2015 წლის აპრილიდან ბათუმის მერს ცალკე მრჩეველი ჰყავს შშმ პირების დაცვის საკითხებში. „ბათუმელები“ შორენა მამულაძეს ესაუბრა, რომელიც 2015 წლიდან ამ პოზიციაზე მუშაობს. შორენა მიიჩნევს, რომ მთავარი პრობლემა საზოგადოების ცნობიერებაა და არა იმ პირების გადაწყვეტილებები, რომლებსაც ის რჩევებს აძლევს. 3 დეკემბერი შეზღუდული შესაძლებლობების დაცვის საერთაშორისო დღეა.
ქალბატონო შორენა, რა აჩვენა ამ ორმა წელმა თქვენთვის, რისთვის დასჭირდა მერს მრჩეველი შშმ პირების დაცვის საკითხებში?
ეს არ ყოფილა პიარზე გათვლილი. გიორგი ერმაკოვი რეალურად დაინტერესებული იყო იმით, რომ ამ კუთხით მდგომარეობა შეეცვალა. ასეა ახლაც. რა შეიცვალა, რთული სათქმელია. ეს იმდენად ფართომასშტაბიანი საკითხებია, ერთ და ორ წელიწადში ვერ მოგვარდებოდა, ვერც ერთი შტატი ვერ შეცვლიდა პრობლემას. ამას სჭირდება გუნდი, სამთავრობო, არასამთავრობო და საზოგადოებრივი ჩართულობა. ბევრი რამ შეიცვალა ამ პერიოდში, მაგალითად, იგივე ტერმინების გამოყენება. ძირითადად ყველა „ინვალიდს“ იყენებდა. ყველა საჯარო სამსახურშია ამის პრობლემა და უმთავრესად საზოგადოებრივი ცნობიერებაა მაინც მთავარი. მერიაში როცა მოდიან შშმ პირები და მათ სთხოვენ წარმოადგინონ სტატუსის დამადასტურებელი მოწმობა, ვერ ხვდებიან, რას სთხოვენ, როცა უხსენებენ, „ინვალიდს“, გასაგები ხდება.
შორენა მამულაძე
რა ფორმით ხართ ჩართული გადაწყვეტილებების მიღების დროს თქვენ, როგორც მრჩეველი?
როცა პროგრამას ამუშავებენ, მეკითხებიან აზრს, რა როგორ ჯობია, ვესწრები ასეთ შეხვედრებს. ზოგჯერ სატელეფონო საუბრები გვაქვს… მე ვმუშაობ მერიის ლერმონტოვის ქუჩის ოფისში, მერი – ლუკა ასათიანის ქუჩაზე. ეს პრობლემაა. ხან შეხვედრა ასათიანზეა, ან ორბელიანი ქუჩის ოფისში და ისე გამოდის, რომ სამსახურამდე ვეღარ მივდივარ. სამსახურებრივად ვექვემდებარები უშუალოდ მერს და ამიტომ სასურველია, რომ ფიზიკურად მერთან ახლოს ვიყო. ახალ მერს, ლაშა კომახიძეს ჯერ არ შევხვედრივარ, მაგრამ იმედია ეს პრობლემა მალე მოგვარდება.
არის თუ არა ადაპტირებული მერიის ოფისები ლერმონტოვის და ორბელიანის ქუჩებზე?
კი, ადაპტირებულია. ჩემთან მოდიან შშმ პირები. ძირითადად, მერთან შეხვედრას ითხოვენ, რადგან იციან, რომ ისაა გადაწყვეტილების მიმღები… ორბელიანის ქუჩაზე იყო შენიშვნა, რომ ასასვლელს არ ჰქონდა შესაბამისი დახრილობა, მაგრამ მაინც ხერხდება შეხვედრები პირველ სართულზე. იქ არის საკონფერენციო ოთახი.
კონკრეტულად რომ გვითხრათ, რა შეიცვალა ამ ორ წელიწადში შშმ პირებისთვის? თქვენ რა რჩევა გქონდათ, რომელიც გაითვალისწინეს?
ასე რთულია თქმა, ბევრია ასეთი. მაქსიმალურად ითვალისწინებდნენ ჩემს ხედვებს. მაგალითად, თავდაპირველად პროგრამა ითვალისწინებდა მხოლოდ უსინათლოებისთვის უფასო გაზიფიცირებას, ჩემი ჩართულობის შემდეგ ყველა კატეგორიის შშმ პირი ჩაერთო ამ პროგრამაში. სოციალურ პროგრამებში, ასევე როცა ქუჩების კეთილმოწყობა ხდება, ყველგან ითვალისწინებენ შშმ პირების ინტერესებს.
კონკრეტულად რომ გვითხრათ შენობა, ან ქუჩა, სადაც ადაპტირებული გარემო მოეწყო.
გამოითხოვეთ ეს ინფორმაცია კეთილმოწყობის სამსახურიდან და ნახავთ… მე ასე ზუსტად არ ვიცი. მე ვიცი, რომ არქიტექტურის და ზედამხედველობის სამსახურები არიან მაქსიმალურად ინფორმირებულები და ისე იღებენ გადაწყვეტილებას. მაქვს სურვილი, შეიქმნას მონიტორინგის ჯგუფი, რომელიც გააკონტროლებს ქუჩებზე რა ხდება. მარტო ერთი ადამიანი ამას ვერ გააკეთებს.
რას გამოყოფდით პრობლემად, რასაც მერია ამ დრომდე არ ან ვერ აგვარებს კონკრეტული მიზეზის გამო?
პრობლემა მაინც არის საზოგადოების ცნობიერება, დამოკიდებულება…
არ ფიქრობთ, რომ ამ შეხედულებებს შშმ პირების მიმართ ამყარებენ საჯარო მოხელეები, რომლებიც არ ქმნიან ადაპტირებულ გარემოს?
გეთანხმებით, ასეა, მაგრამ მე ვერ მივწვდები ყველას… ჩემი სურვილია, ყველაფერი იყოს ადაპტირებული. თანაც ყოველდღიურად ჩნდება პრობლემები და არ ილევა… თქვენი აზრით, კარგი საქციელი იქნება ჩემი მხრიდან ვილაპარაკო შიდა სამზარეულოზე? მე მერიის თანამშრომელი ვარ. რა თქმა უნდა, იდეალურად არ არის საქმე და ეს კარგად ვიცი, ვარდისფერი სათვალიდან არ ვუყურებ ამ საკითხებს, მაგრამ არ მგონია, რომ მე უნდა ვისაუბრო ამ საკითხებზე…
ამჟამად რა პროგრამაზე მუშაობთ?
ამჟამად ვმუშაობთ იმაზე, რომ ჟესტური ენის მთარგმნელის მომსახურება გაჩნდეს. ამ ადამიანებს აქვთ პრობლემა საავადმყოფოსა თუ მაღაზიაში მარტივი კომუნიკაციის. დეტალებს ჯერ ვერ გეტყვით, ახლა მუშავდება პროგრამა და გვინდა, რომ მომავალი წლის ბიუჯეტში უკვე იყოს.
თქვენი შეფასებით, ის პროგრამები როგორ მუშაობს, რაც შშმ პირებისთვის ხორციელდება?
ყველა კარგად მუშაობს… ერთადერთი იყო სტომატოლოგიური მომსახურება, რომელიც ვერ განხორციელდა. კლინიკები არ არიან ადაპტირებული, არ აქვთ არც პლინტუსი და არც შესაბამისი სავარძელი, ასევე შესაბამისი აღჭურვილობა.
მთავარ ფოტოზე: შშმ ამომრჩეველმა ბათუმში, კონსერვატორიის შენობაში გახსნილ საარჩევნო უბანზე შესვლა ვერ მოახერხა/ მანანა ქველიაშვილის ფოტო
