები, რომელიც მთელ მსოფლიოშია ცნობილი.
ამით დაგემშვიდობებით.
ელენე ევგენიძე, ანა ციხელაშვილი, ლილე ჩიხლაძე, ამიკო მახარაძე. სკოლა ევრო 2000-ის მე-10 კლასის მოსწავლეები
